1-§. Электр ўтказувчанлик ҳақида умумий тушунчалар


-§. Диффузион потенциаллар


Download 1.49 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/35
Sana18.02.2023
Hajmi1.49 Mb.
#1209960
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   35
Bog'liq
elektrokimyo

13-§. Диффузион потенциаллар
Бир модданинг турлича концентрациядаги икки эрит- 
маси ёки икки модцанинг эритмалари бир-бирига тегиб 
турган чегарада ионларнинг ҳаракат тезликлари орасида 
фарқбўлганлигидан потенциаллар айирмаси вужудга кела- 
ди ва диффузион потенциаллар деб аталади.
Масалан, HCl нинг қуюқ эритмаси билан суюқ эритмаси 
бир-бирига тегиб турса, Н+ ва С1ионлари юқори концентра- 
цияли эритмадан суюқ эритмага кўча бошлайди. Водород ион- 
лари тез ҳаракат қилганидан, суюқ эритмада мусбат зарядли 
водород ионлари сони тезда кўпаяди ва суюқ эритма мусбат 
заряцли бўлиб қолади. Қуюқ эритмада эса хлор ионлари нис- 
батан кўп бўлгани учун, манфий зарядга эга бўлади. Демак, 
диффузион потенциал вужудга келишида суюқроқ эритма тез 
ҳаракат қилувчи ион зарядини олади. Arap анион ва катион- 
нинг ҳаракат тезликлари бир-бирига тенг бўлса, ҳеч қандай 
диффузион потенциал вужудга келмайди. Диффузион потен- 
циалнинг энг юқори қиймати 0,03 юлтга тенгдир.
Диффузион потенциални ҳисоблаб топиш учун қуйи- 
даги формуладан фойдаланса бўлади:
www.ziyouz.com kutubxonasi


бу ерда, U—анион тезлиги, v— катион тезлиги, С,—қуюқ 
эритманинг концентрацияси, С2—суюқ эритманинг кон- 
центрацияси. Амалда электрод потенциалларни ўлчашда 
диффузион потенциални йўқотишга ҳаракат қилинади. Бу- 
нингучун икки электролит эритмасини бир-бирига туташ- 
тиришда улар орасига KCl нинг 10% ли ёки тўйинган эрит- 
маси тўлдирилган най (сифон) қўйилади. Кўпинча, KCl 
шиша сифондан тўкилиб кетмаслиги учун, аввал KCl ис- 
сиқ агар-агар эритмасида эритилиб, сифон ана шу эритма 
билан тўлдирилади. Калий ва хлор ионларининг ҳаракат тез- 
ликлари бир-бирига яқин бўлгани учун диффузион потен- 
циал вужудга келмайди.
14-§. Диффузион потенциалнинг биологиядаги 

Download 1.49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling