“ kasb ta’lim iqtisodiyot

Qashqadaryo viloyati dehqon xo‘jaliklarida 2008–2014-
yillarda ishlab chiqarilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlari 
dinamikasi 
 
t/r 
Mahsulo
t nomi 
O‘lch
. 
birlig
i 
Yillar 
2014-yilda 
2008-yilga 
nisbatan 
farqi 
2008 2009 2010 2011 
201
2 
2013 
201
4 
+,- 
 % 
1. 
Don
ming 
t 
115 
75 
121 
137 
127,
2 
121,
5 
125,
2 
10,2 108,8 
2. 
Kartosh-
ka
ming t 
46,4 54,7 59,3 70,5 70,1 82,1 92,7 46,3 199,8 
3. 
Sabzavo
t
ming 
t 
138 
142,
7 
165,
2 
203 
206,
1 
242,
5 
266,
0 
128 
192,7 
4. 
Meva
ming 
t 
21,2 22,2 
25 
29,6 30,0 33,1 36,4 15,2 171,2 
5. 
Uzum
ming 
t 
13,6 14,1 14,2 17,7 23,3 24,4 26,3 12,7 193,3 
6. 
Poliz
ming 
t 
29,3 33,5 37,9 41,3 42,0 46,3 51,3 
22 
175,1 
7. 
Go„sht
ming 
t 
126,
4 
139,
3 
152,
6 
162,
8 
173,
5 
186,
8 
199,
6 
73,2 157,9 
8. 
Sut 
ming 
t 
481 
520,
6 
564,
7 
603,
8 
640,
7 
701,
7 
751,
8 
270,
8 
156,3 
9. 
Tuxum
mlnd
ona 
112,
1 
123,
3 
139,
1 
151,
5 
166,
0 
176,
5 
204,
0 
91,9 181,9 
10
. 
Jun
ming 
t 
3,55 3,82 4,23 4,58 3,97 
4,0 
0,6 
-
2,95 
16,9 
11
. 
Qorako„
l teri 
ming 
dona 
68,7 75,1 80,1 88,1 94,4 95,6 
125,
5 
56,8 182,7 
 
Manba: Qashqadaryo viloyat stastistika boshqarmasi 
ma’lumotlari asosida tahlil qilingan. 
Viloyatda dehqon xo„jaliklari tomonidan 2014-yilda 125,2 
ming tonna don, 92,7 ming tonna kartoshka, 266 ming tonna 
sabzavot, 36,4 ming tonna meva, 26,3 ming tonna uzum, 51,3 
ming tonna poliz, 199,6 ming tonna go„sht, 751,8 ming tonna 

---

sut, 204 mln dona tuxum, 600 tonna jun, 125,5 ming dona 
qorako„l teri yetishtirib berilgan. Bu esa 2008-yilga nisbatan don 
yetishtirish 8,8 %ga, kartoshka 99,8 %ga, sabzavot 92,7 %ga, 
meva 71,2 %ga, uzum 93,3 %ga, poliz 75,1 %ga, go„sht 57,9 
%ga, sut 56,3 %ga, tuxum 81,9 %ga, qorako„l teri yetishtirish 
esa 82,7 %ga oshgan. Biroq dehqon xo„jaliklari tomonidan 
yetishtirilgan jun mahsulotlarining ko„lami 83 foizga kamayib 
ketgan. 
Keyingi yillarda mamlakatimiz oziq-ovqat xavfsizligining 
asosiy tayanchi bo„lgan qishloq xo„jaligi mahsulotlari ishlab 
chiqarish hajmini oshirishga katta e‟tibor qaratilmoqda. 
Xususan, ekin maydonlari tarkibini optimallashtirish, ishlab 
chiqarishga yangi va ilg„or texnologiyalarni joriy etish, ekin 
navlari va chorva mollari zotini yaxshilash, urug„chilik-
seleksiya ishlarini tubdan yaxshilash borasida keng qamrovli, 
shu bilan birga, puxta o„ylangan ishlar amalga oshirildi.
Amalga oshirilgan ishlar samarasi o„laroq, 1990–2014-
yillarda don yetishtirish 3,7 barobarga yaqin, kartoshka 5 
barobar, sabzavot 2,2 barobardan ortiq, meva 2,6 barobarga, 
uzum 1,3 barobardan ortiq, go„sht (tirik vaznda) 1,9 barobar, sut 
2 barobardan ortiq va tuxum ishlab chiqarish 2,4 barobardan 
ko„proq oshgani fikrimizning dalilidir.
Shuni alohida ta‟kidlab o„tish joizki, mustaqillik yillarida 
qishloq xo„jaligi mahsulotlari hajmining oshishi faqat ekin 
maydonlarini kengaytirish evaziga emas, balki asosan intensiv 
rivojlanish, ya‟ni ekinlar hosildorligi va chorva mollari 
mahsuldorligini oshirish evaziga ta‟minlanmoqda. 
Shunday 
qilib, 
Qashqadaryo 
viloyatida 
amalga 
oshirilayotgan chora-tadbirlar natijasida qishloq xo„jaligini 
rivojlantirishning 
2008–2014-yildagi 
asosiy 
natijalariga 
erishildi. Qishloq xo„jaligi ishlab chiqarishidagi sifat 
o„zgarishlari va uni diversifikatsiyalash fermer xo„jaliklarini 
yanada rivojlantirish, qoramollarni aholi va fermer xo„jaliklariga 
kimoshdi savdolari orqali sotish mexanizmlarini yaratish, 
imtiyozli maqsadli kreditlar ajratilishi, veterinar xizmatlari 

---

ko„lamining kengayishi va sifati oshishi, zarur miqdorda yem-
xashak yetkazib berish bilan bog„liqdir.