1- мавзу механик тебранишлар ва тўЛҚинлар

1- мавзу МЕХАНИК ТЕБРАНИШЛАР ВА ТЎЛҚИНЛАР.

I

S:Burilish burchagi:

-:Jism aylana bo‘ylab harakat qilganda uning vaziyati o‘zgarishi.
-:Nuqtaga o‘tkazilgan radiusning birikish burchagining shu burilishga ketgan vaqt orlig‘iga nisbatidir.
-:SHunday sanoq sistemalari mavjudki, jismgatasir etuvchi kuchlarning yig‘indisi 0ga teng bo‘lganda jismning bu sanoq sistemalariga nisbatan tezligi o‘zgarmaydi.
-: Jismga tasir etuvchi kuch, tabiati qanday bo‘lishidan qati nazar, jismning massasi bilan tezlanish ko‘paytmasiga teng.

I

S:Aylana bo‘ylab harakat qilayotgan nuqtaning burchak tezligi deganda:

-:Nuqtaga o‘tkazilgan radiusning burilish burchagining shu burilishga ketgan vaqt oralig‘iga nisbatidir.
-: Shunday sanoq sistemalari mavjudki, jismga tasir etuvchi kuchlarning yig‘indisi 0ga teng bo‘lganda jismning bu sanoq sistemalariga nisbatan tezligi o‘zgarmaydi.
-: Jism aylana bo‘ylab harakat qilganda uning vaziyati o‘zgarishi.
-: Nuqtaga o‘tkazilgan radiusning birikish burchagining shu burilishga ketgan vaqt orlig‘iga nisbatidir.

I

S:Nyutonning I-qonuni:

-:Shunday sanoq sistemalari mavjudki, jismga tasir etuvchi kuchlarning yig‘indisi 0ga teng bo‘lganda jismning bu sanoq sistemalariga nisbatan
tezligi o‘zgarmaydi.
-: Jism aylana bo‘ylab harakat qilganda uning vaziyati o‘zgarishi.
-: Nuqtaga o‘tkazilgan radiusning birikish burchagining shu burilishga ketgan vaqt orlig‘iga nisbatidir.
-: Jismga tasir etuvchi kuch, tabiati qanday bo‘lishidan qati nazar, jismning massasi bilan tezlanish ko‘paytmasiga teng.

I

S:Nyutonning II-qonuni:

-:Jismga tasir etuvchi kuch, tabiati qanday bo‘lishidan qati nazar, jismning massasi bilan tezlanish ko‘paytmasiga teng.
-: Jism aylana bo‘ylab harakat qilganda uning vaziyati o‘zgarishi.
-: Nuqtaga o‘tkazilgan radiusning birikish burchagining shu burilishga ketgan vaqt orlig‘iga nisbatidir.
-: Shunday sanoq sistemalari mavjudki, jismga tasir etuvchi kuchlarning yig‘indisi 0ga teng bo‘lganda jismning bu sanoq sistemalariga nisbatan tezligi o‘zgarmaydi.

I

S:Nyutonning III-qonuni:

-:Jismlar bir-biriga tabiati bir xil, absolyut qiymati teng va yo‘nalishi qarama-qarshi bo‘lgan kuchlar bilan ta’sir ko‘rsatadi.
-: Jism aylana bo‘ylab harakat qilganda uning vaziyati o‘zgarishi.
-: Nuqtaga o‘tkazilgan radiusning birikish burchagining shu burilishga ketgan vaqt orlig‘iga nisbatidir.
-: Shunday sanoq sistemalari mavjudki, jismga tasir etuvchi kuchlarning yig‘indisi 0ga teng bo‘lganda jismning bu sanoq sistemalari nisbatan tezligi o‘zgarmaydi.

I

S:Tezlik - :

-:Tezlanishning vaqt birligi bo‘yicha ikkinchi tartibli xosilasi.
-:Ko‘chishdan vaqt bo‘yicha birinchi tartibli hosilasi.
-: Ko‘chishdan vaqt bo‘yicha ikkinchi tartibli xosilasi yoki tezlikdan vaqt bo‘yicha birinchi tartibli xosilasi
-: Impulsdan vaqt bo‘yicha birinchi tartibli xosilasi.

I

S:Tezlanish - :

-: Tezlanishning vaqt birligi bo‘yicha ikkinchi tartibli xosilasi.
-: Ko‘chishdan vaqt bo‘yicha birinchi tartibli xosilasi.
-: Ko‘chishdan vaqt bo‘yicha ikkinchi tartibli hosilasi yoki tezlikdan vaqt bo‘yicha birinchi tartibli hosilasi
-: Impulsdan vaqt bo‘yicha birinchi tartibli xosilasi.

I

S:Chizig‘li tezlik (u) burchak tezlik (w) bilanquydagicha bog‘langan:

-:
-:
-:
-:

I

S:Normal tezlanish quydagicha aniqlanadi:

-:
-:
-:
-: /

I

S:Tangensial tezlanish yo‘nalgan:

-: Radius bo‘yicha markazga.
` Radius bo‘yicha markazdan.
-:Aylanish tekisligiga nisbatan perpendikulyar.(yo‘nalish o‘ng vint qoidasi bo‘yicha aniqlanadi)
-:Tezlanma harakatda tezlik yo‘nalishiga urunma bo‘yicha yoki sekinlashuvchanda qarama-qarshi tomonga.

I

S:Impuls momenti deb:

-:
-:
-:
-:

I

S:Aylana harakat dinamikasi asosiy tenglamasi:

-:
-:
-:
-:

I

S:Aylanayotgan jism kinetik energiyasi:

-:
-: E
-:
-:

I

S:Aylanma harakatdagi quvvat:

-:
-:
-:
-:

I

S:Tebranayotgan nuqta tezligi:

-: siljishni r/2 ga oldinda yuradi.
-: siljishga nisbatan qarama –qarshi fazada bo‘ladi.
-: siljishdan r/2 ga orqada qoladi.
-: siljish bilan bir xil fazada bo‘ladi.

I

S:So’nuvchi tebranishlar tenglamasi yechimi:

-:
-:
-:
-: x=A cos(ωt+s)

I

S:Majburiy tebranish differensial formulasi:

-:
-:
-:
-:

I

S:Mexanika –:

-: Jismlarni harakati, muvozanati va ular orasidagi o‘zaro ta’sirni o‘rganadigan
talimot.
-: Kuchlar ta’siridagi jismlarning muvozanat qonunlarini o‘rganuvchi ta’limot.
-: Jismlarning massasini va ularga ta’sir qiluvchi kuchlarni xisobga olmagan xolda harakat qonunlarini o‘rganadigan ta’limot.
-: Jismlarga ta’sir qiladigan kuchlarni xisobga olgan xolda ularning harakatini
o‘rgandigan ta’limot.

I

S:Dinamika - :

-: Jismlarni harakati, muvozanati va ularorasidagi o‘zaro ta’sirni o‘rganadigan talimot.
-:Kuchlar ta’siridagi jismlarning muvozanat qonunlarini o‘rganuvchi ta’limot.
-: Jismlarning massasini va ularga ta’sir qiluvchi kuchlarni xisobga olmagan xolda harakat qonunlarini o‘rganadigan ta’limot.
-: Jismlarga ta’sir qiladigan kuchlarni hisobga olgan xolda ularning harakatini
o‘rgandigan ta’limot.

I

S:Kinematika – :

-:Jismlarni harakati, muvozanati vaular orasidagi o‘zaro ta’sirni o‘rganadigan
talimot.
-: Kuchlar ta’siridagi jismlarning muvozanat qonunlarini o‘rganuvchi ta’limot.
-:Jismlarning massasini va ularga ta’sir qiluvchi kuchlarni xisobga olmagan xolda harakat qonunlarini o‘rganadigan ta’limot.
-: Jismlarga ta’sir qiladigan kuchlarni xisobga olgan xolda ularning harakatini
o‘rgandigan ta’limot.

I

S:Burchak tezligi -:

-:
-:
-:
-:

I

S:Burchak tezlik chiziqli tezlik bilan quyidagicha bog’langan:

-: