& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti


Download 1.82 Mb.
bet202/231
Sana11.01.2023
Hajmi1.82 Mb.
#1087998
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   231
Bog'liq
Қаракалпак тили китап

Ironiya- (grekshe eironeia-da`lkek, mιsqιllaw). Belgili bir qubιlιstι, adamnιn` minez-qulqιn mιsqιllaw, da`lkeklew, maqsetinde qollanιlatug`ιn ko`rkem su`wretlewdin` bir tu`ri. Aytιwshι o`z so`zin tuwra ma`nisinde bermesten, onι astarlap, og`an teren` ma`nis ju`klep beredi. So`zdin` sιrt jag`ιna qarag`anda ol maqtap atιrg`an sιyaqlι, al haqιyqatιnda mazmunι og`an qarama-qarsι keledi, mιsqιllap ku`lip atιrg`anιn ko`remiz. Mιsalι: Dosan bala qara eshekke mingende,
Ιq! Ιq! dep jolιna shιg`ιp ju`rgende,
Peshini qayιrιp jen`in tu`rgende,
Keyninen qιz-jawιn qarasqan eken.
Pay, zan`g`ardιn` esheginin` jorg`asι,
Ko`rip hayran qalar qurbι-qurdasι,
Bo`ktirgende tan`g`an ala dorbasι,
Maqset muradιna jetisken eken.
Ironiyanι shιg`armanιn` kontekstine qarap bayqawg`a boladι, ol a`pwayι ha`zil, a`shkaralaw mazmunιnda bolιwι mu`mkin.
Sarkazm- (grekshe sarkosmos-qιynaw azap beriw ma`nisinde) turmιstag`ι unamsιz na`rselerdi o`tkir tu`rde mιsqιllap, tu`yip su`wretlewshi sateriallιq usιl. Bunday su`wretlew usιlιnda qaqιramannιn` boyιndag`ι unasιz ha`reketler, sιrtqι pishimge tiyisli ko`rinisler bile ko`re mιsqιl tu`rinde bo`rttirilip ulg`aytιrιlιpta ko`rsetiledi ha`m onda sιnaw miynet u`lken ahmiyetke iye. Usιlar arqalι oqιwshι olarg`a ku`nlegen menen jerkenish sezimleri oyanadι. Sorkazimlik su`wretlewler a`debiyattιn` barlιq janιrlarιnda da ushιrasa beredi. Mιsalι. Berdaqtιn` «zamanda» «bιyιl» O`tesh shayιrdιn` «shermende» qosιqlarιnda da sarkazmlik usιllar qollang`an. Al I Yusupovtιn` to`mendegi epitafiyasιnda sarkazιmnιn` biz og`ιrι o`tkirlesken tu`rin ko`riwimiz mu`mkin.
Onιn` saqlag`anιnan quday saqlasιn.
Sιr seyfinin` giltin joytpastan ketti,
Kerzovoy etikti saqlap aqshasιn
o`lgende o`zine de aytpastan ketti.
Idioma. (grekshe idioma-o`zgelik ayιrιqshalιq degen ma`nisti bildiredi) bir-birinen ajιratιwg`a bolmaytug`ιn belgili bir milliy tilge ta`n bolg`an so`z birikpelerinin` idiomalar dep ataydι. Mιsalι: «O`kpesin qolιna alιp juwιrιp keldi» (asιg`ιs degen ma`niste) «qorιqqang`a qos ko`riner» (bir na`rse ekew bolιp ko`riner degen ma`niste) «asιqpag`an arbalι qoyang`a jetedi» «ko`pten qoyan qashιp qutιlalmas»h.t.b.
Idiomalar ko`rkemlew quralι retinde ko`rkem shιg`armada ken` qollanιladι.



Download 1.82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   231




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling