1-§. Электр ўтказувчанлик ҳақида умумий тушунчалар
-§. Концентрацион элементлар
Download 1.49 Mb. Pdf ko'rish
|
elektrokimyo
15-§. Концентрацион элементлар
©tbr 01 N i%z-1 © 00! N 35-расм. К о н ц е н т р а ц и о н э л е м е н т с х е м а с и . Юқорида икки хил метал- лдан тузилган галваник элемен- тни кўриб чиқдик. Агар бир ме- таллнинг иккита парчасини бир хил тузнинг концентрациялари турлича бўлган ва бир-бирига тегиб турган эритмаларига ту- шириб, уларни бир-бирига сим билан уласак, электр токи ҳосил бўлади. Масалан, иккита кумуш пластинкани AgN03 нинг кон- центрациялари С, ҳамда С 2 бўлган эритмаларига тушириб, www.ziyouz.com kutubxonasi эритмани сифон орқали бирлаштириб, уларни бир-бирига уласак, электр юритувчи куч вужудга келади (35-расм). Бун- дай элементлар концентрацион элементлар дейилади. Кон- центрацион элементларнинг электр юритувчи кучини ҳисоблаш учун қуйидаги формуладан фойдаланиш мумкин: zr R Ti С> Е = — ln — п Ғ С ? Унинг схемаси: + Ag\ExAgNO, ( С , ) |£ , A g N O , ( С 2 ) | £ , A g - дан иборат. 35-расмда келтирилган галваник элементда ^ = 0 ,1 н С2=0,01н ва n = l бўлгани учун унинг электр юритувчи кучи 25°С да: Е = 0 , 0 5 9 l g — = 0 , 0 5 9 • l g l O = 59 MB С-2 бўлади. Иккинчи хил концентрацион элементлар учун газ- лардан ёки амалгамалардан ясалган галваник элементлар мисол бўла олади. 1 6 - § . О к с и д л а н и ш - қ а й т а р и л и ш (ред-окс) п о т е н ц и а л л а р и Электродларда содир бўладиган \ар қандай реакция албат- та, оксидланиш-қайтарилиш жараёнлари жумласига киради. Оксидланиш ва қайтарилиш реакцияларинипг элекгрон наза- риясига мувофиқ, қайтарувчи модда электронлар беради, ок- сиддовчи модда эса бу элекгронларни бириктириб олади. Ҳар қандай галваник элементнинг бир қутбида оксид- ланиш, иккинчи қутбида эса қайтарилиш жараёнлари бо- ради. Масалан, юқорида кўриб ўтилган Якоби-Даниэл эле- ментида рух оксидланиб, мис қайтарилади. Агар эритмада бирор элементнинг оксидланган ва қай- тарилган бирикмалари бўлса, бундай эритма оксидланиш ва қайтарилиш (ред-окс) системаси деб аталади. Ред-окс электрод деганда ўз таркибида оксидловчи ва қайтарувчи бўлган (идишга туширилган) металл таёқча (ёки пластин- ка) тушунилади. Газ электрод сифатида ишлатиладиган www.ziyouz.com kutubxonasi металл олдига қандай талаблар қўйилган бўлса, бу ерда ҳам ўша талабларнинг ўзи қўйилади. Ред-окс электродга Ғе3++е<->Ғе2+ дан иборат системани мисол келтириш мум- кин (бу ерда металл вазифасини Pt пластинка бажаради). Ред-окс электродни умумий тарзда Ox+ne<->Red ёки Pt(Ox, Red) кўринишда ифодалаш мумкин Download 1.49 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling