1-Amaliy mashg'ulot Ma’lumotlar bazasining axborot mantiqiy modelini qurish

1-Amaliyot mashg’ulotlari

1-Amaliy mashg'ulot:1.Ma’lumotlar bazasining axborot mantiqiy modelini qurish.

Ma’lumotlarning konseptual modelini yaratish

Maqsadni amalga oshirishni, Ma’lumotlarning konseptual modelini yaratishdan boshlay­miz. Buning uchun File -> New -> Projects… buyruqlar ketma-ketligini bajaramiz. Loyiha­mizning turini tanlash uchun 20.1 rasmdagi holatni amalga oshiramiz:

Rasm 20.1.
Loyihamizga nom beramiz:

Rasm 20.2.
Endi loyihamizga universal model qo’shamiz. Buning uchun yaratgan loyihamizdagi Models ni tanlab, o’ng tugmani bosamiz va yangi oynadan New model… ni tanlaymiz:

Rasm 20.3.
Quyidagi oyna ochiladi. Bu oynadan Universal Data Model bo’limiga o’tamiz. Modelga Universal deb nom beramiz:

Rasm 20.4.
OK tugmasini bosganimizdan so’ng, Universal Model Explorer oynasi hosil bo’ladi (20.5 rasm).

Rasm 20.5.
Universal modelga Universal nomini berdik, endi bu modelga Magistratura o’quv loyihasidagi munosabatlarni birin-ketin hosil qilamiz. Buning uchun Entities papkasining ustiga o’ng tugmani bosib, Add Entity buyrug’ini tanlaymiz:

Rasm 20.6.
All Items oynasida avtomatik tarzda Entity1 munosabati hosil bo’ladi. Kursorni ustiga olib kelib, 2 marotaba bosamiz. Entity Properties oynasi ochiladi. General bo’limida munosa­batga Umumiyjadval deb nom beramiz:

Rasm 20.7.
Attributes bo’limiga o’tamiz va Add tugmasi yordamida 12 ta atribut qo’shamiz.

Rasm 20.8.
Edit tugmasi yordamida Attribute Properties oynasini ochamiz va atributning xususiyatla­rini beramiz. Atributga TN deb nom beramiz, turini Integer deb tanlaymiz va OK tugmasini bosamiz.
 

Rasm 20.9.
Keyingi atribut Ismi, turi Varchar, uzunligi length 20 ta belgi va OK tugmasini bosamiz.
Rasm 20.10.
Qolgan atributlarning nomlari, turlari va uzunliklarini ham shu tariqa aniqlab chiqa­miz:

Rasm 20.11.
Atributlarni aniqlab bo’lgach, kalitlarni kiritamiz. Buning uchun Kays bo’limiga o’tib, Add tugmasi yordamida 2 ta kalit qo’shamiz:
1) TN atributi uchun a_tn birlamchi noyob kalit

Rasm 20.12.
2) pas_ser, pas_raq atributlariga tarkibli k_ps noyob kalit qo’yamiz. Buning uchun Edit tugmasini bosib pas_ser, pas_raq atributlarini ro’yhatning o’ng qismiga o’tkaza­miz va OK tugmasini bosamiz.

Rasm 20.13.

Rasm 20.14.