1-§. Электр ўтказувчанлик ҳақида умумий тушунчалар

(a = FUa 
(к = FUk 
(1.209)
бу ерда, Ғ=96500 кулон; Uk—катион тезлиги; Ua—анион 
тезлиги.
Энди Кольрауш қонунини қуйидагича ёзиш мумкин: 
A x = F(Ut +Ua) 
(1.210)
Агар Кольрауш қонуни ионларнинг электр ташиш со- 
нини кўрсатувчи формула билан бирлаштирилса, ионлар- 
нинг ҳаракатчанлигини ҳисоблаш учун қуйидаги формула- 
ларни чиқариш мумкин бўлади:
маълумки 
А
, . =
е + ( п . пи =
------- 
; 
пк
= —
-—
эди.
f „+£k
Булардан t a =nu-Ax ва ( к=пк-Ах формулапари келиб 
чиқади. Масалан, AgNO, эритмасининг 18°С да чексиз су- 
юлтирилгандаги эквивалент элекгр ўтказувчанлиги Ах =11
5 ,6 - 
И ккин чи том ондан 
н , = 0 ,5 3 4
ва n k= 0,466. Бундан: 
(„
= 0 ,5 3 4 - 1 1 4 ,6 = 6 1 ,2 ; 
( к =
0 , 4 6 6 1 1 5 ,6 = 5 3 ,9 . 
Би н обари н
Ах = 
6 1 ,2
+ 
5 3 ,9
= 
115.1 
Сименс.
18-жадвалда баъзи ионларнинг 18°С даги ҳаракатчанли- 
ги кўрсатилган. Водород ва гидроксил ионларининг ҳара- 
катчанлиги бошқа ионларникига қараганда ортиқдиги жад-
валдан кўриниб турибди.
Шунинг учун ҳам кучли кислота ва кучли ишқорлар 
электр токини ўз тузларига қараганда яхшироқ ўтказади.
Ҳарорат кўтарилганда ионларнинг ҳаракатчанлиги ор- 
тади. Масалан, Na+ ва Cl' ионларининг ҳаракатчанлиги тур- 
ли ҳароратларда қуйидаги қийматларга эга бўлади.
Ҳарорат, ()С
0
18
100
N a + нинг
ҳаракатчанлиги
21,1
42,6
152,0
Cl' нинг