1, Axborot va uning xususiyatlari haqida malumot ehm turlari va ularning imkoniyatlari
Atiplagiat tizimlari haqida tushunchlar
Download 169.74 Kb.
|
Axborot texnologiya savollarga javoblar(1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- 150. Sinonimayzerlar –Tahlilchi dasturlar. Malumot tahlilchisi - statistik malumotlarni toplash, qayta ishlash va ular ustida amallar bajaradilar.
149. Atiplagiat tizimlari haqida tushunchlar.
Atiplagiat – Internet orqali matnni to`liq ochish imkonini beradi. Internetdagi plagiatdga qarshi samarali algoritmlar tekshirishni chuqur va sifatli qiladi. Plagiat tekshirish tartibi uda oddiy: bir necha marta bosish bilan matnning o`ziga xosligi foizini bilib olasiz. Agar tarmoqda takroriy matnlar bo`lsa, ular albatta topiladi. Imlo tekshiruvi xizmatidan foydalanib, matnni xatolar uchun tekshirishingiz mumkin. 150. Sinonimayzerlar –Tahlilchi dasturlar. Ma'lumot tahlilchisi - statistik ma'lumotlarni to'plash, qayta ishlash va ular ustida amallar bajaradilar. Ma'lumot tahlilchisi - Tashkilotlar va kompaniyalarga biznesni qanday qilib yaxshiroq hal qilishda yordam berish uchun raqamlar va ma'lumotlarni oddiy o'zbek tiliga tarjima qilishi mumkin. Ma'lumot tahlilchilari ma'lumotlardan qanday qilib savollarga javob berish va muammolarni hal qilish uchun foydalanish mumkinligini aniqlaydilar. Ular tendentsiyalarni aniqlash va kelajakni bashorat qilish uchun hozirgi vaqtda nima sodir bo'lishini o'rganishadi. Ular hamma narsa qanday ishlashini tushunadigan va uni aniqlashga yordam beradigan detektivlarga o'xshaydi. Bu ijodiy, murakkab va samarali martaba bo'lishi mumkin. BIOS yoki DOS, diagnostica dasturlardan olingan xatolar haqidagi ma’lumotlar anik yo’llanmalarga asoslangan bo’lib unda ko’rsatilgan ma’lumotlardan foydalanish mumkin, lekin ularga to’liq ishonib bo’lmaydi. AMI BIOS ni ishlab chikaruvchi American Megatrends kompaniyasi bir nechta utilitlar va maxsus uskunalarni tavsiya etadi. Shu erga Intel, AMD, Cyrix, SGS Thomson va Texas Instruments kompaniyalarining protsessorlarini tekshirishga imkon beradigan, AMIDIAG dasturi xam kiradi. Protsessorlardan tashkari bu dastur xotira, disk yurituvchi, kattik disklar, CD, DVD va BD – disk yurituvchilar, videoadapterlar, USB, parallel va ketma-ket portlar, ovoz platalari, tarmokli adapterlar va boshkalarni tekshiradi. 151. Ommaviy masofaviy ta’lim kurslari. Ommaviy masofaviy ta'lim kurslari----Jahon amaliyotida bu kabi muammolarni hal qilish uchun axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng qo‘llash asosida elektron ta’lim (e-learning) va masofaviy o‘qitish imkoniyatlaridan foydalanib kelinmoqda. Agar ilgari ba’zi universitetlar elektron ta’lim va masofaviy o‘qitishning alohida elementlarini taklif qilgan bo‘lsalar, oxirgi 6-7 yil davomida ommaviy ravishda, MOOK texnologiyalari yordamida taqdim etilmoqda. Ommaviy ochiq onlayn kurs (ingliz tilidan MOOK – Massive Open Online Course) masofaviy ta’lim shakllaridan biri bo‘lib, Internet orqali erkin kirish va elektron ta’lim texnologiyalaridan foydalangan holda interaktiv qatnashish imkonini beruvchi ommaviy o‘quv kurslaridir. O‘quv kursining an’anaviy materiallari, jumladan, video, o‘qish va uy vazifalariga qo‘shimcha tarzda ommaviy ochiq onlayn kurslar talabalarga, o‘qituvchilar va assistentlar jamoalarini yaratish va qo‘llab-quvvatlashga yordam beradigan interaktiv forumlarida qatnashish imkonini beradi. 152. Smartfon va planshetlarning mobil qurilmalar bilan ishlash Smartfon va planshetlarning mobilq qurilmalar bilan ishlashi-----Mobil qurilmani puxta tanlash bu qanday vazifalarni bajarishi kerakligini aniq tushunadiganlarning huquqi. Smartfon va planshet o'rtasidagi farq nima? Uning o'rtasida operatsion rejada sezilarli farq bormi? Uyali aloqa bozorining ikkala vakili bizning hayotimizga qat'iy kirdi. Ammo hozirgacha ularning hech biri "palma" ni yuta olmadi. Tadqiqotchilar smartfonlarga ham, planshetlarga ham talab ortib borayotganini ta'kidlamoqdalar. Bundan tashqari, ushbu qurilmalar o'rtasida raqobat yo'q. Bu turli xil vazifalarni bajarish uchun turli xil uskunalar. Shunga qaramay, darhol qurilmaning funktsiyalari bir xil darajada bajarilishi ko'rinadi. Va ba'zi xaridorlarning fikricha, planshet shunchaki smartfonning kengaytirilgan versiyasidir. Keling, ular orasidagi farqni tahlil qilaylik. 153. Android va IOS mini operatsion tizimlari va ularning mobil ilovalari Android va IOS mini operatsion tizimlari va ularning mobil ilovalari------Zamonaviy mobil telefonlar Qo'ng'iroq qilish qurilmalaridan ko'proq. Funktsiyalari jihatidan ular shaxsiy kompyuterlarga ko'proq o'xshashdir, bunday qurilmalarda "aqlli" (inglizchadan - "aqlli") prefiksi bo'lishi bejiz emas. Operatsion tizim (OS) smartfonlarga ko'proq dasturlardan foydalanish imkoniyatini beradi. O'zingiz uchun eng mos moslamani tanlash uchun siz qaysi platforma asosida ishlashini ko'rib chiqishingiz kerak. Bugun biz eng mashhur uchta tizimni ta'kidlaymiz. Android tizimi. Android - bu Google-ning operatsion tizimi. U bepul tarqatiladi va mobil qurilmaning texnik parametrlariga talablar minimaldir. Ushbu xususiyatlar ushbu platformani yirik smartfon ishlab chiqaruvchilari orasida eng mashhurlaridan biriga aylantirdi. Ushbu operatsion tizimni sozlash juda oson. Bundan tashqari, u doimo rivojlanib boradi. Android dasturlari juda ko'p, ular muntazam ravishda yaratiladi. Ularni yuklab olish va o'rnatish hech qanday qiyinchilik tug'dirmaydi. Biroq, ularning aksariyati to'lanadi. Yana bitta nuance bor: biri uchun ishlab chiqilgan dasturlar android versiyasi, boshqasida to'g'ri ishlamasligi mumkin. Shu munosabat bilan versiyalarning doimiy yangilanishi sharoitida ba'zi noqulayliklar paydo bo'lishi mum 154. Sinov testlarni yaratish uchun dasturlar. Sinov testlarini yaratish uchun dasturlar-----Dastur - bu mahsulotni tadqiq qilish (ob'ekt, maqsad va vazifalar, turlari va ketma-ketligi, shartlari va tartibi, sinov o'tkazish joyi va joyi, hisobot berish vositalari va tartibi) to'g'risidagi tashkiliy va uslubiy ma'lumotlarni o'z ichiga olgan hujjat. Sinov protsedurasi - tekshirish o'tkazish usullari, usullari va texnikasi, sharoitlarni va usullari, operatsiyalarni bajarish algoritmlari, ma'lumotlarni taqdim etish shakllari va test natijalarining ishonchliligi va aniqligini baholash, atrof-muhitni muhofaza qilish va xavfsizlik talablari to'g'risidagi ma'lumotlarning qisqacha mazmuni. Umuman olganda, sinov dasturi va metodikasi har qanday mahsulotni, odatda uskunani tekshirish jarayonida muhim tarkibiy hujjatdir. Ushbu hujjat tadqiqot o'tkazish tartibini va ularning natijalarini qanday baholashni belgilaydi. 155. Video darslarini yaratish uchun dasturlar Video darslarini yaratish uchun dasturlar----Bugungi kunda axborot taqdim etishning yagona va eng zamonaviy shakli hisoblanadi. Bu matnli ma'lumotlar, rasmlar, slayd-shou, . diktor jo‘rligidagi ovoz bilan boyitilgan, videoparcha va animatsiya, uch o‘lchamli grafika tarzidagi dasturiy ta'minot bo‘lishi mumkin. Taqdimotning ma'lumot taqdim etishning boshqa shakllaridan asosiy farqi ularning mazmunan boyitilganligi va interfaolligidir, ya'ni belgilangan shaklda o‘zgarishga moyilligi va foydalanuvchi faoliyatiga munosabatini bildirishidir. Bundan tashqari, taqdimot. Sizning saytingiz kaliti ham bo‘lishi mumkin. Ya'ni Internetga chiqish imkoniyati mavjud bo‘lgan paytda sichqonchani bir martagina bosish orqali taqdimotni ko‘rib, kompaniya saytidan eng yangi ma'lumotni olish mumkin. Multimediali texnologiya Multimediali texnologiya (multi – ko‘p, media – muhit) bir vaqtning o‘zida ma'lumot taqdim etishning bir necha usullaridan foydalanishga imkon beradi: matn, grafika, animatsiya, videotasvir va ovoz. 156. Audio darslarini yaratish uchun dasturlar Audio dasturlarini yaratish uchun dasturlar----Odatda audio fayillar - WMA Audio (.wma), WAVE Audio (.wav), MPEG-4 Audio (.m4a), Free Lossles Audio Codec (.flac), Digital Surround Audio (.dts), SUN AU Format(.au), Monkey’s Audio Format (.ape), Apple Lossles Audio (.m4a), AIFF Audio (.aiff), AC3 Audio (.ac3), AAC Audio (.aac), OGG Vorbis Audio (.ogg), MP3 Audio (.mp3), MP2 Audio(.mp2) va h.k. kengaytmadan iborat bo’lishi mumkin. Maxsus dasturlar (“video convertor” lar yoki audio tahrirlagichlar) yordamida bir kengaytmadan boshqasiga o’tkazish mumkin bo’ladi. WAVE (.wav) - juda keng tarqalgan ovozli fayl formatlaridan biri. Windows operatsion muhitida ovozli ma’lumotlarni saqlashda qo’llaniladi 157 F1....F12....vazifalari haqida malumot bering ----Funksional klaviaturalar — bu klavishlar aniq bir masalalar uchun ishlatiladi. Ular aniq nomlarga ega ya’ni F1, F2, F3 va to F12 gacha;Kirituvchi klaviaturalar — bu klavish guruhi harflar, sonlar, belgilardan tashkil topgan. Klaviaturaning asosiy qismi hisoblanadi;O'tkazuvchi klaviaturalar — bu klavishlarni vazifasi veb sahifalarni, yoki biror word hujjatlarni tahrirlashda va ko’rishda yuqori-pastga, o’ng-chapga, bosh-oxiriga o’tkazishda va shu kabi funksial uchun ishlatiladi;Raqamli klaviaturalar — raqamlar bilan tezroq ishlash uchun ishlatiladi;Indikatorlar — klaviaturaning holati haqida gapiaradi ya'ni (chapdan o'ngga qarab) 1-indikator yonganda esa biz yozuv uchun katta harflardan foydalanayotganimizni bildiradi (ma'lumot uchun katta harflar (QWERTY) kichik harflar esa (qwert), buni yoqish klaviaturadgi «Shift» klavishidan foydalaniladi), 2-indikator yonsa biz raqamli klaviaturadan foydalana olishimiz mumkinligini bildiradi (buni yoqish uchun «Num Lock») dan foydalaniladi, 3-indikator «Scroll Lock» yongani haqida bildiradi ya'ni odatiy holatda o'tkazuvchi klaviaturadagi tepaga, pastga, chapga, o'ngga o'tkazuvchi klavishlar kursorni bitta-bitta sursa, «Scroll Lock» yonganda esa kursor joyida turadi lekin sahifaning o'zi tepaga, pastga va ikki yonga surila boshlaydi.Endi bu klaviatura orqali amalga oshiriladigan bir necha asosiy va ko'p ishlatiladigan tezkor klavishalarni ko'rib chiqsak: 158 F1...F12...vazifalari haqida tushunchalar – Windows bilan ishlash uchun yordam olish klavishasi (ish stolida turgan holatda). Buning afzalligi shundaki bu klavisha orqali istalgan dasturning yordam bo'limiga o'tish mumkin;2. F2 – biror fayl yoki hujjatning ustiga sichqonchani bir marta bosib so’ng bu klavishani bossangiz shu fayl yoki hujjatni nomini o’zgartirish uchun tahrirlash ochiladi;3. F5 – bu klavisha orqali siz Windows dagi Refreshni klavisha orqali bosishingiz mumkin (Refresh ning ma’nosi shuki u protsessor uchun foydalanuvchi men hech qanday amal bajarmayabman degan signalni yuboradi);4. CTRL+ESC va “Windows Logo” – bu klavishalar Windows ning pusk (Start) tugmasini ochish uchun ishlatiladi;5. ALT+TAB – dasturlardan dasturlarga o’tish klavishalari6. ALT+F4 – dasturdan chiqish yoki yopish;7. SHIFT+DELETE – biror fayl va hujjatni xotiradan butunlay o’chirib tashlash;8. Windows Logo+L – Windows dagi foydalanuvchini blok holatiga o’tkazish (ya’ni parol o’rnatilgan bo’lsa shu holatga yoki oddiygina bitta tugma orqali kirish muhitiga o’tkazish);9. CTRL+C – bu klavishalar biron fayl yoki hujjatni nusxalash uchun ishlatiladi;10. CTRL+X – bu klavishalar esa asl fayl yoki hujjatning o’zini buferga ko’chirish uchun ishlatiladi;11. CTRL+V – nusxalangan yoki buferga ko’chirilgan fayl yoki hujjatni o’zimiz tanlagan joyga qo’yish vazifasini bajaradi;12. CTRL+Z – qandaydir bajarilgan ishni orqaga qaytarish uchun ishlatiladi (bu amalga oshmaydigan holatlar mavjud); 159 Print screen.enter.caps lock.delete.insert.tab.shift.home.end tugmalarining vazifalari--- -Caps Lock - klaviatura holatini o'zgartiradi (katta harflar kichik harflar bilan). Odatiy bo'lib, aksariyat kompyuterlar kichik harflar bilan chop etish uchun tuzilgan, Caps Lock tugmachasini bir marta bosgandan so'ng, katta harflar chop etiladi;Enter - odatda miltillovchi kursorni quyidagi satrga ko'chirish uchun ishlatiladi;Yorliq - "qizil" qatorga chiziqlar;Alt, Ctrl - klaviatura imkoniyatlarini kengaytirish, boshqa belgilar bilan bir vaqtda bosilganda ular kompyuterga aniq buyruqlar berishadi.Grafik va matn muharriridagi kursor tugmachalari kursorni yuqoriga, pastga, chapga, o'ngga siljitadigan o'qlari bilan. Va shuningdek tugmalar:Qo'shish - sahifaga matn kiritish / almashtirish rejimini faollashtirishga imkon beradi;O'chirish - belgi matn kursori yoki tanlangan matnning o'ng tomonida o'chiriladi;Backspace - kursor oldidagi belgini o'chiradi;Bosh sahifa - miltillovchi kursorni matn / paragraf boshiga o'tkazing;End - kursorni sahifaning oxirigacha olib boring;Sahifa yuqoriga - sahifani yuqoriga buradi;Sahifa pastga - sahifani pastga aylantiradi 160 Setevoye okrujeniye bo'limining vazifalari- -----Quyidagi rasmda “Сетевое окружение” papkasining taxminiy ko’rinishi kеltirilgan.308-01 va 308-04 – kompyutеrlarining tarmoqdagi ismlari. “Сетевое окружение” odatda o’zining ishchi guruxi to’g’risidagi malumotni aks ettiradi. "Вся сет" yorlig’i boshqa tarmoqlarga dostup olish uchun mo’ljallangan.“Сетевое окружение” papkasining xususiyatlari kompyutеrni tarmoqda ishlashi uchun sozlashga imkoniyat yaratadi. Xususiyatlar oynasi 3 bo’limdan iborat."Konfigurasiya" bo’limi o’rnatilgan tarmoq adaptеrlari, protokollari va tarmoq turi to’grisidagi malumotni o’z ichiga oladiYAngi tarmoq protokolini qo’shish uchun "Добавит" tugmasini bosing. Fayl va printеrlarga bo’lgan dostupni boshqarish uchun "Доступ к файлам и принтерам" tugmasini bosing. Tarmoqqa kirish usulini tanlash uchun "Способ входа в сет"161 Shaxsiy kompyuterlarning asosiy qurilmalari vazifalari—Shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalariAsosiy qurilmalarga sistema bloki, monitor va klaviatura kiradi. Qo'shimcha qurilmalarga "sichqoncha" manipulyatori, printer, plotter, skaner, nurli pero va boshqalar misol bo'ladi.Sistema blokini asosiy xotira, protsessor va elektron sxema tashkil etadi. Asosiy xotira o'z navbatida tezkor xotira qurilmasi (TXQ) va doimiy xotira qurilmasidan (DXQ) iborat. Tezkor xotira qurilmasida kompyuterga kiritiladigan va uning ish jarayoni davomida hosil bo'luvchi barcha axborotlar va malumotlarni ishlash uchun zarur bo'ladigan dasturlar vaqtincha saqlanadi. Chunki, tezkor xotira qurilmasida saqlanib turgan malumotlar kompyuterlar elektr manba`dan uzilganda yoki qayta yuklangan vaqtda o'chib ketadi. 162 Kompyuterlarning turlari— ----Kompyuterlar hajmi va qobiliyatiga ko'ra farq qiladi. Masshtabning bir uchida superkompyuterlar, juda murakkab hisoblashlarni amalga oshiradigan minglab o'zaro bog'liq mikroprosessorlarga ega juda katta kompyuterlar mavjud.Boshqa tomondan, mashinalar, televizorlar, stereolar, kalkulyatorlar va maishiy texnika jihozlariga o'rnatilgan kichik kompyuterlar. Ushbu kompyuterlar cheklangan miqdordagi vazifalarni bajarish uchun mo'ljallangan.Shaxsiy kompyuter yoki kompyuter - bu bir vaqtning o'zida bir kishi tomonidan ishlatilishi uchun mo'ljallangan kompyuter. Ushbu bo'limda shaxsiy kompyuterlarning har xil turlari tasvirlangan: ish stoli, noutbuk, PDA va planshet. 163 Kompyuterning ichki xotirasi vazifalari va ularni tafsiflab bering— --Kompyuter xotirasiKompyuter xotirasi - bu qurilmalar to'plamidir saqlash dasturlar,tanishtirdi natijalar va natijalar.ma `lumot, oraliq Kompyuter xotirasi Ichki xotira Ram (RAM) Ram ROM (ROM) Tashqi xotira Kesh xotira Qattiq floppi CD / DVD disklari disklar disklar ZIPdiscs Chiroq xotira operatsion yodlash qurilma.u uchuvchi tasodifiy kirish xotirasi: RAM – tasodifiy Xotiraga kirish. Xotiraning asosiy xususiyatlari: axborot hajmi (hajmi)tezlik Energiya sarfi Xotiraning ishlashi quyidagilarga bog'liq: tarmoqli kengligi (maksimal bod tezligi x bit) har xil kechikishlar 164 Klaviaturadagi tugmalar vazifalari va ularning turlari------- Klavishlarning vazifasiga qarab funksional guruhlarga bo'linishi Klavishlarning boshqaruvchilar — bu klavish guruhi esa alohida yoki boshqa klavishlar bilan ishlatilgan holatda aniq bir vazifani bajarishi uchun ishlatiladi;Funksional klaviaturalar — bu klavishlar aniq bir masalalar uchun ishlatiladi. Ular aniq nomlarga ega ya’ni F1, F2, F3 va to F12 gacha;Kirituvchi klaviaturalar — bu klavish guruhi harflar, sonlar, belgilardan tashkil topgan. Klaviaturaning asosiy qismi hisoblanadi;O'tkazuvchi klaviaturalar — bu klavishlarni vazifasi veb sahifalarni, yoki biror word hujjatlarni tahrirlashda va ko’rishda yuqori-pastga, o’ng-chapga, bosh-oxiriga o’tkazishda va shu kabi funksial uchun ishlatiladi; Raqamli klaviaturalar — raqamlar bilan tezroq ishlash uchun ishlatiladi;165 Fayl va papkalar haqida tushuncha,papkalarning kengaytmalari-----Fayl inglizcha so‘z bo‘lib, «hujjatlar jildi», «ma’lumotlar» ma’nosini anglatadi. Kundalik hayotimizda biz ma’lumotlarni ma’lum bir tartib va qoidalarga asosan tashkil etamiz va saqlaymiz. Masalan, sinfingizdagi har bir o‘quvchi haqidagi ma’lumotlar alohida jildda saqlanadi (bitta jildda bir necha o‘quvchi haqidagi ma’lumotlar aralashtirib yuborilmaydi). Xuddi shu kabi, sizning sinfingizdagi o‘quvchilar haqidagi ma’lumotlar jamlangan jildlar ham boshqa sinf o‘quvchilarining jildlari bilan aralash- tirib yuborilmaydi.Ma’lumotlar bunday qoidalarga asosan tartiblanishining asosiy maqsadi – kerakli ma’lumotlarni osonlik bilan qidirib topishdir.Fayl nomida kompyuter qurilmalari nomi va buyruqlar nomini ishlatish mumkin emas.Fayllarni kompyuter xotirasida saqlash uchun ularga alohida nom beramiz. Buning asosiy sababi shundan iboratki, agarda har bir faylga alohida nom berilmasa, chalkashlik yuz beradi.Fayllarni yanada tartiblash uchun ularni mazmuniga ko‘ra alohida papkalarga joylaymiz.Kompyuterda fayllar yaratishingizdan avval o‘zingizning papkangizni hosil qiling. Ushbu papkangizga yaratgan matnlaringiz, tasvirlaringiz, ovozli va video fayllaringizni saqlab boring. Fayl nimaFayl – tashqi xotirada biror nom bilan saqlab qo‘yilgan har qanday ma’lumot.Faylda saqlanayotgan ma’lumotlar matn, tasvir, film, musiqa, dastur yoki turli boshqa ma’lumotlar bo‘lishi mumkin. Ular tashqi xotira hisoblanuvchi disketa, magnit tasma, qattiq disk, CD va DVD disklar, flesh-xotira kabi vositalarda fayl ko‘rinishida saqlanadi. papka tushunchasiPapka yoki katalog – fayl nomlari va fayl haqida ma’lumot saqlanadigan diskning alohida ajratilgan sohasi. Windows operatsion sistemasida papka tasviri bilan ko‘rsatiladi. 166 MS WORD da formulalar bilan qanday ishlash------Word jadvalidagi formulalar sizga faqat ba'zi bir matematik va mantiqiy operatsiyalarni bajarishga imkon beradi va ularning funksionalligi Exceldagi formulalar bilan mutlaqo taqqoslanmaydi. Word jadvalidagi formulalar maydon kodining bir turi bo'lib, faqat bitta jadvalda qo'llaniladi. Hujjatdagi boshqa jadvallarning ma'lumotlarini ishlatish uchun xatcho'plar yaratilgan qiymatlarni almashtirish mumkin. Bundan tashqari, hisoblash natijalari faqat hujjat ochilganda yoki qo'lda yangilanganda yangilanadi. Buning uchun formulani tanlang va F9 tugmachasini bosing.167 Power point ni ishga tushirish,oynaning interfeysi-----MS PowerPoint, ijrochini boshqa kishilar guruhiga ingl. Sifatida taqdim qilish uchun mo'ljallangan taqdimotlarni yaratish va loyihalashtirish uchun maxsus ixtisoslashtirilgan otomasyon vositasidir. Dasturda murakkab multimedia kontentlari va maxsus ko'paytirish imkoniyatlaridan farqli alohida turdagi elektron hujjatlarni ishlab chiqish ko'zda tutilgan. MS PowerPoint sizga quyidagi hujjatlarni ishlab chiqishga imkon beradi:1. optik proektor orqali namoyish qilish uchun shaffof plyonka ustiga bosib chiqarish uchun mo'ljallangan taqdimotlar; 1678 Printer va ularning turlari-----Bugungi kunda bosma qurilmalarning o'ndan ortiq turli xil tasnifi mavjud. Bundan tashqari, har bir sinfning turlarga bo'linishi bor va natijada son-sanoqsiz turli xil printerlar mavjud ekan. Ammo ushbu mahsulotlarga tegishli ekanligini yanada qulayroq aniqlash uchun ular quyidagi parametrlarga muvofiq tasniflanadi:bosib chiqarish turi: alfanumerik va grafik;tazyiqlar yaratish printsipi: zarbli va ta'sirsiz;bosma rang: bitta rangli va ko'p rangli;ulanish manbai: simli va simsiz.Shuni bilish kerakki, ba'zi ofis uskunalari uzoq vaqtdan beri ishlatilmayapti, hatto ba'zi qurilmalar faqat kelajakdagi loyihalarda mavjud.169 Kontyuks menyusining vazifalari-----OS kontekst menyusi haqida gapirish windows oilasi, Men darhol Microsoft-ning eksklyuziv rivojlanishi emasligini ta'kidlamoqchiman. Mac OS X yoki Linux-da ham bunday element mavjud.Umuman olganda, nima ekanligini tushunsangiz kontekst menyusi, bu ba'zi bir funktsiyalarga, masalan, ma'lum bir dasturga yoki boshqaruvga qo'ng'iroq qilmasdan tezkor kirish uchun qo'shimcha buyruqlar to'plami sifatida tavsiflanishi mumkin.170 Malumot va tanlangan hujjatlarni qanday nusxalash mumkin.2 xil usuli-------Ma'lumotlarni (o'rnatilgan dasturiy ta'minotni o'z ichiga olgan holda) yo'q qilish yoki buzilishdan himoya qilish, tajovuzkorlar tomonidan ataylab qilingan harakatlar bo'lmasa ham, oson ish emas. Qoida tariqasida, uni hal qilish uchun dasturiy ta'minot va texnik chora-tadbirlar majmuidan foydalanish talab qilinadi, ularning asosiylarima'lumotlarning zaxira nusxasi tizim parametrlarining kerakli ("xavfsiz") qiymatlarini ehtiyotkorlik bilan sozlash va saqlash;ma'lumotni tiklash bo'yicha ixtisoslashtirilgan dasturiy ta'minotni oldindan o'rnatish va ishlab chiqish.171 MS WORD dagi jadvaldagi kataklar,ustunlar va qatorlarni qo'shish yo'q yo'q qilishni tavsiflang--- ---MS WORD - yordamida ixtiyoriy ko'rinishdagi xujjatni juda tez va yuqori sifatda tayorlash mumkin. Dasturning yana bir qulaylik tomoni shundan iboratki, unda bir nechta xujjatlar bilan, ya'ni ularni qo'shish, biridan ikkinchisiga kerakli joyni olib ko'chirish, matn oldiga tasvir tushirish, jadval tashkil qilish, turli shriftlar bilan ishlash, xarflarni istalgan shaklda yetarlicha katta formatda chop etish mumkin. Lekin MS WORD - ayrim "kamchiliklar" dan ham holi emas. Masalan: matematik ifodalar va kimyoviy formulalarni kiritishda katta qiyinchiliklar mavjud. Bundan tashqari, juda murakkab strukturali poligrafik (atlaslar, albomlar va jurnal muqovalari) materiallarini tayorlashda noqulaylik yuzaga keladi.172 Qanday qilib yangi papka yaratish va mavjud papkaning nomini o'zgarirish haqida aytib bering (sichqoncha va klaviatura yordamida)-----qaerda papkalar va fayllarni yaratishingiz mumkin? Buni har qanday lokal diskda, shuningdek olinadigan ommaviy axborot vositalarida va hattoki disklarda ham amalga oshirish mumkin, lekin yozib olishga tayyorlanayotganda ("USB flesh haydovchi nima degani. CD va DVD nima" darsini takrorlang) papka yaratishga harakat qilaylik:Jild yaratiladigan joyni to'g'ri tanlang;Har qanday bo'sh joyda o'ng tugmasini bosing;Biz "yaratish" qatorini qidirmoqdamiz;Qalqib chiquvchi pastki menyuda "papka" ni tanlang, qoida tariqasida bu birinchi qator.Shunday qilib, biz yangi papka oldik. Agar boshqasini yaratmoqchi bo'lsangiz, u "yangi papka (2)" nomi ostida yaratiladi. Uchinchisi 3-raqam bo'ladi va hokazoFayl qanday yaratiladiFayl yaratish xuddi shu sxemaga muvofiq amalga oshiriladi. Ammo siz qanday fayl yaratmoqchisiz? Haqiqat shundaki, faylning turi bor (kengaytma buni ko'rsatadi, oldingi darslarni eslang). Umuman olganda, siz faqat matnli fayllar va "Microsoft Office" dasturining fayllarini yaratishingiz kerak, masalan, xuddi shunday. Lekin men sizni hech qanday cheklamayman. Yaratish menyusini o'rganing, biror narsa yaratishga harakat qiling. Xavotirlanadigan hech narsa yo'q va sizning namunalaringiz mahsulotlarini har doim olib tashlash mumkin.Papka yoki fayl nomini qanday o'zgartirish mumkinQabul qilaman, barcha papkalar "yangi papkalar" deb nomlanganida, kompyuterda ma'lumotni iloji boricha tezroq ishlatish juda noqulay. Shuning uchun biz papkaning nomini qanday o'zgartirish haqida gaplashishimiz kerak:Yaratilganda papka avtomatik ravishda nomlanadi, lekin u ajratib ko'rsatiladi. Shu nuqtada siz o'zingizning versiyangizni kiritishingiz mumkin.Agar papka allaqachon yaratilgan bo'lsa, unda papkani ajratib ko'rsatish uchun sichqonchaning chap tugmachasini bosing. Bir yoki ikki soniyadan so'ng, yana bir marta bosing, lekin bu safar papka nomini tanlang (u darhol papkaning ostida joylashgan). Agar hamma narsa to'g'ri bajarilgan bo'lsa, papka nomi ta'kidlanadi va siz uni o'zgartirishingiz mumkin. 173 Windows operatsion tizimlari asosiy menyusi haqida tushuncha bering-----Qisqacha aytganda windows operatsion tizimining xususiyatlari qanday. Windows operatsion tizimining xususiyatl XXI asr aniq globallashuv hodisasi va sanoat jamiyati va axborot jamiyatidan o'tish bilan tavsiflanadi. Ilmiy-texnik taraqqiyot ta'siri ostida hamma joyda butun insoniyatning jadal va samarali rivojlanishi uchun noyob imkoniyatlar yaratadigan yangi axborot texnologiyalari (keyingi o'rinlarda IT) joriy etilmoqda. Ayni paytda ko'pchilik odamlar uchun juda muhim jihat sanoat axborot texnologiyalaridan foydalanish qobiliyatiga aylandi. Kompyuterlar inson hayotining barcha sohalariga kirib bordi. Kompyuter bilan aloqa qilish madaniyati insonning umumiy madaniyatiga aylandi. Shaxsiy kompyuter bilan tanishish (keyingi o'rinlarda ShK deb yuritiladi) operatsion tizim bilan tanishishdan boshlanishi kerak, chunki u holda, kompyuterda ishlash ko'pchilik foydalanuvchilar uchun aqlga sig'maydi. Ushbu mavzuning dolzarbligi shundan iboratki, Microsoft-dan Windows operatsion tizimi (keyingi o'rinlarda OS) hozirda kompyuterda eng keng tarqalgan tizim hisoblanadi. Kompyuter yoqilganda OS boshqa dasturlardan oldin xotiraga yuklanadi va keyinchalik ularning ishlashi uchun platforma va muhit bo'lib xizmat qiladi. Kompyuter bilan ishlashni OS holda tasavvur qilishning iloji yo'q. Operatsion tizimni bilish zamonaviy kompyuterlardan muvaffaqiyatli foydalanish uchun juda muhimdir Tadqiqot ob'ekti - operatsion tizimlarni ko'rib chiqish.Tadqiqot mavzusi Windows-ning asosiy xususiyatlarini o'rganishdir.Ishning maqsadi Windows operatsion tizimining kontseptsiyasini o'rganishdir.Ushbu maqsad quyidagi vazifalarni belgilaydi: Operatsion tizimning asosiy kontseptsiyasini ko'rib chiqish. Operatsion tizimlarning asosiy turlarini va ularning xususiyatlarini ko'rib chiqish. Windows operatsion tizimini yaratish tarixini ko'rib chiqish /Windows XP-ning xususiyatlarini, kuchli, zaif tomonlarini va tarmoq imkoniyatlarini o'rganish. 174 Kompyuter ichki xotirasining vazifalari va turlarini tavsiflab bering-----Ichki xotira zarrachalardan - bitlardan iborat. Bitta xotira bir bit ma'lumotni saqlaydi. Xotira bayti - ichki xotiraning eng kichik adreslanadigan qismi (1 bayt \u003d 8 bit) Barcha baytlar 0 dan boshlab raqamlangan Bayt raqami - xotira baytining manzili Protsessor xotiraga manzillar bo'yicha murojaat qil 175 Mikroprotsessorning vazifalarini aytib bering----Bu dasturiy jihatdan boshqariladigan qurilmaning nomi. Uning vazifasi raqamli axborotni qayta ishlash va boshqarishdir. Mikro-protsessor boshqaruvi kichik bo'lishi kerak, lekin ayni paytda ishlab turishi kerak. Bulardan boshlab, endi ma'lum qilinadigan bir qator xususiyatlar yuzaga keladi. Mikro-protsessor (super) yirik integral mikrosxemalar (C) LSI orqali amalga oshiriladi, bu bir necha bo'lak bo'lishi mumkin. Ular uchun quyidagilar xarakterli: Mikro-protsessor qurilmasi uning me'morchiligi qurilishiga katta darajada bog'liq. Keyinchalik bu masalalar ko'rib chiqiladi va ushbu maqola doirasida uch turdagi masalalar ko'rib chiqiladi. 176 Mobil operation tizimlar-----Mobil operatsion tizim (mobile OS) — smartfonlar, planshetlar, PDA yoki boshqa mobil qurilmalar uchun operatsion tizim. Garchi noutbuklarni mobil qurilmalar deb tasniflash mumkin boʻlsa-da, odatda ularda ishlatiladigan operatsion tizimlar mobil hisoblanmaydi, chunki ular dastlab katta statsionar kompyuterlar uchun ishlab chiqilgan boʻlib, ular anʼanaviy ravishda maxsus „mobil“ funksiyalarga ehtiyoj sezmagan va ularga ehtiyoj sezmagan. Ushbu farq ikkala gibrid boʻlgan baʼzi yangi operatsion tizimlarda xiralashgan Mobil operatsion tizimlar shaxsiy kompyuter operatsion tizimining funksionalligini mobil va qoʻlda ishlaydigan qurilmalar: sensorli ekran, uyali , Bluetooth , Wi-Fi , GPS-navigatsiya, kamera, videokamera, nutqni aniqlash, ovoz yozish moslamasi, musiqa pleyeri, NFC va infraqizil masofadan boshqarish moslamalari bilan birlashtiradi. 177 Kompyuterlarning avlodlari sonini nomlang va ularni tavsiflang,zonaviy kompyuterlar qaysi avlodga tegishli----- Elektron hisoblash mashinalarining avlodlari. Tarixan qisqa vaqt mobaynida (35-40 yil orasida) EHMning to'rt avlodi yaratilib, beshinchi avlod mashinlari loyihalashtirilmoqda. EHMlarning avlodlarga ajratish ularni yaratishda nimalarga asoslanganligi, qanday tuzilganligi, texnik xarakteristikalari, foydalanuvchilar uchun qulayligi va boshqa tomonlari bilan farqlanadi. EHMlarning birinchi avlodi.(50-villar boshlarigacha) qatoriga MESM, BESM-1, BESM-2, Strela, M-3, Minsk-1, Ural-1, Ural-2 ba boshqalar kiradi. Bu mashinalarning hammasi elektron lampalar asosida qurilgan. Ularning o'lchamlari katta, elektr quwatini ko'p iste'mol qiladi, amallarninh bajarilishi tezligi past, katta miqdorda axborotlarni saqlay olmaydi va ishonchsizligi bilan ajralib turadi. Bu toifa mashinalar sekundiga o'rtacha 10000 amal bajaradi. Xotirasiga faqat 2047 tahacha son sig'adi. EHMlarning ikkinchi avlodi.(1960 yillarning boshlari) tranzistorlar (yarimo'tkazgich va magnit elementlar)dan tuzilgan. Bu avlodga mansub mshinalarning o'ziga hos xususiyatlaridan biri, ular qo'llanish sohasi bo'vicha ixtisoslashtinlgandir. Ikkinchi avlod EHMlarida oldingilariga qaraganda tezroq va ishonchliligi ko'proq ma'lumotlarni qayta ishlash imkoniyati yaratildi. 178 Sahifa raqamlarini kiritish tartibini tavsiflang------sahifalar bosib chiqarishda hujjat varaqalari ketma-ketligida chalkashib ketishingizni oldini oladi. So'z vositalari bajarishga ruxsat berish turli xil turlari sahifalash, masalan, siz nafaqat sahifalar ketma-ketligini aks ettirishingiz, balki muallifning ismini, hujjat sarlavhasini va hatto bobning raqamini qo'shishingiz mumkin. Sahifalarga raqamlarni qo'lda qo'yish noshukur ishdir. Eng kichik o'zgarishlarda butun raqamlashni qayta bajarish kerak bo'ladi. Shuning uchun izchil sahifalashni o'rnatishning eng oson usuli bu avtomatik sahifa raqamlaridan foydalanishdir. 179 SATRT-Пуск menyusini tavsiflang---Shu oyning boshida bolib otgan “BUILD-2014” anjumanida “Pusk” menyusi “Windows 8” operatsion tizimga qaytishi haqida “Microsoft” kompaniyasi tasdiqladi. Ammo bu qachon sodir bolishi aniqlanmagan. “Pusk” tugmasi bosilganda ikki qismdan iborat bolgan gibridli menyu ochiladi: chap tarafda “Windows 7” oxshash ilovalarning royxati boladi va ong tarafda esa “Windows 8” ning “tirir plitka” royxati boladi. Bundan tashqari, desktop tartibida bolgan holda foydalanuvchi Metro-ilovalarni “oddiy” ekranda ochishi mumkin. “Pusk” tugmasi birinchi bolib 18 yil oldin “Windows 95” da paydo bolgan va shundan song barcha platformalarda chiqishni boshlagan edi. Ushbu tugma tez programma ishlatishga, kompyuter nastroykalarga otishni, qidiruv va yaqinda ochiq bolgan dokumentlarga tez otishga yordam beradi. 2012 yilda chiqan “Windows 8” da “Microsoft” “Pusk” olib tashlangan edi va shu bilan interfeysni soddalashtirilgan turini taqdim qilgan. 180 Printerlar haqida nimani bilasiz(ularning turlari)-----Sayyoramiz aholisining aksariyati mavjud bo'lgan barcha printerlar ikkita toifaga bo'linganligiga qat'iy ishonadilar: oddiy va "bosma, nusxa ko'chirish va skanerlay oladiganlar", boshqacha qilib aytganda, ular har qanday bosib chiqarish jarayonlarini amalga oshiradilar. Ammo, aslida, ushbu turdagi ofis uskunalari juda ko'p turli xil tasniflarga ega, ularning mavjudligini ko'pchilik bilmaydi. Printerlar turlari Bugungi kunda bosma qurilmalarning o'ndan ortiq turli xil tasnifi mavjud. Bundan tashqari, har bir sinfning turlarga bo'linishi bor va natijada son-sanoqsiz turli xil printerlar mavjud ekan. Ammo ushbu mahsulotlarga tegishli ekanligini yanada qulayroq aniqlash uchun ular quyidagi parametrlarga muvofiq tasniflanadi: bosib chiqarish turi: alfanumerik va grafik; tazyiqlar yaratish printsipi: zarbli va ta'sirsiz; bosma rang: bitta rangli va ko'p rangli; ulanish manbai: simli va simsiz. 181 MS OFFICE-MS WORD yuklash,ishga tushirish----MS WORD - bu matnli xujjatlarni tuzish, ko'zdan kechirish, taxrir qilish va chop etish uchun xizmat qiluvchi xamda Microsoft Office dasturlari guruxiga kiruvchi zamonaviy matn muxarriridir. MS WORD - matnli va grafikli malumotlar ustida yuzdan ortiq operatsiyalarni bajaruvchi xamda matnli protsessorlar sinfiga kiruvchi eng takomillashgan amaliy dasturlardan biri hisoblanadi. MS WORD - yordamida ixtiyoriy ko'rinishdagi xujjatni juda tez va yuqori sifatda tayorlash mumkin. Dasturning yana bir qulaylik tomoni shundan iboratki, unda bir nechta xujjatlar bilan, ya'ni ularni qo'shish, biridan ikkinchisiga kerakli joyni olib ko'chirish, matn oldiga tasvir tushirish, jadval tashkil qilish, turli shriftlar bilan ishlash, xarflarni istalgan shaklda yetarlicha katta formatda chop etish mumkin. Lekin MS WORD - ayrim "kamchiliklar" dan ham holi emas. Masalan: matematik ifodalar va kimyoviy formulalarni kiritishda katta qiyinchiliklar mavjud. Bundan tashqari, juda murakkab strukturali poligrafik (atlaslar, albomlar va jurnal muqovalari) materiallarini tayorlashda noqulaylik yuzaga keladi Word dasturini ishga tushirish va undan chiqish. Word dasturi, odatda, dasturlar dispechorining Microsoft Office bo'limida joylashgan bo'ladi. Word dasturini ishga tushirish uchun "sichqoncha" ko'rsatkichini Word piktogrammasini ustiga keltirilib, uning chap tugmachasi ikki marta bosib, standart usulda ishga tushirish mumkin. Yoxud "Пуск" tugmachasi yordamida "Программы" bandiga kiriladi va dasturlar ro'yxatidan Microsoft Word ko'rsatkich orqali topiladi xamda "sichqoncha" chap tugmachasi bosiladi. Natijada ekranda dastlab Word dasturi zarvaragi so'ngra Wordning ishchi stoli paydo bo'ladi. 182 MS OFISE-MS Excel yuklash,ishga tushirish----Excel dasturida ishlash intuitivdir, chunki u hamma maktabda o'rganadigan matematik operatsiyalarni avtomatlashtiradi. Bundan tashqari, Excel, boshqa Microsoft mahsulotlaridan farqli o'laroq, juda ixcham va tartibsiz tizimdir. Shu bilan birga, Excel-da yanada samarali ishlashi uchun foydalanuvchi muayyan operatsiyalarni bajarish uchun odatiy texnikani bilishi kerak, bu esa ishning qulayligini oshiradi va muntazam harakatlarni avtomatlashtirishga imkon beradi. Bundan tashqari, Excel-ning "sirlari" mavjud, unga foydalanuvchi tezda mustaqil ravishda erishadi. Va ular tajribali foydalanuvchilar uchun hayotni osonlashtiradi va foydalanuvchilarga qulay jadvallarni yaratishga yordam beradi. Dasturni ishga tushirish uchun ish stolida Microsoft Office Excel 2007 imzosi bo'lgan belgini toping va ushbu belgini ikki marta bosish, sekundda ko'rsatilganidek, bo'sh dastur bilan Excel dastur oynasini ochadi. 1.1. Oynaning nomi Book1 - Microsoft Excel bo'ladi va vazifalar panelida Excel belgisi va Book1 tugmachasi paydo bo'ladi. Bu degani, Excel yangi bo'sh hujjat (jadval) yaratdi. 183 MS OFISE-MS POWER point yuklash,ishga tushirish---Microsoft Power Point universal, imkoniyatlari keng, ko‘rgazmali grafika amaliy dasturlari sirasiga kirib, matn, rasm, chizma, grafiklar, animatsiya effektlari, ovoz, videorolik va boshqalardan tashkil topgan slaydlarni yaratish imkonini beradi Power Point dasturi Microsoft firmasining prezentatsiyalar (taqdimot qilish, ya’ni tanishtirish) bilan ishlash uchun eng qulay bo‘lgan dasturiy vositalardan biridir. Bu dastur orqali barcha ko‘rgazmali qurollarni yaratish, ba’zi joylarda esa undan ma’lumotlar bazasi sifatida foydalanish mumkin. Ayrim hollarda bu dasturda multimedia vositalarini boshqarish va ularni qo‘llab, namoyish etuvchi qurilmalarga yuborish vazifalari ham bajariladi. Dasturdagi asosiy tushunchalar bu slayd va prezentatsiya tushunchalaridir 184 MS OFISE-MS Access yuklash,ishga tushirish----Microsoft Office kеng tarqalgan ofis ishlarini avtomatlashtiruvchi dasturlar pakеtidir. Uning tarkibiga kiruvchi Access nomli dasturlar majmuasi xozirda MOBT sifatida kеng organilmokda va qollanilmokda. MOning dastlabki oynasi soddaligi va tushunarliligi bilan ajralib turadi. Undagi oltita ilova, dastur ishlaydigan olti obеktni tasvirlaydi. Bular «Таблицы» (Jadvallar), «Запросы» (Sorovlar), «Формы» (Shakllar), «Отчёты» (Hisobotlar), «Макросы» (Makroslar), «Модули» (Modullar) Ularning xar biri xaqida kiskacha tuxtalib utamiz: «Таблицы» (Jadvallar) — MO ning asosiy obеkti. Unda malumotlar saqlanadi.. «Запросы» (Sorovlar) — bu obеkt malumotlarga ishlov bеrish, jumladan, ularni saralash, ajratish, birlashtirish, ozgartirish kabi vazifalarni bajarishga moljallangan. . «Формы» (Shakllar) — bu obеkt malumotlarni tartibli ravishda oson kiritish yoki kiritilganlarni korib chiqish imkonini bеradi. Shakl tuzilishi bir qancha matnli maydonlar, tugmalardan iborat bolishi mumkin.. «Отчёты» (Hisobotlar) — bu obеkt yordamida saralangan malumotlar qulay va korgazmali ravishda qogozga chop etiladi.5. «Макросы» (Makroslar) — makrobuyruqlardan iborat obеkt. Murakkab va tеz-tеz murojaat qilinadigan amallarni bitta makrosga guruxlab, unga ajratilgan tugmacha bеlgilanadi va ana shu amallarni bajarish o`rniga ushbu tugmacha bosiladi. Bunda amallar bajarish tеzligi oshadi 185 Windows-STANDART dasturlarini yuklash,ishga tushirish----Standart umumiy maqsadli dasturlar - bu operatsion tizim tarkibiga kiruvchi dasturlar (dasturlar)! ifi tizimlari, lekin kompyuterning ishlashini ta'minlash uchun emas, balki amaliy ish uchun, ya'ni hujjatlarni tayyorlash va ko'rish va boshqa ish operatsiyalarini bajarish uchun mo'ljallangan. Operatsion tizimda bunday dasturlarning mavjudligi, kompyuterda operatsion tizimdan boshqa hech narsa bo'lmasa ham, foyda bilan foydalanishga imkon beradi. 186Provodnik va disklar bilan ishlash----Odatda, diskka yozish xatolarsiz amalga oshiriladi, shuning uchun uning to‘g‘riligi tekshirilmaydi. Ammo write buyrug‘i yordamida tekshirish rejimini yoqish yoki o‘chirish mumkin. Bu rejimni disketalarga muhim axborotni yozishda (masalan, arxivlashtirishda), shuningdek, "adashuvchi" disketalarga yozish paytida ishlatish maqsadga muvofiqdir. Yozuvning to‘g‘riligini tekshirish uchun yozilgan ma’lumotlar o‘qiladi va agar bunda xatolarga yo‘l qo‘yilmasa, yozuv to‘g‘ri hisoblanadi. Bunday tekshirish to‘liq emas: bunda diskdan unga yozilgan aynan shu axborot qo‘yilganmi yoki boshqasi qo‘yilganligi tekshirilmaydi. Har holda hech narsa bo‘lmagandan ko‘ra, bunday bo‘lsa ham, shu tekshirishning bo‘lgani yaxshiroqdir. 187 Sizning kompyuteringizda chizilgan ob'ektlar daraxtining yaqqol rasmi "Проводник" dasturi bo'ladi. Проводник dasturi fayl va papkalar bilan ishlashni engillashtirish uchun xizmat qiladi. 2."Проводник" dasturning ishchi oynalari elementlari quyidagilar: -oynani boshqarish tugmalari bilan oyna sarlavhasi; -bevosita sarlavha ostidagi menyu satri (albatta shuni ta'kidlash kerakki, menyu va uning tarkibi papka menyusining tarkibiga o'xshash hamda ob'ekt panellarining ajratilgan biriga bog'liqdir); -asboblar paneli, menyu satri ostida joylashgan (asboblar paneli fayl yoki papkalar qidirishga tushirish tugmasini qo'shish papkaga o'xshash). Ikkita ishchi panel (chapdagisi "hamma papkalar" deyiladi, o'ngdagisi "tarkibi..."). o'ng panelda ish stolidan boshlab, kompyuter ob'ektlarining daraxti ko'rsatilgan. O'ng panelda chap panelda ajratilgan papka yoki ob'ekt tarkibi chaqiriladi. -Oynaning pastki qismida holat satri joylashgan; -papkada qancha ob'ekt bor ekanligi "Проводник" dast 188 Ilova dasturlari va ularni yuklash,ishga tushirish----Ba'zi hollarda avtomatik yuklash juda foydali xususiyat bo'lishi mumkin. Siz uni o'zingiz sozlashingiz va ishga tushirishda faqat kerakli dasturlarni qoldirishingiz mumkin. Shuni hisobga olish kerakki, avtostartdagi ko'plab faol dasturlar bilan kompyuterning operativ xotirasi katta hajmda sarflanadi, natijada tizim ishga tushishi sezilarli darajada sekinlashishi mumkin. Dasturlarni ishga tushirishga nima uchun qo'shiladi? O'rnatilgan kommunal xizmatlar o'zlarini mustaqil ravishda boshlang'ich ro'yxatga olish kitobiga qo'shishi mumkinligi haqida yuqorida aytib o'tgan edik. Agar kerak bo'lsa, foydalanuvchi har qanday narsani mustaqil ravishda joylashtirishi mumkin kerakli dastur avtomatik ishga tushirish uchun kompyuterni yoqsangiz, tizim avtomatik ravishda tez-tez ishlatiladigan yordam dasturini ishga tushiradi. 189 Panel upravleniye-standart dasturlarini yuklash,ishga tushirish---Panel upravleniye-standart dasturlarini yuklash,ishga tushirish----kompyuter parametrlarini va operatsion tizimni sozlash uchun asosiy funktsional vositalar to'plangan. Buyruqlardan foydalanish Boshqaruv panellariwindows Vista-ning tashqi ko'rinishini va ehtiyojlarini qondirish uchun tezda sozlashingiz mumkin. Elementlar Boshqaruv panellarifunktsional xususiyatlari bo'yicha guruhlangan. Kategoriya nomi unda joylashgan sozlamalar yordamida bajarishingiz mumkin bo'lgan harakatlarni qisqacha tavsiflaydi. Masalan, kategoriya Tarmoq va Internetkompyuterning tarmoq parametrlarini sozlash va Internetga ulanish uchun xizmat qiladi 190Ms exel формуль,конструктор, va вид menyusi vazifalari----Formula — bu mavjud qiymatlar asosida yangi qiymatlarni hisoblovchi tеnglamadir. Formulalar yordamida elеktron jadvalda ko’pgina foydali ishlarni amalga oshirish mumkin. Elеktron jadvallar formulalarsiz oddiy matn muharririga aylanib qoladi. Formulalarsiz elеktron jadvallarni tasavvur qilish qiyin. • Jadvalga formulani qo’yish uchun uni kеrakli yachеykaga kiritish kеrak. Formulalarni ham boshqa ma'lumotlar singari o’zgartirish, saralash, ulardan nusxa ko’chirish va o’chirish mumkin. Formuladagi arifmеtik amallar sonli qiymatlarni hisoblashda, maxsus funktsiyalar matnlarni qayta ishlashda hamda yachеykadagi boshqa qiymatlarni hisoblashda 191 Glavniy menyusidagi найти,заменить,выделить qismi funksiyasini tushuntiring------“Главная” bandining “Редактирование” guruhiga o„ting va “Найти” tugmasini bosing. “Найти и заменить” oynasi ochiladi. “Найти” maydonida kerakli bo„lakni ko„rsating. Birinchi talabni bajarish uchun “Найти далее” tugmasini bosing. Topilgan bo„lakni boshqasi bilan almashtirish uchun “Заменить” bandiga o„ting, “Заменить” maydonida yangi bo„lakni yoki so„zni kiritib, “Найти далее” tugmasini bosing. Dastur kerakli bo„lakni topgandan keyin “Заменить” tugmasini bosing 196Tablitsa qo'yish va birlashtirish va qo'shimcha ustunlar qo'shish va ular ustida amallar bajarishni tushuntiring----Yaratilgan jadvalga yacheyka qo’shish uchun, keraklicha yacheykalarni belgilab, «Таблица» menyusidagi “добавить ячейки” buyrug’i bajariladi. Bu buyruqda qo’shilayotgan yacheykalarning yo’nalishi ko’rsatilishi kerak. Nechta yacheyka belgilangan bo’lsa shuncha yachyka qo’shiladi. Yacheykalarni olib tashlash uchun keraklicha yacheykalarni belgilab, «Таблица» menyusidagi “удалить ячейки” buyrag’ini bajarish kerak. Nechta yacheyka belgilangan bo’lsa shuncha yacheyka olib tashlanadi. Bunda ham olib tashlanayotgan yacheykalarning yo’nalishini ko’rsatish kerak. Yachekalarni birlashtirish uchun, birlashtirish kerak bo’lgan yacheykalar belgilanadi va «Таблица» menyusidagi “объеденить ячейки” buyrug’i bajariladi. Yacheykalarni bo’lish uchun «Таблица» menyusidagi “разбить ячейки” buyrug’i bajariladi. Bunda oynacha paydo bo’lib, yacheykalarni nechta qator va ustunga bo’lish keraklagini ko’rsatish kerak. Jadvalga qatorlarni qo’shish yoki olib tashlash uchun, keraklicha qator belgilanib, «Таблица» menyusidagi “добавить строки” yoki “удалить строки” buyruqlarini bajarish kerak. Nechta qator belgalangan bo’lsa chuncha qator olib tashlanadi yoki qo’shiladi. Olib tashlanayotgan yoki qo’shilatotgan qatorlarni yo’nalishini ham ko’satish kerak. Agar kursor jadvaldagi eng ohirgi qatordagi ohirgi yacheykada turgan bo’lsa, TAB tugmasini bosish bilan ham jadvaldagi ohirgi qator davomiga yangi qator qo’shish mumkin. 200 Web saytlarda malumotlar qidirish Download 169.74 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling