1. Elektrolit eritmalari tuzulishi Tuzlarning gidrolizi

Mavzu: Elektrolit eritmalar tuzlarining gidrolizi
Reja:

1. Elektrolit eritmalari tuzulishi

2.Tuzlarning gidrolizi

3.“Ion almashinish reaksiyalari”

4.Aluminiy nitrat kuchsiz asos va kuchli kislotadan hosil bo‘lgan tuz.

Tajriba shuni ko'rsatadiki, o'rta tuzlar tarkibida vodorod ionlari ham, gidroksid ionlari ham yo'qligiga qaramay, ularning eritmalari ishqoriy, kislotali yoki neytral m uhitli bo'ladi. Bu hodisani tuzlarning suv bilan o'zaro ta ’siri orqali tushuntirish mumkin.

Ishqoriy reaksiya berad ig an natriy asetat C H 3C O O N a eritmasini к о 'rib chiqamiz. Natriy asetat suvda eritilganda kuchli elektrolit sifatida N a+ va C H 3COO~ ionlarga to iiq dissotsilanadi. Bu ionlar suvning H + va O H “ ionlari bilan o'zaro ta’sirlashadi. Bunda N a+ ionlari OH~ ionlarini bogiab molekula hosil qila olmaydi, chunki N aO H kuchli elektrolit bo iib , eritmada faqat ionlar holida boiadi. Shu bilan bir vaqtda asetat-ionlar H + ionlarni bogiab, kuchsiz elektrolit — sirka kislota molekulalarini hosil qiladi, natijada H ,0 ning yangi molekulalari H + va O H ” ionlarga dissotsilanadi. Bu jaraydnlar quyidagicha muvozanat qaror topgunga qadar davom etadi:
CH3COO-+H+=C H 3COOH
H20 = H ++0H~
Bir vaqtda sodir bo'ladigan jarayonlarning umum iy tenglamasi quyidagicha boiadi:
CH3C 0 0 ++H20 = C H 3C 0 0 H + 0 H -
Bu tenglama kuchsiz elektrolit (sirka kislota) hosil boiishi natijasida suvning dissotsilanishining ionli muvozanati siljishini va ortiqcha O H “ ionlar paydo bo'lishini, shu sababli eritma ishqoriy reaksiya berishini ko'rsatadi.
Tuz ionlarining suv bilan o‘zaro ta’sirlashib, kuchsiz elektrolit hosil qilishi tuzning gidrolizlanishi deyiladi.
Misolda ko'rsatilganidek, eritm a C H 3CO O N a tuzning gidrolizlanishi natijasida ishqoriy b o iib qoladi.
Tuzlarning gidrolizlanish hollari.
Har qanday tuzni kislota bilan asosning o'zaro ta ’sir mahsuloti sifatida qarash mumkin. M asalan, natriy asetat C H 3COONa kuchsiz kislota C H 3COOH bilan kuchli asos N aO H dan ammoniy xlorid N H 4C1 — kuchsiz asos N H 4OH bilan kuchli kislota HC1 dan, C H 3CO O N H 4 — kuchsiz kislota C H 3COOH bilan kuchsiz asos N H 4OH dan, NaCl esa — kuchli asos N aO H bilan kuchli kislota HC1 dan hosil boigan.