1. Falsafa tushunchasining kelib chiqishi


Download 1.47 Mb.
bet1/13
Sana24.12.2022
Hajmi1.47 Mb.
#1056215
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
1-mavzu. sirtqi

ФАЛСАФАНИНГ ПРЕДМЕТИ, МАЗМУН ВА МОҲИЯТИ, ЖАМИЯТДАГИ РОЛИ

  • Reja
  • 1. Falsafa tushunchasining kelib chiqishi
  • 2. Dunyoqarash tushunchasi va turlari
  • 3. Falsafa tarixida borliq muammosi
  • 4.Jamiyat haqidagi falsafiy ta’limotlar tarixi
  • Falsafa tarixida rivojlanish haqidagi qarashlar evolyutsiyasi
  • «Фалсафа»
  • тушунчаси
  • юнонча phileo – севаман
  • ва sophia донолик
  • сўзларидан келиб чиққан бўлиб,
  • мазкур
  • атаманинг дастлабки маъносини
  • доноликка муҳаббат
  • деб талқин қилиш мумкин.
  • Фалсафий билимнинг
  • муҳим таркибий қисмлари
  • гносеология
  • (бошқа бир терминологияга кўра – эпистемология)
  • – билиш назарияси
  • онтология – мавжудлик, борлиқ ҳақидаги билим
  • этика – ахлоқ ҳақидаги таълимот
  • аксиология - қадриятлар ҳақидаги таълимот
  • фалсафий антропология
  • инсон ҳақидаги таълимот ва бошқалар
  • Мустақил фалсафий фанлар
  • Мантиқ
  • инсоннинг билишни
  • амалга ошириш
  • шакллари,
  • қонунлари ва
  • усулларини
  • ўрганадиган фан
  • Этика
  • маънавият ва
  • ахлоқ
  • ҳақидаги
  • таълимот
  • Эстетика
  • гўзаллик қонунларига
  • мувофиқ ижоднинг
  • моҳияти ва
  • шакллари ҳақидаги фан
  • Фалсафанинг янги соҳалари
  • табиат фалсафаси,
  • танатология
  • ҳуқуқ, фан, тарих,
  • сиёсат, санъат, дин,
  • техника фалсафаси
  • геронтология
  • Фалсафанинг
  • асосий
  • масалалари
  • онг,
  • тафаккур
  • руҳ
  • материя
  • борлиқ
  • идеаллик

Дунёқарашинсоннинг ўзини қуршаган борлиққа ва ўз-ўзига бўлган муносабатга нисбатан ёндашувлар тизими, шунингдек одамларнинг мазкур ёндашувлар билан белгиланган ҳаётий идеаллари, эътиқодлари, билиш ва фаолият тамойиллари, қадрият ва мўлжалларидир.

  • Дунёқарашинсоннинг ўзини қуршаган борлиққа ва ўз-ўзига бўлган муносабатга нисбатан ёндашувлар тизими, шунингдек одамларнинг мазкур ёндашувлар билан белгиланган ҳаётий идеаллари, эътиқодлари, билиш ва фаолият тамойиллари, қадрият ва мўлжалларидир.
  • Дуёкараш – оламга ва инсоннинг оламдаги ўрнига караш
  • Дунёкарашнинг умумий тушунчаси ва унинг асосий шакллари
  • Мифология
  • Дин
  • Фалсафа
  • Инсоният тарихида белгиланадиган дунёкарашнинг уч асосий шакли
  • Дунёқарашнинг функциялари:
  • Билиш функцияси
  • Қадриятларга
  • муносабат
  • Хулқ-атворни
  • белгилаш
  • (инсонда қизиқиш уйғо-
  • тувчи барча саволларни
  • ва муайян йўл билан то-
  • пилувчи жавобларни ўз
  • ичига олади, билиш-
  • одамлар дунёқарашини
  • бойитади);
  • инсоннинг энг ав-
  • вало, ўзини олий
  • қадрият эканли-
  • гини англашга,
  • сўнгра атрофида-
  • гиларни қадр-
  • лашга ундайди);
  • (инсонни ўз-ўзи-
  • ни тарбиялаш
  • жараёни)

Дунёқарашнинг ўзига хос асослари:

  • Интеллектуал асос;
  • Эмоционал асос;
  • Руҳий асос;
  • Интеллектуал, эмоционал ва руҳий асослар ирода билан уйғунликда эътиқодлар, одамлар фаол қабул қиладиган, уларнинг онг даражаси ва ҳаётдаги мўлжалларига мос келадиган қарашларни юзага келтиради.
  • Дунёқарашнинг тузилиши
  • Дунёни сезиш
  • Дунёни идрок этиш
  • Дунёни тушуниш
  • Бу ўзини қуршаган
  • дунёни сезгилар
  • ёрдамида ҳиссий
  • идрок этиш
  • Бу атроф-борлиқни
  • идеал образларда
  • тасаввур қилиш
  • Инсон ва уни қуршаган
  • дунёнинг моҳиятини аниқлаш,
  • шунингдек табиатда юз
  • берувчи воқеалар ва
  • жараёнларнинг ўзаро алоқаларини
  • тушунишга қаратилган
  • ақлий фаолияти
  • Мифология дунёкараш сифатида
  • Миф – бу турли халқларнинг дунёнинг келиб чиқиши,
  • табиат ҳодисалари, фантастик мавжудотлар,
  • худолар ва қаҳрамонларнинг ишлари ҳақидаги тасаввурини
  • ифодаловчи муайян тарзда тизимга солинган дунёқарашдир.
  • • Оламнинг, Ернинг ва инсоннинг пайдо булиши;
  • • табиат ҳодисаларини тушунтириш;
  • • инсоннинг ҳаёти, тақдири ва ўлими; инсон
  • фаолияти ва унинг эришган ютуклари;
  • • ахлок, бурч, шаън саволлари.
  • Миф хусусиятлари
  • Табиатни инсонийлаштириш;
  • • абстракт мулоҳазаларнинг йуклиги
  • (рефлексиялар);
  • Мифларнинг конкрет ҳаётий масалаларгни
  • ечишга каратилганлиги (хужалик, офатлардан
  • асраш ва б. д.);
  • • мифологик сюжетларнинг бир хиллиги
  • ва юзакилиги.
  • Бу оддий ривоят,
  • бирор бир воқеа ҳақидаги
  • ҳикоя эмас, балки оғзаки
  • матннинг архаик онгдаги
  • воқеа-ҳодисаларга,
  • инсонга ва у яшаётган
  • дунёга таъсир кўрсатувчи
  • муайян борлиқ
  • сифатидаги инъикос.
  • Инсоният тарихининг илк
  • босқичларида
  • одамлар хулқ-атвори ва
  • ўзаро муносабатларини
  • тартибга солиш функциясини
  • бажарган. Чунки, унда ахлоқий
  • қарашлар, инсоннинг
  • борлиққа эстетик муносабати
  • Ўз ифодасини топган.

Download 1.47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling