1-1pm guruh talabasi ismoilova farangis samarador va kreativ to'plamlar immun va oddiy to'plamlar

1-1pm guruh talabasi ismoilova farangis

1-1pm guruh talabasi ISMOILOVA FARANGIS

samarador va kreativ to'plamlar.immun va oddiy to'plamlar

To'plam matematikaning boshlang'ich tushunchalaridan bo'lib, uni o'zidan soddaroq tushunchalar orqali ta'riflab bo'lmaydi. Turmushda ma'lum ob'ektlar majmuasini bir butun narsa deb qarashga to'g'ri keladi. Masalan, O'zbekistondagi viloyatlar to'plami; viloyatdagi akademik litseylar to'plami; butun sonlar to'plami; to'g'ri chiziq kesmasidagi nuqtalar to'plami; sinfdagi o'quvchilar to'plami va hokazo. Har bir tur yaxlit bir butun deb qaraladigan jonzotlar majmuasidir. To'plam ixtiyoriy tabiatli ob'ektlardan tashkil topgan bo'lishi mumkin.

• 
  To'plam matematikaning boshlang'ich tushunchalaridan bo'lib, uni o'zidan soddaroq tushunchalar orqali ta'riflab bo'lmaydi. Turmushda ma'lum ob'ektlar majmuasini bir butun narsa deb qarashga to'g'ri keladi. Masalan, O'zbekistondagi viloyatlar to'plami; viloyatdagi akademik litseylar to'plami; butun sonlar to'plami; to'g'ri chiziq kesmasidagi nuqtalar to'plami; sinfdagi o'quvchilar to'plami va hokazo. Har bir tur yaxlit bir butun deb qaraladigan jonzotlar majmuasidir. To'plam ixtiyoriy tabiatli ob'ektlardan tashkil topgan bo'lishi mumkin.
  
• 
  Majmualarning matematik tavsifini berish uchun to'plam tushunchasini taniqli nemis matematigi G.Kantor (1845 -1918) quyidagicha kiritgan:
  
• 
  «To'plam fikrda bir butun deb qaraluvchi ko'plikdir».
  
• 
  Ta 'rif: To'plamni tashkil etgan ob'ektlar uning elementlari deyiladi.
  
• 
  To'plam, odatda, qulaylik uchun, lotin alifbosining bosh harflari bilan, uning elementlari esa shu alifboning kichik harflari bilan belgilanadi.
  
• 
  Elementlari a,b,c,... bo'lgan A to'plam qavslar yordamida A = {a,b,c,...} kabi yoziladi. x element X to'plamga tegishli ekanligi x g X ko'rinishda, tegishli emasligi esa xg X ko'rinishda belgilanadi.
  

Matematika atrofimizdagi turli ob’ektlarni miqdoriy va fazoviy xossa va munosabatlarini o’rganuvchi fandir. U turli-tuman hodisa va predmetlarni o’rganish maqsadida turli-tuman matematik modellar yaratadi. Bu tashqi dunyo hodisalarining biron-bir majmuasini matematik simvolikalar yordamida tavsiflashdir. Matematik modellarni o’rganish bilan birga, biz biror real voqelikni o’rganamiz. Masalan, funktsiyaning xossalari haqidagi bilimlar turli miqdorlar orasidagi: vaqt bilan masofa orasidagi, buyum miqdori bilan narxi orasidagi va boshqa bog’lanishlarning o’ziga xos xususiyatlarini tavsiflash imkonini beradi.

• 
  Matematika atrofimizdagi turli ob’ektlarni miqdoriy va fazoviy xossa va munosabatlarini o’rganuvchi fandir. U turli-tuman hodisa va predmetlarni o’rganish maqsadida turli-tuman matematik modellar yaratadi. Bu tashqi dunyo hodisalarining biron-bir majmuasini matematik simvolikalar yordamida tavsiflashdir. Matematik modellarni o’rganish bilan birga, biz biror real voqelikni o’rganamiz. Masalan, funktsiyaning xossalari haqidagi bilimlar turli miqdorlar orasidagi: vaqt bilan masofa orasidagi, buyum miqdori bilan narxi orasidagi va boshqa bog’lanishlarning o’ziga xos xususiyatlarini tavsiflash imkonini beradi.
  
• 
  Har qanday matematik ob’ekt ma’lum bir xossaga ega. Ob’ektning bu xossalari shu ob’ektni boshqa ob’ektlardan farqlash imkonini beradi. Bu xossalarni muhim va muhim bo’lmagan xossalarga ajratish mumkin.
  
• 
  Masalan, kvadratning to’rtta tomoni va to’rtta burchagi teng deyilgan xossa muhimdir. Uning tomoni gorizontal holatda turibdi degan xossa muhim emasdir.
  
• 
  Ob’ektning muhim xossasini bilish shu ob’ekt to’g’risida tushuncha hosil qilish demakdir.
  
• 
  Ob’ektning o’zaro bog’langan muhim xossalari to’plami bu ob’ekt haqidagi tushunchalar mazmuni deyiladi.
  
• 
  Matematik ob’ektlar bitta termin (so’z, nom) bilan ifodalanadi.
  
• 
  Tushunchaning hajmi deganda bitta termin bilan ifodalanadigan ob’ektlar to’plamiga aytiladi.
  
• 
  Tushuncha hajmi va mazmuni orasida bog’lanish mavjuddir.
  
• 
  Tushuncha hajmi qancha katta bo’lsa, uning mazmuni shuncha kichik bo’ladi. Masalan, “to’g’ri burchakli uchburchak” tushunchasi “uchburchak” tushunchasining hajmidan kichikdir, lekin uning mazmuni ikkinchisidan kattadir.
  

TO’PLAMLARNING DEKARD KO’PAYTMASI

E`tiboringiz uchun rahmat

http://fayllar.org