1-боб. ИҚтисодиёт назарияси фанининг предмети ва ўрганиш усуллари

Iqtisodiy tebranishlarning asosiy sababi sifatida iqtisodchilar uch omilni ko’rsatadilar:

Iqtisodiy tebranishlarning asosiy sababi sifatida iqtisodchilar uch omilni ko’rsatadilar:

1-guruh olimlar iqtisodiy tebranishlarning asosiy sababi sifatida texnika texnologiyalarda ro’y bergan o’zgarishlar deb hisoblaydilar;
2-guruh olimlar esa iqtisodiy bosqichlarni siyosiy va tasodifiy vaziyatlarga bog’lashadi;
Yana bir guruh olimlar esa bu jarayonni monetar siyosatga bog’laydilar. Ularning fikriga ko’ra davlat qanchalik ko’p pul bosib chiqarsa, uning qadri shunchalik kamayib boradi, va aksincha

Jamiyat taraqqiyotini ifodalovchi asosiy mezonlardan biri iqtisodiy o’sishdir. Bu obyektiv qonun bo’lib, aholi o’sishi va fan-texnika taraqqiyoti bilan bog’langan.

• Jamiyat taraqqiyotini ifodalovchi asosiy mezonlardan biri iqtisodiy o’sishdir. Bu obyektiv qonun bo’lib, aholi o’sishi va fan-texnika taraqqiyoti bilan bog’langan.
• U milliy iqtisodiyot rivojlanishi harakatini ko’rsatadi va shu sababli vaqtning ma’lum davlariga (chorak, yil…) makroiqtisodiy ko’rsatkichlarni taqqoslash yo’li bilan o’lchanadi.

• Iqtisodiy o’sish 2 xil usul bilan aniqlanadi va o’lchanadi.
• Birinchi usul real YaIMni o’tgan davrga nisbatan o’zgarishi sifatidan aniqlanadi va mamlakatning umumiqtisodiy imkoniyatlarini harakatini ifodalash uchun ishlatiladi.
• Ikkinchi usul real YaIM ni o’tgan yilga nisbatan aholi jon boshiga o’zgarishi sifatida aniqlanadi va mamlakat ijtimoiy rivojlanish darajasini va harakatining sifat o’zgarishlarni ifodalash uchun ishlatiladi.

ИШСИЗЛИК

• – иқтисодий фаол аҳоли бир қисмининг ўз ишчи кучидан фойдалана олмаслигини намоён этувчи ижтимоий-иқтисодий ҳодиса.

Меҳнатга лаёқатли бўлиб, ишлашни хоҳлаган, лекин иш билан таъминланмаганлар ишсизлар дейилади.
Намоён бўлиш хусусияти ва вужудга келиш сабабларига кўра ишсизлик қуйидаги турларга бўлинади
Ишсизлик
Фрикцион
Таркибий
Циклик
Институционал
Технологик
Ҳудудий
Яширин
турғун.