1-amaliy mashG‘ulot elektr energiya iste’molining asosiy parametrlarini aniqlash metodikasi Ishdan maqsad

1-AMALIY MAShG‘ULOT

Elektr energiya iste’molining asosiy parametrlarini aniqlash metodikasi

Ishdan maqsad: Elektr energiya iste’molining asosiy parametrlari bo‘lgan aktiv quvvat, maksimal reaktiv qarshilikni aniqlash metodikasi bilan tanishish va ularni o‘lchash, energiya resurslarni iqtisod qilishni aniqlash hamda interfaol metodlardan foydalanish.

Masalaning qo‘yilishi: Elektr energiya iste’molining asosiy parametrlariga quyidagilar kiradi:

-elektrosistemaning hisob mobaynida (kvartalida) maksimal yuklanish vaqtidagi iste’molchining 30 minutlik aktiv quvvati, R_f;

-nominal aktiv yuklanish paytidagi 30 minut mobaynida energo-sistema tarmog‘idan iste’molchiga uzatilayotgan maksimal reaktiv qarshilik Q_f1;

-minimal aktiv qarshilik mobaynida iste’molchiga tarmoqdan uzatilayotgan o‘rtacha reaktiv quvvat, Q_f2;

Korxonadagi iste’molchi asosiy parametrlarining statistik ma’lumotlari, ulardan foydalanishga imkon beradi:

-ariza bergan sanoatning energosistema qarshilik vaqtidagi 30 minutlik aktiv quvvatini bashorat (prognoz) qilishda;

-shu korxonada ruhsat etilgan eng kam va eng ko‘p quvvati elektroenergiya iste’moli rejasini ishlab chiqishda;

-berilgan korxonada Q_f1 va Q_f2 larini ishlab chikishda.

Korxonaning aktiv quvvat va energiya hisoblagichlari bilan jihozlanganligi har xil bo‘lganligini hisobga olgan holda, bu metodika 4 xil variantda jihozlanganda qo‘llaniladi;

1-Variant

30 minut mobaynida aktiv va reaktiv qarshiliklarni birgalikda hisoblaydigan summatorlar bo‘lganda, hamda hamma kerakli o‘lchash asboblari bo‘lganda.

2-Variant

Summatorlar yuk, lekin subabonent liniyasidan taminlanayotgan va qaytayotgan reaktiv energiya hisoblagichlari elektrokontaktli soat yordamida qo‘shib-ajralatiladi.

3-Variant

Barcha ta’minlanayotgan va qaytayotgan subabonent liniyalariga, oddiy aktiv va reaktiv energiya hisoblagichlari qo‘yiladi (elektrokontaktli soatlar yuk);

4-Variant

Elektroenergiya ishlatilishi nazorat qilingan va hisoblaydigan ahborotli-hisoblash sistemasi bo‘lganda.

1. Olingan natijalarni qayta ishlashda quyidagilarni ham bilish kerak:

- 30 minut maksimal yuklanish (aktiv yoki reaktiv) yig‘indisini qayta hisob koeffitsientiga, (K_p; K¹_p ga) navbatma-navbat ko‘paytirish.

- 30 minut elektr energiyani aktiv va reaktiv hisoblagichlari ko‘rsatkichlarini hisoblagich koeffitsientiga ko‘paytirish kerak. Lekin universal transformatorli hisoblagichlar qarshiligiga bog‘lik bo‘lmaganligi uchun u transformatorning tok va kuchlanish transformatsiya koeffitsientlaridan topiladi. K_cr=K_i K_u

-«Ilova» bo‘limida korxonaning ishlab chiqarishi ma’lumotini va o‘lchash jarayonidagi elektr jihozlarining energiya sig‘imini belgilab quyish kerak.

2. Korxonaning 30 minutlik aktiv quvvatini aniqlash.

1-Variant (maksimal aktiv quvvat har soatda aniqlanadi, summatorlar va boshqa kerakli asboblar bor) w bo‘lagida summatorning ko‘rsatishini har 30 minutda yozib turish kerak (korxonaning maksimal yuklanishini bildiradi).

Maksimal aktiv quvvatini aniqlash uchun, maksimum mobaynidagi ko‘rsatkich W_m ni qayta hisob (pereschyot) koeffitsienti K_p ga ko‘paytiramiz:

1.1-Jadval

O‘lchash natijalarini 1.1-jadvalga kiritamiz.

O‘lchangan vaqt Kun, Oy, Yil,	Maksimal aktiv qarshilik	Vaqt oralig‘i, min.	Asbob ko‘rsatishi Wє, bo‘lak	Wm bo‘lak	Kp	Rf.m kVt
1	2	3	4	5	6	7
	1-si (ertalabki) 2-si (kechki)	0-30 30-60 va xokazo	150	W2	10	Pf.2

Indeksdagi K=1,2,3…va hokazolar 30 minutlik vaqt oralig‘ini tartib raqamini belgilaydi.

M=1,2,3….. maksimal aktiv qarshilik nomeri.

R_f1, R_f1 va hokazolar 1 jadvalning 7 ustuniga kiritilgan.

7-grafada (1.1-jadval) qayd qilingan maksimal quvvat iste’molchining taxminiy mo‘ljallangan maksimal aktiv quvvati R_f ni belgilaydi.

Summatorlarning ko‘rsatkichlari ko‘rsatgan R_f elektr energiyani hisoblashda ishlatiladi.

R_f ning yanada aniqrok qiymatini olish uchun (elektrosistemaning maksimum qarshilik soatida), o‘lchash jarayonini hisoblagich (schyotchik) orqali olib borish maqsadga muvofik.

Hisoblagichning ko‘rsatkichi maksimum aktiv qarshilik mobaynida 30 min. vaqt oraligida yozib boriladi. t=30 minut.

Natijalarni qayta ishlash. Xar 30 minut oralig‘ida quyidagilar aniqlanadi:

(1)

t oraliq uchun o‘rtacha quvvatni quyidagicha topamiz:

(2.)
bunda: K_t= (t=30 minut bo‘lganda; K_t=)

Hisob-kitob va o‘lchash natijalarini 1.2-jadvalga kiritamiz.