= boshqarish ob’ekti ~ boshqaruvchi sub’ekt


Download 313.84 Kb.
Pdf ko'rish
Sana04.02.2023
Hajmi313.84 Kb.
#1162758
Bog'liq
Менежмент фанидан тест саволлари 150 та 1 (4)



1. Boshqariluvchi – bu?
{
= boshqarish ob’ekti
~ boshqaruvchi sub’ekt
~ boshqaruv apparati
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
2.Menejment ~ bu:
{
= boshqaruv hokimiyati va san’atidir
~ iqtisodga taaluqli, bozor munosabatlarga asoslangan alohida boshqaruv turidir
~ iqtisodiy boshqaruv usullariga asoslanib daromad va foyda olishni ko‘zda tutadi
~ mahsulot sifatini va mehnat unumdorligini oshirishni o‘z vazifasi deb biluvchi boshqaruvdir
}
3.Menejment fani – bu boshqaruvchiga?
{
= hammasi to‘g‘ri.
~ tanlovni to‘g‘ri amalga oshirishni o‘rgatuvchi fandir
~ ishchan qarorni qabul qilishni o‘rgatuvchi fandir
~ qarorlarning bajarilishini nazorat qilish jarayonini o‘rgatuvchi fandir
}
4.Menejment ob’ekti bo‘lib?
{
= boshqariluvchi tizim hisoblanadi
~ mamlakat hisoblanadi
~ tuman yoki shahar hisoblanadi
~ noto‘g‘ri javob yo‘q
}
5.Menejment sub’ekti bo‘lib?
{
= boshqaruv organlari hisoblanadi
~ ijro etuvchi hokimiyat hisoblanadi
~ konsernlar hisoblanadi
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
6.Quyida qayd qilingan fanlarning qaysi biri menejment fani bilan uzviy bog‘langan?
{
= hammasi to‘g‘ri
~ huquqshunoslik
~ psixologiya
~ makroiqtisodiyot
}
7.Kimlar ilmiy menejmentning (1885~1920 y.y.) namoyondalari bo‘lgan?
{
= Teylor F, Emerson G, Gilbertlar va boshqalar
~ Fayol A, Veber M va boshqalar
~ Meyo E, Laykert R va boshqalar
~ Saymon G, Druker P, Deyl E va boshqalar
}
8.Kimlar mumtoz yoki ma’muriy menejmentning (1920~1950 y.y.) namoyondalari bo‘lgan?
{
= Fayol A, Veber M va boshqalar


~ Saymon G, Druker P, Deyl E va boshqalar
~ Meyo E, Laykert R va boshqalar
~ Teylor F, Emerson G, Gilbertlar va boshqalar
}
9.Kimlar «Inson munosabatlari» maktabi (1950 yildan xozirgacha)ning namoyandalari bo‘lgan?
{
= Meyo E, Laykert R va boshqalar
~ Teylor F, Emerson G, Gilbertlar va boshqalar
~ Fayol A, Veber M va boshqalar
~ Saymon G, Druker P, Deyl E va boshqalar
}
10.F.Teylorning diqqat markazida, eng avalo?
{
= yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g‘oyatda samarador va maqbul
~ ikki prinsip, ya’ni aniq qo‘yilgan maqsad va g‘oyalar, shuningdek oqil va sog‘lom fikr turadi
usullarni izlash turadi
~ 14 tadan iborat boshqarish prinsiplari turadi
~ «insoniy munosabatlar», «birdamlik ruhi», «mushtaraklik tuyg‘usi» ni shakllantirish fikri
turadi
}
11.G.Emersonning diqqat markazida, eng avvalo?
{
= ikki prinsip, ya’ni aniq qo‘yilgan maqsad va g‘oyalar, shuningdek oqil va sog‘lom fikr turadi
~ 14 tadan iborat boshqarish prinsiplari turadi
~ «insoniy munosabatlar»ni shakllantirish fikri turadi
~ yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g‘oyatda samarador maqbul
usullarni izlash turadi
}
12.A.Fayolning diqqat markazida, eng avvalo?
{
= 14 tadan iborat boshqarish prinsiplari turadi
~ «insoniy munosabatlar»ni shakllantirish fikri turadi
~ ikki prinsip, ya’ni aniq qo‘yilgan maqsad va g‘oyalar, shuningdek oqil va sog‘lom fikr turadi
~ yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g‘oyatda samarador maqbul
usullarni izlash turadi
}
13.X (iks) va U (igrek) nazariyasining namoyondasi kim?
{
= amerikalik olim D. Mak~Gregor;
~ amerikalik muhandis F.Teylor;
~ amerikalik iqtisodchi G.Emerson;
~ amerikalik menejer G.Ford.
}
14.X (iks) nazariyasiga ko‘ra yollanma hodim?
{
= tabiatan yalqov bo‘ladi
~ tabiatan faol, tashabbuskor bo‘ladi
~ uddaburon bo‘ladi
~ o‘z zimmasiga mas’uliyat olishga tayyor bo‘ladi
}
15.U (igrek) nazariyasiga ko‘ra yollanma xodim?
{


= tabiatan faol, uddaburon, tashabbuskor bo‘ladi
~ izattalab bo‘ladi
~ tabiatan yalqov bo‘ladi
~ fahm – farosatsiz bo‘ladi
}
16.X (iks) nazariyasi sharoitida menejer?
{
= xodimlarni doimo majburlash, nazorat qilib turishi zarur
~ xodimlarni rag‘batlantirib tursa kifoya
~ xodimlarga qulay muhit yaratib bersa kifoya
~ xodimlarni doimo jazolashi va jarima solish bilan qo‘rqitib turishi zarur
}
17.U (igrek) nazariyasi sharoitida menejer?
{
= xodimlarni rag‘batlantirib tursa kifoya
~ xodimlarga qulay muhit yaratib bersa kifoya
~ xodimlarni doimo majburlash, nazorat qilib turishi zarur
~ xodimlarni doimo jazolashi va jarima solish bilan qo‘rqitib turishi zarur
}
18.Sohibqiron Amir Temur davlat va jamiyatni boshqarishda nechta ijtimoiy siyosiy guruhga
tayangan?
{
= 12 ta
~ 10 ta
~ 9 ta
~ 7 ta
}
19.Menejer – bu:
{
= maxsus tayyorgarlik ko‘rgan, boshqarishning sir asrorlarini, qonun qoidalarini puxta
egallagan malakali mutaxassisdir
~ faqat rahbarning aytganini bajaradigan mutaxassisdir
~ biznesmen
~ hammasi to‘g‘ri
}
20.Menejment fanining predmeti?
{
=
boshqaruvning
barcha
darajalarida
boshqaruv
munosabatlarini,
uslublarini
va
qonuniyatlarini o‘rgatadi
~ odamlarni boshqarishga o‘rgatadi
~ korxonani boshqarishda odamlarni intilish va o‘zi bajarishini ta’minlaydi
~ maqsadga yo‘naltirilgan nazariya va jihatlarni shakllantiradi
}
21.Boshqarishning sir~asrorlarini ilmiy asosda o‘rganishda menejment fani quyidagi
usullarning qaysi birini qo‘llaydi?
{
= kuzatish usuli
~ eksperement usuli
~ modellashtirish usuli
~ sistemali yondashuv usuli
}
22.Boshqariluvchi ob’ekt boshqa ob’ktlar bilan o‘zaro bog‘lanishda va aloqadorlikda


o‘rganilmoqchi bo‘lsa, u holda qaysi usuldan foydalanadi?
{
= kompleksli yondoshuv usulini qo‘llaydi
~ tizimli yondoshuv usulini qo‘llaydi
~ tarkibiy yondoshuv usulini qo‘llaydi
~ iqtisodiy matematik yondoshuv usulini qo‘llaydi
}
24.Boshqaruv jarayonida maqbul qarorlar qabul qilish maqsadida menejment fani quyidagi
usullarning qaysi birini qo‘llaydi?
{
= iqtisodiy matematik yondoshuv usuli
~ integratsion yondoshuv usuli
~ sotsiologik kuzatuv usuli
~ kompleksli yondoshuv usuli
}
25.Kimlar miqdoriy tizimli yoki zamonaviy menejmentning namoyondalari bo‘lgan?
{
= E. Deyl, G. Saymon, P. Druker va boshqalar
~ E. Meyo, R. Laykart va boshqalar
~ A. Teylor, G. Emerson va boshqalar
~ A. Fayol, M. Veber va boshqalar
}
26.Insoniy munosabatlar maktabi?
{
= ishchi~bu fikrsiz robot emas, degan g‘oyani ilgari surgan maktabdir
~ mehnatni texnokratik boshqarilishiga asos solgan maktabdir
~ teylrizmni qo‘llab~quvvatlovchi maktabdir
~ teylorizmga qarshi turuvchi maktabdir
}
27.Tizimli yoki zamonaviy menejmentning mohiyati nimada?
{
= hammasi to‘g‘ri
~ tizimli yondoshuv asoslarini ishlab chiqishda
~ o‘zgaruvchan omillarning boshqaruvga bo‘lgan ta’sirini o‘rganishda
~ yaxlit tizim bilan uning qismlari, munosabatlari masalalarini ko‘rib chiqishda
}
28.Zamonaviy menejmentning yondoshuvlari qaysilar?
{
= tizimli, vaziyatli, funksional, miqdoriy yondoshuv
~ kompleksli, tarkibiy, vaziyatli, integratsion yondoshuv
~ iqtisodiy, matematik, tizimli, funksional yondoshuv
~ miqdoriy, kompleksli, iqtisodiy~matematik yondoshuv
}
29.Quyidagilardan qaysi biri menejmentning tamoyillari hisoblanadi?
{
= iyerarxiya tamoyili
~ nomenklatura tamoyili
~ formalizm, rasmiyatchilik tamoyili
~ konservatizm tamoyili
}
30.Bozor iqtisodiyoti sharoitida O‘zbekistonda davlat quyidagi qaysi tamoyillarga asoslanib
boshqariladi?


{
= barcha javoblar to‘g‘ri
~ milliy xavfsizlikni ta’minlash tamoyili
~ iqtisodiy munosabatlarni demokratiyalash tamoyili
~ yuksak ma’naviyat tamoyili
}
31.Iqtisodiy munosabatlarni demokratiyalash tamoyili deganda:
{
= monopollashgan iqtisoddan erkin iqtisodga o‘tish tushuniladi
~ mustaqillik fikrini kengroq anglash tushuniladi
~ davlat va jamiyat boshqaruvida qonunning ustivorligi tushuniladi
~ respublikaning dunyo hamjamiyatiga kirish sur’atlarini tezlashtirish tushuniladi
}
32.Milliy xavfsizlikni ta’minlash tamoyili deganda:
{
= respublikani dunyo hamjamiyatiga kirish sur’atlarini tezlashtirish
~ davlat va jamiyat boshqaruvida qonun ustivorligi tushuniladi
~ mustaqillik tafakkurini kengroq tushunish
~ O‘zbekistonning istiqboli va istiqloli haqida qayg‘urish
}
33.Demokratiya tamoyili deganda:
{
= insonnni o‘z xohish irodasini erkin bildirishi hamda uni amalga oshirish
~ sotsialistik musobaqadan erkin raqobatga o‘tish
~ respublikani dunyo hamjamiyatiga kirish sur’atlarini tezlashtirish
~ davlatlashgan mulkdan xilma~xil mulkchilikka tayangan iqtisodiyotga o‘tish
}
34.Yuksak ma’naviyat tamoyili:
{
= o‘zini va o‘z xalqining vatanini qadru qimmati, or~nomusini anglab, uni ximoya qilish
~ insonnni o‘z xohish irodasini erkin bildirishi hamda uni amalga oshirish
~ davlatlashgan mulkdan xilma~xil mulkchilikka tayangan iqtisodiyotga o‘tish
~ qat’iy belgilangan narxlardan ekrin narxlarga o‘tish
}
35.Maqsad – bu
{
= noto‘g‘ri javob yo‘q.
~ muddao
~ u yoki bu niyatga erishish uchun ko‘zda tutilgan mushtarak orzu
~ bu navbatdagi bosqichda “jang” bilan zabt qilinadigan bamisoli cho‘qqidir
}
36.Boshqarish pog‘ona (daraja)lariga qarab maqsadlar qanday turlarga bo‘linadi?
{
= tuman maqsadlari
~ siyosiy maqsadlar
~ iqtisodiy maqsadlar
~ sotsial maqsadlar
}
37.Umumjamiyat miqyosidagi munosabatlarni aks ettirishga qarab maqsadlar qanday
guruxlarga bo‘linadi?
{
= sotsial maqsadlar


~ korxona maqsadlari
~ bo‘lim maqsadlari
~ yakka xodim maqsadi
}
38.Uzluksiz maqsadlar deganda:
{
= har kuni qabul qilinadigan va amalga oshiriladigan odatiy maqsadlar tushuniladi
~ bir yil ichida, kvartal, bir oy mobaynida va undan ham kamroq muddat ichida amalga
oshiriladigan maqsadlar tushuniladi
~ besh yillik yoki undan ko‘proq davr mobaynida amalga oshiriladigan maqsadlar tushunildi
~ biror bir muammoni hal etish zarurati tug‘ilgan hollarda paydo bo‘ladigan maqsadlar
tushuniladi
}
39.Innovatsion maqsadlar deganda:
{
= yangi mahsulotni ishlab chiqarish, yangi texnologiyani joriy qilish bo‘yicha qo‘yiladigan
maqsadlar tushuniladi
~ har kun qabul qilinadigan va amalga oshiriladigan odatiy maqsadlar tushuniladi
~ korxonaga va ayrim xodimlarga qiyinchiliklar tug‘diradigan maqsadlar tushuniladi
~ xodimlar malakasini oshirish sohasidagi maqsadlar tushuniladi
}
40.“Maqsadlar shajarasi” deganda:
{
= maqsadlar bilan ularga erishish vositalari o‘rtasidagi aloqanig grafik tasviri tushuniladi.
~ maqsadning muhimligi jihatidan ranjirlanishi, tartiblanishi tushuniladi
~ maqsadni qo‘yish va amalga oshirishning mavjud shart~sharoitlarga bog‘liqligi tushuniladi
~ bir maqsadning boshqa maqsadga bo‘ysinishi tushuniladi
}
41.Maqsadli boshqaruv usulining birinchi pog‘onasida:
{
= korxonaning uzoq muddatli va strategik maqsadlari aniqlanadi
~ faoliyat sohalari bo‘yicha korxonaning umumiy maqsadlari aniqlanadi
~ xususiy, yakka maqsadlarni rejalashtirish va ularning bajarilish usullari ishlab chiqiladi
~ qabul qilingan rejalarga ayrim tuzatishlar kiritiladi
}
42.Boshqaruv funksiyasi deganda:
{
= U yoki bu ob’ektni boshqarishga oid aniq vazifalarni hal etishga qaratilgan faoliyat
tushuniladi
~ korxonaning moddiy – texnika bazasini yaratishga qaratilgan faoliyat tushuniladi
~ xodimlarni korxonaning rejasini bajarishga safarbar qilishga qaratilgan faoliyat tushuniladi
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
43.Quyida qayd qilinganlarning qaysi biri boshqarishning asosiy funksiyalari hisoblanadi?
{
= noto‘g‘ri javob yo‘q.
~ rejalashtirish
~ tashkil qilish
~ tartibga solish va muvofiqlashtirish
}
44.Boshqarish faoliyati turlariga qarab boshqarish funksiyalari:
{


= noto‘g‘ri javob yo‘q.
~ ijtimoiy funksiyalar
~ iqtisodiy funksiyalar
~ ma’naviy ma’rifiy hamda tashkiliy funksiyalarga bo‘linadi
}
45.Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning iqtisodiy funksiyasiga kiradi?
{
= mablag‘larning doiraviy aylanishini amalga oshirish
~ ishlab chiqarishni tashkil qilish
~ o‘zaro aloqalarni o‘rnatish va muvofiqlashtirish
~ mehnat sharoitini yaxshilash
}
46.Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning iqtisodiy funksiyasiga kiradi?
{
= marketing xizmatini uyushtirish
~ mehnat sharoitini yaxshilash
~ xodimlarni insoniylik ruhida tarbiyalash
~ ishlab chiqarishni tashkil qilish
}
47.Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning ijtimoiy funksiyasiga kiradi?
{
= xodimlarning uy~joyga ehtiyojini, ijtimoiy madaniy~ma’naviy ehtiyojlarini qondirish
~ mablag‘larning doiraviy aylanishini amalga oshirish
~ xodimlarni mehr~shavqatli va o‘zaro munosatlarda sabr toqatli bo‘lish ruhida tarbiyalash
~ axborotlar oqimini tashkil qilish
}
48.Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning ijtimoiy funksiyasiga kiradi?
{
= mehnat sharoitini yaxshilash
~ mahsulot ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatish
~ axborotlar oqimini tashkil qilish
~ o‘zaro aloqalarni o‘rnatish va muvofiqlashtirish
}
49.Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning ma’naviy~ma’rifiy
funksiyasiga kiradi?
{
= xodimlarga halollikni, adolat tuyg‘usini tarbiyalashga xizmat qilish.
~ foyda olishni ta’minlash
~ xodimlarning sotsial madaniy~ma’naviy ehtiyojlarini qondirish
~ boshqarish apparati xodimlari o‘rtasida mas’uliyatlarni belgilash
}
50.Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning ma’naviy~ma’rifiy
funksiyasiga kiradi?
{
= xodimlarni insoniylik, yaxshilik, mehr~shavqatli bo‘lish ruhida tarbiyalash
~ foyda olishni ta’minlash
~ xodimlarning sotsial madaniy~ma’naviy ehtiyojlarini qondirish
~ o‘zaro aloqalarni o‘rnatish va muvofiqlashtirish
}
51.Boshqarish strukturasi deganda?
{
= boshqarish maqsadlarini amalga oshiruvchi va funksiyalarini bajaruvchi bir~biri bilan
bog‘langan turli boshqaruv organlari va bo‘g‘inlarining majmuasi tushuniladi


~ boshqaruv organlari tizimida quyi organlarning yuqori organlarga bo‘ysinishi va ular
o‘rtasidagi o‘zaro aloqa tushuniladi
~ bo‘linmalar yig‘indisi, ularning tarkibi va o‘zaro aloqa shakllari tushuniladi
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
52.Boshqaruv funksiyalari qo‘llanish va foydalanish miqyosiga qarab qanday turlarga bo‘linadi?
{
= aniq funksiyalar
~ iqtisodiy funksiyalar
~ hududiy funksiyalar
~ rahbar funksiyalariga
}
53.Boshqaruv funksiyalari mehnat taqsimotiga qarab qanday turlarga bo‘linadi?
{
= ijrochilar funksiyalari
~ ijtimoiy funksiyalar
~ asosiy funksiyalar
~ tashkiliy funksiyalar
}
54.Boshqaruv funksiyalari mehnat taqsimotiga qarab qanday turlarga bo‘linadi?
{
= rahbar funksiyalariga
~ ma’naviy~ma’rifiy funksiyalari
~ tarmoq funksiyalari
~ aniq funksiyalar
}
55.Boshqaruv funksiyalari qo‘llanish va foydalanish miqyosiga qarab qanday turlarga bo‘linadi?
{
= asosiy funksiyalar
~ ijtimoiy funksiyalar
~ ijrochilar funksiyalari
~ tarmoq funksiyalari
}
56.Tashkiliy strukturalarni hosil qiladigan boshqarish organlari?
{
= boshqaruv bo‘g‘inlari va bosqichlari shaklida bo‘ladi
~ boshqaruv tizimi shaklida bo‘ladi
~ boshqaruv bo‘g‘inlari shaklida bo‘ladi
~ boshqaruv bosqichlari shaklida bo‘ladi
}
57.Agar boshqarishning hamma funksiyalari korxona rahbari qo‘lida to‘planib barcha quyi
rahbarlar va ishlab chiqarish yacheykalari unga bo‘ysinsa, u holda boshqarishning bunday
tashkiliy strukturasi:
{
= chiziqli(pog‘onali) struktura ko‘rinishida bo‘ladi
~ chiziqli shtabli struktura ko‘rinishida bo‘ladi
~ funksional struktura ko‘rinishida bo‘ladi
~ chiziqli funksional struktura ko‘rinishida bo‘ladi
}
58.Chiziqli shtabli struktura:
{
= har bir chiziqli rahbar qoshida ixtisoslashgan xizmatlar, maslahatchilar kengashi, ya’ni


shtablar tuzish orqali tashkil etiladi
~ har bir boshqaruv bo‘g‘iniga muayyan funksiyalarni biriktirib qo‘yish orqali tashkil etiladi
~ barcha qo‘yi rahbarlar va ishlab chiqarish yacheykalarini korxona rahbariga bo‘ysindirish
orqali tashkil etiladi
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
59.Funksional struktura:
{
= har bir boshqaruv bo‘g‘iniga muayyan funksiyalarni biriktirib qo‘yish orqali tashkil etiladi
~ barcha qo‘yi rahbarlar va ishlab chiqarish yacheykalarini korxona rahbariga bo‘ysindirish
orqali tashkil etiladi
~ har bir chiziqli rahbar qoshida ixtisoslashgan xizmatlar, maslahatchilar kengashi, ya’ni
shtablar tuzish orqali tashkil etiladi
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
60.Tashkiliy struktura o‘rtasidagi aloqa necha xil bo‘ladi?
{
= 2 xil
~ 3 xil
~ 5 xil
~ 4 xil
}
61.Avtokratik rahbarlar bo‘ysinuvchilarning?
{
= tashabbuskorligiga yo‘l qo‘ymaydi
~ tashabbuskorligiga to‘la~to‘kis tayanadi
~ tashabbuskorligini rag‘batlantiradi va undan foydalanadi
~ faolligiga rag‘batlantiradi
}
62.Liberal rahbarlar kadrlarni tanlashda?
{
= beparvolarcha yondoshadilar
~ kuchli raqobatdoshlardan qutilish payida bo‘ladilar
~ ishchan, bilimdon xodimlarga mo‘ljal oladilar, ularning o‘sishiga yordam beradilar
~ tashqaridan madad kutadi
}
63.Demokratik rahbarlar bilimga bo‘lgan munosabatda?
{
= mutassil o‘qiydilar va qo‘l ostidagi bo‘ysinuvchilardan ham shuni talab qiladilar
~ hamma narsani o‘zim bilaman deb hisoblaydilar.
~ beparvo, e’tiborsiz bo‘ladilar
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
64.Menejment fanining tahlil usullari?
{
= sistemali, kompleks, kuzatish, integratsion, eksperiment
~ sistemali, samarali, iyerarxik, chizikli, funksional
~ mikrodarajada, makrodarajada, alokali, samarali
~ sotsiologik kuzatuv, sistemali, funksional, chizikli
}
65.Demokratik rahbarlar muomalada?
{


= ijobiy, maloqotda kirishimli va faol bo‘ladilar
~ salbiy, bo‘ysinuvchilardan masofa saqlaydilar
~ tashabbus ko‘rsatmaydilar
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
66.Liberal rahbarlar rag‘batlantirishga kelganda?
{
= aniq mo‘ljallari bo‘lmaydi
~ onda~sonda rag‘batlantirib, tez~tez jazolab turish tarafdori bo‘ladilar
~ onda~sonda jazolab, tez~tez rag‘batlantirib turish tarafdori bo‘ladilar
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
67.Avtokratik rahbarlar mas’uliyatni taqsimlashda?
{
= to‘la~to‘kis o‘zining vakolatiga binoan taqsimlaydi
~ to‘la~to‘kis o‘zlari taqsimlaydi
~ to‘la~to‘kis ijrochilarning fikriga binoan taqsimlaydi
~ faqat o‘zining vakolatiga binoan taqsimlaydi
}
68.O‘zini jamoadan uzoq tutish, jamoa a’zolarini bevosita muloqotda bo‘lishni chegaralab
qo‘yish?
{
= avtokratik rahbarlar uchun xos
~ demokratik rahbarlar uchun xos
~ liberal rahbarlar uchun xos
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
69.O‘z zimmasiga mas’uliyat olishni yoqtirmaslik?
{
= liberal rahbarlar uchun xos
~ avtokratik rahbarlar uchun xos
~ demokratik rahbarlar uchun xos
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
70.Sangviniklar:
{
= xushchaqchaq, nutqi tez, harakatlari shiddatli kishilardir
~ xushchaqchaq, harakatlari shiddatli kishilardir
~ ta’sirchanligi sust, faolliklari kam kishilardir
~ o‘ta ta’sirlanuvchan xususiyatga ega kishilardir
}
71.Flegmatiklar:
{
= tez toliqadigan va o‘ziga ishonmaydigan bo‘ladilar
~ o‘ta ta’sirlanuvchan xususiyatga ega bo‘ladilar
~ nihoyatda arazchan bo‘ladilar
~ juda oz kuladigan bo‘ladilar
}
72.Melanxoliklar:
{
= nutqi tez, harakatlari shiddatli bo‘ladi
~ faolligi sust, tortinchoq, kam g‘ayrat bo‘ladilar


~ yangi kishilar bilan tez til topishadigan bo‘ladilar
~ xushchaqchaq bo‘ladilar
}
73.Quyida qayd qilingan hislatlarning qaysi biri rahbarda mujassamlangan bo‘lishi kerak?
{
= dovyuraklik, sabrlilik
~ janjalkash, urushqoq
~ dovyuraklik
~ mahalliychilik
}
74.Quyida qayd qilingan hislatlarning qaysi biri rahbarni el nazaridan qolishiga olib keladi?
{
= mahalliychilik
~ tavakkalchilik
~ kurashchan
~ dovyuraklik
}
75.Quyida qayd qilinganlarning qaysi biri rahbarlarga xos harakter bo‘lishi mumkin?
{
= kurashchan
~ janjalkash, urushqoq
~ g‘iybatchi
~ umidsiz
}
76.Quyida qayd qilinganlarning qaysi biri rahbar aytishi mumkin bo‘lmagan javoblardir?
{
= mening ish tajribam shu
~ men o‘z fikrimni aniq va to‘la ayta olmadim
~ men xatoga yo‘l qo‘ydim va uni tuzataman
~ buni boshqacha tushuntirishga harakat qilaman
}
77.Quyida qayd qilinganlarning qaysi biri rahbar aytishi mumkin bo‘lgan javoblardir?
{
= asrlab yashaysanu, asrlar o‘rganar ekansan
~ bu mening aybim emas
~ siz meni tushuna olmaysiz
~ siz nohaqsiz, men o‘z fikrimda qolaman
}
78.Qaror – bu
{
= bajarilishi mumkin bo‘lgan ishning aniq bir yo‘lini tanlab olishdir
~ mavjud holatning, bo‘lishi lozim bo‘lgan holat bilan mos tushmasligi natijasida yuzaga
keluvchi jarayondir
~ bir necha muqobil (alternativ) paydo bo‘lganda vujudga keladigan jarayondir
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
79.Qaror qabul qilish – bu?
{
= noto‘g‘ri javob yo‘q.
~ maqsadga erishish uchun tashkilot rahbarining o‘z vakolati va amalkorligi doirasida
alternativa (muqobil)ni tanlash jarayonidir
~ u yoki bu yo‘lni tanlab olishda bir to‘xtamga kelish yoki qanday bo‘lmasin bir fikrga kelishdir


~ menejerning fikri zikrini doim band qilib turadigan tashvishdir
}
80.Ishlab chiqarishni boshqarish deganda?
{
= noto‘g‘ri javob yo‘q.
~ ishlab chiqarish doirasida amalga oshiriladigan rahbarlik, tashkilotchilik va ma’muriy
harakterdagi a’lohida faoliyat tushuniladi
~ korxona doirasida amalga oshiriladigan rahbarlik, tashkilotchilik va ma’muriy harakterdagi
alohida faoliyat tushuniladi
~ buyumlarni iste’molchilar talabiga mos keluvchi sifat tasniflari bilan ishlab chiqarishni
ta’minlovchi, maqsadga qaratilgan faoliyat tushuniladi
}
81.Korxona doirasida amalga oshiriladigan rahbarlik, tashkilotchilik va ma’muriy harakterdagi
alohida faoliyatini?
{
= ishlab chiqarishni boshqarish deb yuritiladi
~ korxonani boshqarish deb yuritiladi
~ mahsulot sifatini boshqarish deb yuritiladi
~ xodimlarni boshqarish deb yuritiladi
}
82.Motivlashtirish – bu:
{
= noto‘g‘ri javob yo‘q.
~ ruhiy omil bo‘lib, shaxs faolligining manbaasi, sababi, dalili va har turli ehtiyojlaridir
~ xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag‘batlantiruvchi vositadir
~ kishilar faoliyatini ruhiy yo‘llar bilan maqsadga muvofiq yo‘naltirishdir
}
83.Quyida qayd qilingan ehtiyojlarning qaysi biri birlamchi ehtiyojlarga kiradi?
{
= fiziologik ehtiyojlar
~ sotsial ehtiyojlar
~ ma’rifatga bo‘lgan ehtiyojlar
~ ma’naviyatga bo‘lgan ehtiyojlar
}
84.Amerikalik ruhshunos Abraham Maslouning motivatsiya nazariyasi?
{
= ehtiyojlar ustunligi nazariyasi deb yuritiladi
~ boisiy tozalanish nazariyasi deb yuritiladi
~ “gigiyenik omillar” nazariyasi deb yuritiladi
~ kutish nazariyasi deb yuritiladi.
}
85.Frederik Gersbergning motivatsiya nazariyasi?
{
= boisiy tozalanish nazariyasi deb yuritiladi
~ kutish nazariyasi deb yuritiladi
~ adolatlilik nazariyasi deb yuritiladi
~ ehtiyojlar ustunligi nazariyasi deb yuritiladi
}
86.(X) nazariyasi bo‘yicha?
{
= barcha javoblar to‘g‘ri
~ ishchilar ishlashni xohlamaydilar


~ ishchilar javobgarlikdan qochadilar
~ ishchilar tabiatan yalqov, ishyoqmas bo‘ladilar
}
87.Yakkahokimlik bilan qaror qabul qilish, ma’muriyatchilik, qo‘l ostidagi ishga doimo
aralashib turish, hukmronlikni saqlab turish kabi xususiyatlar qaysi rahbarlik uslubiga xos?
{
= avtokratik
~ liberal
~ demokratik
~ byurokratik
}
88.Vakolat – bu:
{
= biror shaxs, muassasa, tashkilot, davlat va shu kabilar nomidan ish qilish uchun berilgan
huquqi
~ vakillik huquqini beruvchi hujjat, ishonch qog‘ozi, tilxat
~ biror davlat tomonidan o‘zga yerda ta’sis etilgan va uning manfaatlarini ko‘zlab ish
ko‘radigan muassasa
~ vakolati bor, vakillik huquqiga ega bo‘lgan sub’ekt kabilar
}
89.Axborot – bu
{
= to‘g‘ri javob yo‘q
~ ma’lumotlar to‘plami
~ xabarlar majmuasi
~ boshqaruv negizi
}
90.Mazmuniga qarab axborotlar qanday turlarga bo‘linadi?
{
= iqtisodiy axborotlar
~ korxona uchun axborotlar
~ ichki axborotlar
~ dastlabki axborotlar
}
91.Axborot tizimi necha xil bo‘ladi?
{
= 2 xil
~ 3 xil
~ 4 xil
~ 5 xil
}
92.Kommunikatsiya – bu:
{
= kishilar o‘rtasida o‘zaro axborot almashinuvidir
~ ma’lumot va xabarlarni tuplashdir
~ davlat boshqaruvi va nazorati ostidagi ob’ektdir
~ aloqa kanallari
}
93.Ishlab chiqarish omillaridan foydalanish samaradorligi~bu:
{
= yangi texnika va texnologiyani joriy qilish darajasi
~ mahsulot sifati va uni raqobatdoshligi


~ tezkor va samarali qarorlarni qabul qilish
~ investitsiya samaradorligi
}
94.Vazifa~bu:
{
= barcha javoblar to‘g‘ri
~ amalga oshirilishi, hal qilinishi lozim bo‘lgan masala
~ erishilishi lozim bo‘lgan ko‘zda tutilgan masala
~ biror bir topshiriq, xizmat, yumush, xizmat lavozimi, mansab, amal
}
95.Qo‘llanish va foydalanish miqyosiga qarab boshqarish funksiyalari.
{
= umumiy va aniq funksiyalar
~ xududiy va tarmoq funksiyalari
~ iqtisodiy, ijtimoiy va tashkiliy funksiyalar
~ rahbar va bo‘ysinuvchi funksiyalar
}
96.Boshqaruv maqsadlariga qo‘yilgan talablar nechta?
{
= 6 ta
~ 4 ta
~ 5 ta
~ 7 ta
}
97.Boshqarishning tashkiliy tuzilmalari bozorning qanday talablariga javob berishi kerak?
{
= tashkiliy qurilma bo‘g‘in va bosqichlardan iborat bo‘lishi kerak
~ tashkiliy qurilma chiziqli, oddiy va tushunarli bo‘lishi kerak
~ tashkiliy qurilma egiluvchan va bozordagi o‘zgarishlarni payqashi kerak
~ tashkiliy qurilma funksional bo‘lishi kerak
}
98.Quyida qayd qilingan metodlarning qaysi biri boshqarish metodi bo‘lib hisoblanadi?
{
= barcha javoblar to‘g‘ri
~ tashkiliy~ma’muriy metodlar
~ iqtisodiy metodlar
~ ijtimoiy~ruhiy metodlar
}
99.Boshqarishning iqtisodiy metodlari?
{
= iqtisodiy manfaatlardan foydalanishiga asoslanadi
~ boshqarish devonining muayyan tuzilmasini tuzishga asoslanadi
~ buyruqlar, farmoyishlar va qo‘llanmalar chiqarish ularning bajarilishini nazorat qilishga
asoslanadi
~ kadrlarni to‘g‘ri tanlashga asoslanadi
}
100.Boshqarishning tashkiliy~ma’muriy metodlari?
{
= har biri boshqaruv bo‘g‘inining funksiyalarini belgilashga asoslanadi
~ umumjamiyat manfaatlaridan foydalanishga asoslanadi
~ jamoa manfaatlaridan foydalanishga asoslanadi
~ shaxsiy manfaatlardan foydalanishga asoslanadi


}
101.Boshqarishning tashkiliy~ma’muriy usuli o‘z navbatida nechaga bo‘linadi?
{
= 2 ga
~ 3 ga
~ 4 ga
~ 5 ga
}
102.Boshqaruvning tashkiliy ta’sir etish shakli nechaga bo‘linadi?
{
= 4 ta
~ 3 ta
~ 5 ta
~ 6 ta
}
103.Menejmentda kommunikatsiya roli qanday?
{
= bu~axborot almashish jarayoni
~ kommunikatsiya~qaror qabul qilish uchun asos
~ bu~rahbar uchun zarur axborot
~ kommunikatsiya axborot sistemalarini hosil qiladi
}
104.Boshqaruv axborotlariga qo‘yilgan talablar nechta?
{
= 5 ta
~ 3 ta
~ 4 ta
~ 6 ta
}
105.Boshqarish texnikasiga nimalar kiradi?
{
= menejment aqliy mehnatni, axborotni qayta ishlovchi texnikalar
~ qurilma va jixozlar
~ hisoblash texnikasi
~ qalam, ruchka, stol va stullar
}
106.Quyidagi axborot turlarini qaysi biri axborot mazmunini aks ettiradi.
{
= iqtisodiy axborot
~ oddiy axborot
~ dastlabki axborot
~ joriy axborot
}
107.Quyidagi axborotlar turlarini qaysi biri axborotlarni barqarorlik tavsifini o‘zida aks ettiradi?
{
= shartli doimiy axborot
~ ichki axborot
~ sotsial axborot
~ tashkiliy axborot
}
108.Quyidagilarni qaysi biri axborotlarni davriyligini aks ettiradi?


{
= sutkali axborot
~ texnikaviy axborot
~ o‘zgarib turuvchi axborot
~ oraliq axborot
}
109.Quyidagi axborotlarni qaysi biri foydalanish uchun tayyorligini o‘zida aks ettiradi?
{
= yakuniy axborot
~ xuquqiy axborot
~ ishonchli axborot
~ to‘liq kompleks axborotlar
}
110.Quyidagi axborotlarni qaysi biri boshqaruv jarayonidagi vazifani aks ettiradi?
{
= direktiv axborotlar
~ istiqboldagi axborotlar
~ ovozli axborotlar
~ individual axborotlar
}
111.Kommunikatsion jarayon:
{
= axborot almashish jarayoni
~ axborotni qabul qilish jarayoni
~ axborotni jo‘natish jarayoni
~ axborotni uzatish jarayoni
}
112.Boshqaruv uslubi~bu:
{
= boshqaruv jarayonida kelib chiqadigan muammolarni xal qilish usullari yo‘llari
~ ishlash, boshqarishdagi o‘ziga xos yo‘l, usuldir
~ boshqaruv funksiyalarini samarali bajarish maqsadida biror bir organning yoki rahbarning
bo‘ysinuvchilariga aniq ta’sir ko‘rsatish usuli
~ hammasi to‘g‘ri
}
113.Boshqaruv jarayonida u yoki bu masalalarni hal qilishda rahbarning o‘ziga xos
yondoshishi menejmentda?
{
= boshqaruv usuli deb yuritiladi
~ ish uslubi deb yuritiladi
~ boshqaruv metodi deb yuritiladi
~ rahbarning ish uslubi deb yuritiladi
}
114.Qaror qabul qilishda yakkabosh, jamoa fikri bilan hisoblashmaydigan rahbarlarni?
{
= avtokratik rahbarlar deyiladi
~ liberal rahbarlar deyiladi
~ demokratik rahbarlar deyiladi
~ hammasi to‘g‘ri
}
115.Qaror~bu:
{


= bajarilishi mumkin bo‘lgan ishning aniq bir yo‘lini tanlab olishdir
~ mavjud xolatning bo‘lishi lozim bo‘lgan xolat bilan mos tushmasligi natijasida yuzaga
keluvchi jarayon
~ bir nechta muqobil (alternatipaydo bo‘lganda vujudga keladigan jarayondir
~ hammasi to‘g‘ri
}
116.Qaror qabul qilish~bu:
{
= maqsadga erishish uchun rahbarning o‘z vakolat doirasida muqobil alternativni tanlash
jarayoni
~ menejerning fikri~xayolini doimo band qilib turadigan tashvish
~ u yoki bu yo‘lni tanlab olishda bir to‘xtamga yoki bir fikrga kelishdir
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
117.Boshqaruv qarorlari unsurini aniqlang?
{
= barcha javoblar to‘g‘ri
~ vosita
~ muddat
~ vazifa
}
118.Amal qilish davriga ko‘ra qarorlarning qanday turlari bor?
{
= taktik qarorlar
~ sterotil qarorlar
~ an’anaviy qarorlar
~ vaqtinchalik qarorlar
}
119.Mazmuni va amal qilish harakteriga ko‘ra qarorlarning qanday turlari bor:
{
= sotsial~iqtisodiy
~ tashabbusli qarorlar
~ vaqti~vaqti bilan qabul qilinadigan qarorlar
~ noaniq qarorlar
}
120.Amal qilish harakteriga ko‘ra qarorlarning qanday turlari bor:
{
= vaqtinchalik qarorlar
~ aniq qarorlar
~ strategik qarorlar
~ tezkor qarorlar
}
121.Strategik qaror:
{
= yuqori boshqaruv organlari tomonidan istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadida qabul
qilinadi
~ bir xil muammoga daxldor bo‘lib, barcha bo‘g‘inlar uchun birdek amal qiladi
~ tor doiradagi muammoga taaluqli bo‘lib bir bo‘lim, bir guruh xodimlar yuzasidan qabul
qilinadi
~ korxonani joriy rejalarini tuzish maqsadida qabul qilinadi
}
122.Takrorlanish va yangilik darajasiga qarab qarorlar:
{


= an’anaviy va tavsiyali qarorlarga bo‘linadi
~ aniq va noaniq qarorlarga bo‘linadi
~ yakka boshchilik va jamoaviy tamoyil asosida qabul qilingan qarorlarga bo‘linadi
~ «ringi» usuli asosida qabul qilingan qarorlarga bo‘linadi
}
123.Streotip qarorlar~bu:
{
= rahbar faoliyati qat’iy yo‘riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida amalga oshirilishi ~ lozim
bo‘lgan xollarda qabul qilinadigan qarorlardir
~ mazmuniga ko‘ra istiqbolli bo‘lgan qarorlardir
~ odatiy vaziyatlarda qabul qilinadigan qarorlardir
}
124.Konsensus tamoyili:
{
= bu qarorlarni ishlab chiqarish jarayonida barcha baxsli masalalar va turli tuman fikrlar
yuzasidan bir bitmga kelish yoki kelishishdir
~ turli uyushma yoki birlashmalar ro‘y~rost ma’lum bo‘lib turgan vaziyatlarda, har xil fikrlar
raqobat qiladigan xollarda amal qiladi
~ oldinga surilayotgan muqobil fikrni so‘zsiz qo‘llab quvvatlash xollarida amal qiladi
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
125.Quyida qayd qilingan bosqichlarning qaysi biri qarorni ishlab chiqish jarayoni tarkibiga
kiradi?
{
= barcha javoblar to‘g‘ri
~ vaziyatni taxlil qilish
~ muammoni aniqlash
~ mezonlarni tanlash
}
126.Kollegial tamoyili:
{
= turli uyushma va birlashmalar ro‘y~rost ma’lum bo‘lib turgan vaziyatlarda har xil fikrlar
raqobat qiladigan xollarda amal qiladi
~ oldinga surilayotgan muqobil fikrni so‘zsiz qo‘llab quvvatlash xollarida amal qiladi
~ bu qarorlarni ishlab chiqish jarayonida barcha baxsli masalalar va turli tuman fikrlar
yuzasidan bir bitmga kelish yoki kelishishdir
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
127.Qaror qabul qilishda «ringi» usuli bosqichlari nechta bosqichdan iborat bo‘ladi?
{
= 5
~ 3
~ 4
~ 6
}
128.Boshqaruv qarorlariga qo‘yiladigan talablar nechta?
{
= 8 ta
~ 6 ta
~ 7 ta
~ 9 ta
}


129.Quyidagilarni qaysi biri qarorlarni modellash bosqichiga kiradi?
{
= barcha javoblar to‘g‘ri
~ model maqbulligini baholash
~ algoritm tuzish
~ dastur tuzish
}
130.Boshqaruv qarorlariga qo‘yiladigan talablar?
{
= barcha javoblar to‘g‘ri
~ qabul qilingan qarorlar huquq va javobgarlik doirasida bo‘lishi
~ ilmiy asoslangan va aniq yo‘nalishga ega bo‘lishi
~ vaqt bo‘yicha qisqa va aniq bo‘lishi
}
131.Menejer mehnati qanday masalalarni hal etishga qaratilgan?
{
= hamma javob to‘g‘ri
~ texnik va texnologik
~ iqtisodiy va ijtimoiy
~ tashkiliy va taqsimlovchi
}
132.Menejerni kim attestatsiyadan o‘tkazadi?
{
= attestatsion komissiya
~ yuqori bo‘g‘in rahbari
~ mehnat jamoalari
~ bevosita boshliq
}
133.Kommunikatsiya jarayoni samarali bo‘lishi uchun nechta bosqichdan o‘tishi kerak?
{
= 6 ta
~ 4 ta
~ 5 ta
~ 7 ta
}
137.Kommunikatsiya jarayonining bosqichlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping?
{
= aloqa kanali, dekodlashtirish
~ ichki, tashqi
~ axbrot junatuvchi va qabul qiluvchi
~ verbal, noverbal
}
138.Tashkil qilish funksiyasining asosiy maqsadi —bu:
{
= boshqaruv ob’ekti doirasida boshqariluvchi va boshqaruvchi jarayonlarni uyushqoqligini
ta’minlash
~ boshqaruv maqsadlari va vazifalari, ularni amalga oshirish muddatlarini belgilash
~ vazifalarni amalga oshirish usullarini ishlab chiqish, xalq xo‘jaligi bo‘g‘inlarining o‘zaro
aloqalarini o‘rnatish
~ tashkilotning maqsadlarini belgilash
}
139.Menejmentning uchta darajasi farqlanadi:


{
= oliy, o‘rta, quyi
~ iqtisodiy, moliyaviy, texnik
~ texnik, boshqaruv, institutsional
~ gorizontal, vertikal, tarmoqli
}
140.Korxonaning boshqaruv modeli deganda nimani tushunasiz?
{
= barcha javoblar to‘g‘ri
~ korxonaning boshqaruv strukturasining sxemasi
~ boshqaruvchi va boshqariluvchi o‘rtasidagi munosabat
~ boshqaruvning quyi va oliy bosqichi orasidagi munosabat
}
141.Kommunikatsiya jarayonining asosiy elementlar nechta?
{
= 4 ta
~ 3 ta
~ 5 ta
~ 6 ta
}
142.Amal qilish harakteriga qarab boshqaruv qarorlari quyidagi turlarga bo‘linadi:
{
= vaqtinchalik qarorlar
~ tezkor (operatiqarorlar
~ muntazam qarorlar
~ barcha javoblar to‘g‘ri
}
143.Boshqaruv samaradorligi deganda:
{
= erishilgan samaraning sarflangan harajatga bo‘lgan nisbati tushuniladi
~ yalpi ichki mahsulot to‘shuniladi
~ sarflangan harajatning erishilgan samaraga bo‘lgan nisbati tushuniladi
~ yalpi investitsiya tushuniladi
}
144.Boshqaruv usullari:
{
= kishilarga ta’sir etishning umumiy vositalari va yo‘llari
~ faoliyat yo‘nalish
~ rahbarni shaxsiy sub’ektiv jihatlarining qo‘llanishi
~ tashkilotning funksional bo‘g‘inlarining vazifalarini bajarilishi
}
145.Tashqi kommunikatsiya deganda:
{
= tashkilot bilan tashqi muxit o‘rtasidagi axborot almashinuvi tushuniladi
~ raxbar atrofidagi shov — shuvlar tushuniladi
~ korxona ichidagi bo‘limlar o‘rtasidagi axborot almashinuvi tushuniladi
~ korxona ichidagi bo‘limlar o‘rtasidagi axborot almashuvi, rahbar va bo‘ysunuvchi o‘rtasidagi
kommunikatsiya tushuniladi
}
146.Ichki kommunikatsiya deganda:
{
= korxona ichidagi bo‘limlar o‘rtasidagi axborot almashuvi, rahbar va bo‘ysunuvchi raxbar


atrofidagi shov — shuvlar tushuniladi
~ tashkilot bilan tashqi muxit o‘rtasidagi axborot almashinuvi tushuniladi
~ korxona ichidagi bo‘limlar o‘rtasidagi axborot almashinuvi tushuniladi
~ o‘rtasidagi kommunikatsiya tushuniladi
}
147.Mahsulot sifatini boshkarish tushunchasi
{
= iste’molchilar didiga butunlay moslashtirish
~ sifatli xom~ashyo harid qilish
~ ijtimoiy iqtisodiy ko‘rsatkichlarni yaxshilash
~ mahsulot sifatini oshirish
}
148.Axborot almashinuvining samaradorligiga ta’sir qiladigan muxim omil.
{
= Teskari aloqaning mavjudligi
~ Bir tomonlama aloka
~ Oddiy axborot tizimi
~ Murakkab axborot tizimi
}
149.Boshqaruv darajasiga ko‘ra menejerlar toifasi
{
= Yukori pog‘ona, o‘rta pog‘ona va kuyi pog‘onadagi menejerlar
~ Rahbar~diplomat, rahbar~murabbiy, rahbar~innovator
~ Ishchanlik va shaxsiy sifatlariga ega menejerlar
~ Avtokratik, demokratik va liberal menejerlar
}
150.Axborot almashinish usullari
{
= Bir tomonlama, ikki tomonlama, oddiy va murakkab
~ Bir tomonlama, ikki tomonlama, ko‘p tomonlama va murakkab
~ Bir tomonlama, ikki tomonlama, ko‘p tomonlama va oddiy
~ Oddiy, murakkab, tizimli, kompleks
}

Download 313.84 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling