43. Dasturiy ta'minot ishonchliligi,dasturni sinovdan o'tkazish,xatoliklar
Tizimning ishonchliligi apparat ta'minot ishonchliligi, dasturiy ta'minot
ishonchliligi hamda tizim operatorlari ishonchliligiga bog'liq. Tizim dasturiy
ta'minoti bu yerda alohida o'rin tutadi. Bu o'z ichiga dasturiy ta'minot nosozligini
qoplaydigan talablarni olish bilan birga operator hamda apparat ishonchlilik
talablariga bog'liq bo'lib apparatdagi nosozliklar hamda operator xatolarini
aniqlashda yordam berishi mumkin.
Ishonchlilik xavfsizlik hamda himoyalanganlikdan farqli ravishda tizimning
o'lchasa bo'ladigan xususiyatdir. Tizim ishonchlilik darajasini tavsiflash mumkin,
biror vaqt daomida tizim amallari kuzatib turiladi, hamda talab qilingan
ishonchlilikka erishilgan bo'lsa bu belgilab qo'yiladi. Masalan, ishonchlilikka
quyidagicha talab qo'yish mumkin: tizim qayta yuklanishiga sabab bo'ladigan tizim
nosozligi haftada bir martadan ortiq ro'y bermasin. Aytilgan nosozlik har ro'y
berganda siz bundan xabar topasiz hamda belgilab qo'yasiz, shunday qilib talab
etilgan ishonchlilikka erishildimi yo yo'qmi bilib olasiz
Dasturni sinovdan o`tkazish. Dasturni sinovdan o`tkazish o`z ichiga xilma-xil sinovlar va real vaqtda amalga oshiriliyotgan amallarni oladi, uning ishlashiga ishonch hosil qilsak bo`ladi. Ikkita asosiy faoliyatga yordam beruvchi amallar xato topish va tekshirishdir. Bu amallar alfa test deb ham yuritiladi. (i)Tekshirishni amalga oshirish. Tekshirish oddiygina o`qib, yoki tekshirilib dasturga ishonch hosil qilib u o`zidagi mantiqiy amallarni va xato topishlari ixtisoslashgani. Boshqacha qilib aytganda, tekshirish bir usuldir. Bu qadamni dastur oldin biror bir kompyuterga o`rnatilmagan bo`lsa ham olsa bo`ladi. (ii)Xato topish dasturi. Oldin biz tekshirishni amalga oshirish haqida gaplashib o`tgan bo`lsak, endi kelajakdagi xatolarni shubhasiz topilishi haqida gaplashamiz. Xato topish bu kompyuterdagi xatolarni aniqlash, topish, yoki barcha xatolarni o`chirib tashlashdir. Xatolar mantiqiy yoki sintaksisli bo`lishi mumkin. Sintaksis xatolar ko`proq tipografik xatolardan kelib chiqadi va dasturlash tillarning noto`g`ri foydalanganligidan ham kelib chiqadi. Mantiqiy xatolar nazorat qilishning tuzilishini noto`g`ri foydalanishi oqibatida kelib chiqadi. Sintaksis xatolarni aniqlovchi dasturlar diagnostic dastur deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |