1. Axborotni uzatish tizimining asosiy sifat ko’rsatkichlari nimalarga bo’liq?

Nazorat savollari

1. Axborotni uzatish tizimining asosiy sifat ko’rsatkichlari nimalarga bo’liq?
2. Fizik tabiati bo’yicha aloqa kanallari qanday turlarga bo’linadi?
3. Optik tolali kabel bo’yicha ma’lumotlarni uzatish tartibini tushuntiring?
4. Modemlar nima maqsadda ishlatiladi va uning turlarini ayting?
5. Ma’lumotlarni uzatish bayonnomasi deb nimaga aytiladi?
6. Videokonferenciyalarni tarmoqli hal qilish variantlari qanday amalga oshiriladi?
7. Faksimil aloqa ishlash prinsipi va vazifasini izohlang?
8. Faksimil apparatlar qanday qismlardan tuzilgan?
9. Peyjerlarning turlari va vazifasini ayting?
10. Peyjer sizga nimasi bilan foydali?

JAVOBLAR

1. 
   Ma�muriy boshqaruv tizimlarida axborot, ma�lumotli hujjatlarni chopar bilan (yoki pochta orqali) etkazish (tashish) yo�li orqali ham, aloqa kanallari bo�yicha axborotni uzatishning avtomatlashtirilgan tizimidan foydalanib ham uzatiladi.
   

Hujjatlarni qo�lda ko�tarib borish va mexanik tashish muassasalarda ma�lumotlarni uzatishning keng tarqalgan usulidir. Bu usulda kapital harajatlar minimal bo�lgani holda, hujjatlarda oldindan qayd qilingan va uni bevosita qayd qilish punktlarida nazorat qilingan ma�lumotlarning uzatilishini to�liq ta�minlaydi. Uzatish tezkorligi (tezligi) juda past va uncha ham talabchan bo�lmagan foydalanuvchinigina qanoatlantirishi mumkin. Axborotni tezkor uzatish uchun ma�lumotlarni uzatishning avtomatlashtirilgan sistemalari � ma�muriy-boshqaruv aloqa tizimlaridan foydalaniladi.
Axborotni uzatish uchun xizmat qiladigan vositalar to�plamini axborotlarni uzatish tizimi (UT) deb atayniz.
4-rasmda axborotni uzatish avtomatlashtirilgan tizimining umumlashgan strukturali sxemasi keltirilgan.
Axborotni manbai va iste�molchisi uzatish tizimining abonentlaridir. Abonentlar sifatida ЕHM, axborotni saqlash tizimlari, turli xil datchiklar va bajaruvchi qurilmalar hamda odamlar misol qilib keltirilishi mumkin.
UT strukturasi tarkibida quyidagilarni ajratish mumkin:
3� axborotni uzatkich;
� axborotni qabul qilgich.

2. 
   Uzatkich abonentdan kelayotgan axborotni aloqa kanali bo�yicha uzatiladigan signalga aylantirish uchun qabul qilgich abonentga kelayotgan signalni qaytadan xabarga aylantirish uchun xizmat qiladi.
   

� analogli (uzluksiz ) � axborot analog kanallar bo�ylab uzluksiz shaklda tasvirlangan, ya�ni biror fizik kattalikning uzluksiz qiymatlari qatori ko�rinishida uzatiladi;
� raqamli � axborot raqamli kanallar bo�yicha u yoki bu fizik tabiatdagi raqamli (diskret, impulsli) signallar ko�rinishida uzatiladi;
Axborot uzatilishining mumkin bo�lgan yo�nalishlariga bog�liq ravishda quyidagi aloqa kanallari bo�ladi:
� sinileksli � axborotni faqat bir yo�nalishda uzatishga imkon beradi;
� yarim dupleks � axborotning to�g�ri va teskari yo�nalishlarda galma-gal uzatilishini ta�minlaydi;
� dupleksli � axborotni bir vaqtning o�zida ham to�g�ri, ham teskari yo�nalishlarda uzatishga imkon beradi.
Aloqa kanallari, nixoyat, bunday bo�lishi mumkin:
� kommutaciyalanadigan;
� kommutaciyalanmaydigan.