1. Finanslıq bazar quramı Fond birjası Aksiyalar ne?

Tema: Kárxanalardıń qımbat bahalı qaǵazlar bazarı hám olardıń birjada qatnasiwi
Jobası:
1. Finanslıq bazar quramı
2. Fond birjası
3. Aksiyalar ne?
4. Xissadarlıq jámiyetleri qımbat bahalı qaǵazları
1. Finanslıq bazar quramı

Finanslıq bazar - talap hám usınıstı teń salmaqlılıqǵa keltiriw jolı menen arnawlı bir tovarlardıń aldı -sotdi jumısların ámelge asırıw munasabatları sisteması bolıp tabıladı.

Biraq bul bazardıń zárúrli ózgesheligi sonda, shártlesiw obiekti bolǵan tavar retinde pul quralları qatnasadı. Bunda barlıq pul quralları emes, bálki investicion kapital esaplanatuǵın pul quralları qatnasadı.
Pul tavar retinde yamasa finanslıq májbúriyatlar retinde namoen bulishi múmkin. Birinshi halda olar ssuda kapitalın (kredit bazarı ), ekinshi halda bolsa qımbatlı qogozlar bazarın qáliplestiredi.
Sonday eken, finanslıq bazar quramalı ekonomikalıq struktura bolıp, ekonomikalıq munasábetlapming eki tipini — kredit bazarı vaqimmatli qogozlar bazarın qáliplestiredi (3-qosımsha ).
Finanslıq bazar quramı tómendegishe talqin etiledi.
20 -keste
Finanslıq bazar quramı

Pul bazarı			Kapital bazarı
Esap - kitap bazarı	Bankler-ara bazar	valyuta bazarı		Qımbatlı qaǵazlar bazarı	Kredit (qısqa hám orta múddetli) bazarı

Derek: Orlova E. R. Investicii. Oqıw qóllanba. Moskva. 2003.

Pul bazarı - bul qısqa múddetli, yaǵnıy múddeti bir jılǵa shekem bolǵan kredit operaciyaları bazarı bolıp, ol esap kitap, banklararo hám valyuta bazarlarınan ibarat.

Esap - kitap bazarınıń tiykarǵı quralları qısqa múddetli májbúriyatlar, ǵáziyne hám kommerciya vekselları esaplanadı.
Bankler aralıq bazar - bul kredit shólkemleriniń bos turǵan finanslıq resurslarıni banklerge 1 jıldan 5 jılǵa shekem bolǵan múddetlerde qoyıw hám jaylastırıw, bolıp esaplanadı.
Valyuta bazarı — bul talap hám usınıs tiykarında shet el valyutalardıń aldı -sottisi menen baylanıslı operaciyalardı ámelge asırıw mexanizimida.
Kapital bazarı - bul kredit, aksiya, obligaciya hám basqa finans májbúriyatları bazarı.
Qımbatlı qaǵazlar bazarı fond bazarınan tısqarı pul hám ónim, qımbatlı qaǵazlar, ónim-fyuchers, opsion bazarların da óz ishine aladı. Tómendegi kestede bolsa qımbatlı qaǵazlar bazarı quramın keltirip ótemiz.
21-keste
Qımbatlı qaǵazlar bazarı quramı

Qımbatlı qaǵazlar bazarı
Fond bazarı	Pul qimmatli qaǵazlar bazarı	Ónim qımbatlı qaǵazlar bazarı	Ónim fyuchers va opsonlar bazarı

Derek: Orlova E. R. Investilsii. Oqıw qóllanba. Moskva. 2003.

Sonı da aytıp ketiwimiz kerek, qımbatlı qo'g'ozlar bazarında investicion institut da iskerlik júrgizedi. Olardan ayırımların kórip ótemiz.

— Jetkiziwshi (finanslıq dáldalshı );
— investicion máslaháchi;
— investicion kompaniya ;
— investicion fond retinde ámelge asıradı.
Bunnan tısqarı, qımbatlı qaǵazlar bazarında kommerciya bankleri de investicion institut retinde qatnasadı.
Investicion dáldalshılardıń hár túrlı túrleri nızamlı tárzde belgilengen qatań funksiyalardı atqaradı. Finanslıq dáldalshı qımbatlı qaǵazlar bazarında klientler tapsırig'iga qaray hám olardıń esabınan shártnama tiykarında dáldalshılıq funksiyasın orınlaw menen sheklenedi.
Investicion máslaháchi qımbatlı qaǵazlami shıǵarıw hám mámilege kirgiziw boyınsha máslaháchilik xızmeti kursatadi, pitim processlerinde bolsa qatnasıw etpeydi. Investicion kompaniya keń huqıqlarǵa iye. Ol qımbatlı qaǵazlar shıǵarıwdı shólkemlestiriw hám olardı úshinshi shaxs paydasına jaylastırıw boyınsha iskerlik júrgizedi. Kompaniya qımbatlı qaǵazlami óz atınan hám óz esabınan satıp alıw hám olarǵa qurallar kirgiziw huqıqına iye.
Qımbatlı qaǵazlar menen operaciyalardı ámelge asırıwda arnawlı bir qımbatlı qaǵazlarǵa «sotuvchi bahaları» hám «haridor bahaları» daǵaza etiliwi múmkin.
Investicion fondtiń iskerligi jáne de túrme-túr bolıp tabıladı. Qaǵıydaǵa kóre bul finanslıq institut jeke aksiyalardı shıǵarıwı, olardı xalıqqa satıw, jeke aksiyalar satıw arqalı xalıqtan keletuǵın pulni basqa kárxanalar hám mámlekettiń qımbatlı qaǵazlarına kirgiziw huqıqına iye.
Sonday etip, investicion institutlarǵa professional dáldalshı retinde qımbatlı qaǵazlar bazarındaǵı óz iskerligin mámleket tárepinen belgilengen licenziya tiykarında ǵana aparıwın máslahát beremiz. Qımbatlı qaǵazlar bazarında satıwshı hám qarıydar ortasındaǵı serikshilik munasábetleri kóplegen arnawlı finanslıq institutlar arqalı tashkil etiledi. Bul institutlar investorlarniń mápin qorǵaw hám bazarda pitim etilgende eki tárepti de múlkshilik támiyinlewdi óz moynına alıwı kerek.