& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

&Qaraqalpaq tilinin` imlasι ha`m Orfoepiyasι
Durιs jazιw qa`delerinin` jιynag`ι imla delinedi.
Imla orfografiya dep te atalιp kelindi.Orfografiya so`zi grekshe orthos –durιs,grapho-jazaman degen so`zlerden kelip shιqqan.
A`debiy tilde durιs so`ylew qa`delerinin` jιynag`ι orfoepiya delinedi.Orfoepiya so`zdin` grektin` orthos-durιs,epos-so`ylew degen so`zlerinen payda bolg`an.
So`zlerdin` aytιlιwι menen jazιlιwι ko`binshe sa`ykes keledi.Biraq aytιlιwι menen jazιlιwι ortasιnda sa`ykeslik bola bermewi de mu`mkin.So`zdi da`l jazg`anιmιzday etip ayta bermewimiz de mu`mkin.Sebebi jazιw o`zinin` qa`delerine,al so`ylew o`z nιzamlarιna iye boladι.Mιsalι:1)azan`g`ι,tu`ngi,ko`nbedi,basshι,sezse.Bul so`zler tu`birleri tolιq saqlanιp usιlay jazιlg`anι menen so`ylewde o`zgeriske ushιrap,azan`g`ι ,tu`ngi ,ko`mbedi,basshι,sesse tu`rinde aytιladι.Bunday o`zgerislerdin` bolιwι dawιssιz seslerdin` u`nlesligine (keyinli ta`sirge) baylanιslι bolιp tur.Basqasha aytqanda,tu`birdin` aqιrιndag`ι ses qosιmtanιn` basιndag`ι qon`sιlas sestin` ιn`g`ayιna qarap o`zgerip tur; 2)Ku`lki,tu`lki,qulιn,julιn,gu`rek,ju`rek. Bul so`zler orfografiyalιq qa`delertiykarιnda usιlay jazιlg`anι menen so`ylewde ku`lku`,tu`lku`,qulun,julun,gu`rek,ju`rek tu`rinde aytιladι.Bunday o`zgerisler menen aytιlιwg`a dawιslι sesler u`nlesligi (Erin u`nlesligi) sebepshi bolιp tur.Basqasha aytqanda,aldιn`g`ι buwιndag`ι erinlik dawιslι son`g`ι buwιndag`ι dawιslιnι erinlikke aylandιrιp tur.Usιnday o`zgerisler menen aytιlιwι orfoepiyalιq qa`delerge sa`ykes keledi.
Qaraqalpaq tilinin` orfografiyasι ha`m onιn` su`yenetug`ιn negizleri.
Durιs jazιw ushιn orfografiyalιq qag`ιydalardι du`zgende fonetikalιq, fonolografiyalιq, morfologiyalιq , tariyxιy negizlerge tiykarlanιladι. Qaraqalpaq tilinin` orfografiyasιnda fonetikalιq ha`m morfologiyalιq negiz baslι orιndι iyeleydi.