1-Амалий машғулот

Butalarni  va  mayda  daraxtlarni  yo‘qotadigan  mashina  hamda  qurollarning 

ikki guruxi mavjud. Birinchi guruxga o„simliklarning yer ustidagi qismini kesish yoki 

maydalash  yo„li  bilan  yo„qotadigan  mashinalari,  ikkinchi  guruxga  esa  o„simliklarni 

ildizi  bilan  yoki  to„nkalarni  ildizlari  bilan  birga  sug„urib  oladigan  mashina  va  ish 

jixozlarni  kiritish mumkin. 

Sust  ishlaydigan  buta  keskichda  pichoqlar  V-simon  qo„yilib,  ag„dargichga  bikr 

qilib  mahkamlangai.  Traktor  yurgani  sayin  pichoqlar  daraxt  tanasiga  ildizbo„yni 

yaqinida botib kiradi va uni kesib tushiradi, ag„dargich hamda buta keskich to„sig„i esa 

kesilgan daraxtni bir chetga surib turadi. 

Faol ishlaydigan buta  keskichlar.Faol ishlaydigan buta  keskichlarning kesuvchi 

organi aylanma va qaytma-ilgarilama harakatlanadi. Daraxt tanasini aylanuvchi pichoq 

arralaydi.Hozirgi  vaqtda  kosilka  turidagi  faol  ishlaydigan  buta  keskichlar 

ishlatilmoqda.  Kesuvchi  (o„ruvchi)  apparat  qaytma-ilgarilama  harakatlanib  mayda 

butalarni  kesadi.Buta  keskichlar  ham  ikki  turga-gidravlik  boshqariladigan  va  po„lat 

arqonlar bilan boshqariladigan xillarga ajratiladi. 

---

 

4 

 

20-rasm. Buta keskich mashinalari ishchi jixozlarining turlari: 

Pichoqli: a)-gorizontal ptchoqli; b)-pichoqli baraban; v)-segmentli. Rotorli:  g)-

aylanuvchi pichoqlar; d)-diskli arra; ye)-rotorli baraban; j)-maydalovchi 

bolg„alar; z)-maydalovchi zanjir. 

1-pichoq. 2-korpus. 3-to„siq. 4-klin-kolun. 5-segment pichoqlar. 6-shatun. 

7-ekssentrik. 8-disk. 9-val. 10-diskli arra. 11-dastak. 12-maydagich-zanjir. 

13-maydalagich-bolg„a. 

                         

Buta keskich mashinalarini texnik tasnifi. 

4-jadval. 

Ko„rsatkichlari 

DP-24 

MP-14 

MP-18-5 

Turi 

Ikki ag„dargichli   Bir ag„dargichli  Bir  ag„dargichli 

Bazaviy traktor 

T-130.1.G-1 

T-130MBG-1 

T-170 

 Qamrash eni, m 

3,6 

4,5 gacha 

3,8 

 Kesilayotgan daraxtning maksimal diametri, sm 

12 

15 

15 

 Ish jixozining massasi, kg 

3320 

21000 

- 

 Ish unumdorligi,ga/soat. 

– 

0,9…1,0 

0,75 

 

21-rasm. Ikki ag‘dargichli buta 

keskich mashinasini sxemasi : 

1–traktor; 2–ximoya qobig„i; 3–bronli 

list; 4–gidrosilindrlar; 5–itaruvchi 

rama;6–ish jixozi;7– qiya shitlar; 8–

vertikal shitlar; 9–sharli sharnir; 10 –

gorizontal pichoqlar; 11 –klin-kolun. 

---

 

5 

22-rasm.  MP-14-

rusumli buta keskich 

mashinasini sxemasi. 

1-ag„dargich; 2-brus; 

3-talrep;4–ximoya 

shiti; 5– traktor; 6–

universal rama; 7–

gidrosilindr; 8–vintli  

raskos. 

 

 

 

25-rasm. MTP-13A 

rusumli  mashinasining 

sxemasi: 

a–old tomondan ko„rinishi: 

1– buriluvchi stoyka; 2– 

ekskavator;3–joylash 

qurilmasi;b–yon tomondan 

ko„rinishi:1–posangi; 2–

burilish platformasi ; 3– 

dvigatel;4–tayanch-

burilish qurilmasi; 5-

gidrosilindrlar;6–xartum; 

7–diskli arra. 

 

 

---

 

6 

 

24-rasm. Faol ishchi 

jixoziga ega bo‘lgan  

buta keskich 

mashinasi. 

   

Diskli  arraning  diametri  1500  mm  bo„lib,  46,4  m/s  aylanma  tezlikda  aylanib  

diametri  4 dan 25 sm gacha va bo„yi 16 m gacha bo„lgan daraxtlarni kesadi