1- mavzu Sifat menejmenti kursiga kirish Reja

5.Qo‘shimcha pul toMovlari va foydani taqsimlash dasturlari.
Hozirgi vaqtda AQSH va Yaponiyaning ko'plab korxonalariga qo'shimcha
pul tolovlari o'tkazish nazarda tutilgan dasturlar tatbiq qilingan. Yaponiyadagi ko‘p korxonalaming xodimlariga yiliga ikki marta: kuzgi ta’tillardan oldin va dekabming birinchi yarmida qo'shimcha to'lovlar to'lanadi.
Bunday to'lovlar ishni yaxshilashda yuqori samara berayotganinitadqiqotlar ko'rsatmoqda. Hozirda xodimlar bilan foydani taqsimlashga asoslangan korxonalar faoliyatining samara berishiga shubha qolmagan. Korxona muvaffaqiyatli ishlayotganda qo'shimcha to‘lov navbatdagi kalendar muddatda ish haqi miqdoriga yetishi mumkin. Qoniqarsiz natijalarda xodimiarga qo'shimcha to'lov berilmaydi. Foydani taqsimlash tizimi amal qilinayotgan korxonalarda ishchilar o‘z vazifalariga ijodiy yondashadilar.Ular «foyda», «sotuv hajmi», «raqobatbardoshlik», «ishlab chiqarish xarajatlari»singari atamalarga tayanadilar, chunki ular o‘zlarining turmush tarzinikorxonaning farovonligi bilan bog'laydilar.
Skenlon dasturi, Raker dasturi, foydani taqsimlash orqali mehnatunumdorligini oshirish dasturi Amerika dasturlariga misol bo ‘la oladi.
Skenlondasturi mehnat unumdorligini oshirish bilan bevosita bog‘liqmoliyaviymukofotlash tizimi hisoblanadi.Bu dastur Skenlon tomonidanbankrotlik yoqasidaturgan firma uchun ishlab chiqilgan. Buning asosidafirma kasaba uyushmalari va rahbariyat orasidagi munosabatlami mustahkamlash dasturini amalga oshiradi.Natijada firmaning moliyaviy mustahkamligi ta’minlanadi.
Skenlon dasturi mehnat unumdorligini oshirish strategiyasi hisoblanadiva quyidagi uch asosiy elementni o‘z ichiga oladi: 1) ishchilar, rahbariyat vakasaba uyushmalari o‘rtasidagi hamkorlik va kooperatsiya; 2) xodimlarniratsionalizatorlik harakatlariga jalb qilish; 3) mehnat unumdorligining oshishinatijasida firma xodimlari bilan foydaning taqsimlanishi.
Skenlon dasturiga ko‘ra, qo‘shimcha oylik to'lov mehnat unumdorliginioshirishga asoslanadi. Odatda, oxirgi 12 oyda mehnat unumdorliginingo‘zgarishi o‘tgan yilgi ma’lumotlar va rejalashtirilgan o‘sish asosida aniqlanadi.Buning eng sodda formulasi quyidagicha:

Asosiy nisbatning haqiqatdagi musbat yoki manfiy o‘zgarishi keyinroqfirma va xodimlar orasida taqsimlanadi. Ko‘p hollarda xodimlarning ulushi50-75% ni, firmaning ulushi - 25-50% ni tashkil qiladi.