1. Gulli o’simliklar va o’simliklarni hayotiy shakllari. Ikki yillik o’simliklarlarga qaysi o’simliklar kiradi?


Download 0.61 Mb.
bet45/48
Sana17.09.2020
Hajmi0.61 Mb.
#129973
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   48
Bog'liq
umumiy test @Biologiya

c) proterazoy

d) poleazoy

18. Qaysi era va davrda sudralib yuruvchilar quruqlikda, suvda va havoda ham tarqalgan?

a) mezazoy, bo’r

b) kaynozoy, uchlamchi

c) proterazoy, devon

d) kaynazoy, to’rtlamchi

19. Zarafshon, Turkiston, Oloy tog’ tizmalarida poleazoy erasiga xos qanday organizmlar topilgan?

1. bulutlar 2.kaltakesaklar 3.arxeoptriks 4.qisqichbaqalar 5.ko’k-yasil suvo’tlar 6.toshbaqalar 7.kovakichlilar

a) 7.1.5.4

b) 2.6.4.3

c) 1.7.5.3

d) 6.2.4.7

20. Proterazoy erasining oxirida dastlabki xo’rdalilar paydo bo’lgan deb taxmin qilingan. Ularning nomini aniqlang.

a) baliqlar

b) suvda ham quruqlikda yashovchilar

c) to’garak og’izlilar

d) boshskeletsizlar

21.Yerda hayot paydo bo’lshini 3-bosqichida qanday jarayon sodir bo’lgan?

a) moddalar almashinuvi

b) yuqori molekulali organik moddalardan koaservatlar hosil bo’lishi

c) oddiy organik moddaning hosil bo’lishi

d) membrananing hosil bo’lishi

22. Protobiontlar qanday usulda oziqlangan?

a) autotrof

b) geteratrof

c) xemotrof

d) saprofit

23. Qaysi erada O2 ni hosil bo’lishi va sarflanishi o’rtasida muvozanat hosil bo’lgan?

a) mezazoy boshlarida

b) kaynozoy o’rtalarida

c) poleazoy o’rtalarida

d) poleazoy boshlarida

24. Birinchi poydo bo’lgan organizmlar ….. edi.

a) geteratrof, aeroblar

b) autotrof, aeroblar

c) autotrof, anaeroblar

d) geteratrof, anaeroblar

25. Koatservatlarga o’xshab laboratoriya sharoitida birikmalarning tashqi muhit bilan moddalar almashina olish mumkinligini qaysi olim shogirdlari bilan aniqlagan?

a) S.Foks

b) D.Oro

c) A.I.Oparin

d) S.Arrenius

26. Ordavik davrida ….

a) korall riflarining hosil bo’lishi avj olgan

b) bosh skeletsizlarni kenja tipi paydo bo’lgan

c) panjaqanotli baliqlar rivojlangan

d) ignatanlilar paydo bo’lgan

27. Ko’k-yashil suvo’tlar qaysi erada paydo bo’lgan?

a) mezazoy

b) kaynozoy

c) proterazoy

d) poleazoy

28. O’simliklarni qaysi erada quruqlikka chiqganini belgilang.

a) mezazoy

b) kaynozoy

c) proterazoy

d) poleazoy

29.Dastlabki sutemizuvchi hayvonlar va haqiqiy suyakli baliqlar qaysi erada paydo bo’lgan?

a) mezazoy

b) kaynozoy

c) proterazoy

d) poleazoy

30. Yoriq urug’li o’simliklar qaysi erada va davrda paydo bo’lgan?

a) mezazoy / bo’r

b) proterazoy / kembriy

c) poleazoy / toshko’mir

d) poleazoy / sillur

31. Psilofitlar qoldig’i qaysi geologik davr qatlamlaridan topilgan?

a) toshko’mir

b) trias

c) sillur

d) kembriy

32. Bosh oyoqli molyuskalarning jadal sur’atlar ko’payishi qaysi era va davrda yuz bergan?

a) poleazoy / perm

b) mezozoy / bo’r

c) poleazoy / sillur

d) mezazoy / trias

33. Quyida berilgan hayvonlarning qaysi biri butunlay qirilib ketgan?

a) kit

b) turna

c) karkidon

d) dengiz sigiri

34. “Yerda tirik organizmlar biopolimerlardan, ya’ni oqsillar va nuklein kislotalardan tuzilgan, o’z-ozini idora qila oladigan va yarata olgan ochiq sistemadir”. Hayot haqidagi bu ta’rif qaysi olim qalamiga mansub?

a) S.Foks

b) D.Oro

c) A.I.Oparin

d) M.B.Volknshteyn

35. Umurtqali hayvonlarda yuz bergan muhim aromarfozni belgilang.

a) katta yarim sharlar po’stlog’ining progressiv tarzda rivojlanishi

b) tana qoplamining vujudga kelishi

c) tananing qisimlarga bo’linishi, ikki tomonlama simmetriyani vujudga kelishi

d) nerv sistemasi va xordaning paydo bo’lishi

36. Hozirgi davrda hayot faqat qanday usulda kelib chiqadi?

a) abiogen

b) biogen

c) jinssiz

d) jinsiy

37. Qaysi erada ko’p hujayrali organizmlar paydo bo’lgan?

a) arxey

b) proterazoy

c) mezazoy

d) kaynozoy

38. Qaysi olim hayotning biogen usulda kelib chiqqanligini birinchi bo’lib isbotladi?

a) Oparin

b) Krik

c) Redi

d) Seversov

39. Qadimdan saqlanib kelayotgan oraliq formalar qanday ataladi ?

a) tirik qazilmalar

b) foydali qazilalar

c) tabiiy eksponatlar

d) subeksponatlar

40.Qalqondorlar hozirda yashayotgan qaysi hayvonlarning

uzoq ajdodlari sanaladi?

a) sodda hayvonlar, umurtqalilar

b) minoga, miksina

c) umurtqasizlar

d) kovakichlilar,qisqichbaqasimonlar

41. Zarafshon tog’ tizmalaridan past bo’yli psilofit bilan birgalikda qanday hayvonlarning toshga tushgan tasviri topilgan?

a) kovakichlilar

b) sodda hayvonlar

c) chuvalchanglar

d) mollyuskalar

42. Qisqichbaqa va chayonlar, qaysi davrda rivojlangan?

a) toshko’mir oxiri va perm boshlarida

b) devon boshlarida

c) kembriyda

d) sillur oxirida

43. Dastlabki hasharotlar qaysi davrda paydo bo’lgan?

a) yura

b) bor

c) perm

d) toshko’mir

44. Xordali hayvonlar dastlab qaysi erada paydo bo’lgan?

a) arxey

b) poleozoy

c) proterozoy

d) kaynazoy

45. Sudralib yuruvchi hayvonlar qaysi yerda ko’proq tarqalgan?

a) arxey

b) proterozoy

c) poleozoy

d) mezozoy

46. Sudralib yuruvchilar sinfi qaysi erada kelib chiqqan?

a) mezozoy

b) kaynozoy

c) arxey

d) poleozoy

47. Umurtqali hayvonlarning dastlabki vakili-qalqondorlar qaysi era va davrda yashagan?

a) poleozoy, kembriy

b) bor, kembriy

c) devon

d) kaynozoy, bor

48. Qaysi olim qanday yo`l bilan laboratoriya sharoitida riboza va dezoksiriboza sintezladi ?

a) S. Miller qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug`lariga elektr uchqini ta’sir etib

b) D. Oro metan, ammiak, suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlar ta’sir etib

c) S. Foks aminokislatalar aralashmasini qizdirb

d) D. Oro vodorod sianid, ammiak va suvni qizdrib

49. Qaysi olim qanday yo`l bilan laboratoriya sharoitida adeninni sintezlada ?

a) S. Miller; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug`lariga elektr uchquni ta’sir etib

b) D.Oro;metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlar ta’sir etib

c) S. Foks; aminokislatalar aralashmasini qizdirib

d) D. Oro; vodorod sianid, ammiak va suvni qizdirib

50. Qaysi olim qanday yo`l bilan laboratoriya sharoitida protenoidlarni sintezladi ?

a) D. Oro vodorod, sianid, ammiak va suvni qizdirib

b) S. Miller qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suvni bug`lariga elektr uchquni ta’sir etdirib

c) S. Foks aminokislatalar aralshmasini qizdirib

d) D. Oro metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlar ta’sir etib

51. Biologik progressni amalga oshirish usullarini aniqlang.

a) organizmlar hayot faoliyati uchun nihoyatda muhim bo`lgan organlar sistemalarining takomillashishi

b) organizmlar hayot faoliyati uchun ikkinchi darajali organlar sistemasini o`zgarishi c) organizmlar tuzilishining murakkablashmagan holda muhitga moslashishi d) organizmlar tuzilishining murakkabdan soddaga qarab o`zgarishi

a) a, b

b) c, d

c) a, b, c, d

d) a, b, d

52.Qaysi erada aerob organizmlar (1), kovakichlilar (2), qalqondor baliqlar (3), suvda va quruqlikda yashovchilarning dastlabki turlari (4), sutemizuvchilarning xaltali va yo`ldoshli kenja sinf vakillari (5) paydo bo`lgan?

a) arxey b) paleozoy c) proterozoy d) mezozoy e) kaynazoy

a) 1 a, 2 c, 3 b, 4 c, 5 e

b) 1 c, 2 a, 3 b, 4 b, 5 e

c) 1 c, 2 c, 3 b, 4 b, 5 d

d) 1 a, 2 b, 3 c, 4 d, 5 e

53. Qaysi olim qanday yo`l bilan laboratoriya sharoitida glitsin, glyutamin aminokislotalarini sintezladi?

a) D. Oro; metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlarni ta’sir etib

b) D. Oro; vodorod sianid, ammiak va suvni qizdirib

c) S. Foks; aminokislotalar aralashmasini qizdirib

d) S. Miller; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug`lariga elektr uchquni ta’sir etib

54. Qaysi evolyutsiya yo`nalishida organizmlarda faqat xususiy moslanishlar paydo bo`ladi?

a) biologik progress

b) idioadaptatsiya

c) aromorfoz

d) umumiy degeneratsiya

55. Qaysi era va davrda qalin yungli karkidonlar, mastodontlar va dengiz sigirlari qirib yuborilgan?

a) kaynozoy, to`rtlamchi

b) mezozoy, trias

c) mezozoy, yura

d) kaynozoy, uchlamchi

56. Hayotning g'ayri tabiiy kuchlar tomonidan yaratilganligi haqidagi ta'limotni aniqlang?

a) Panspermiya

b) Kreatsionizm

c) Abiogen sintez

d) korrelyatsiya

57. Bo’r davridagi qushlar qaysi belgilari bilan zamonaviy qushlardan farq qilgan?

a) tishli bo’lgan

b) tuxum po’chog’ining qalin bo’lishi

c) oldingi oyoqlaridagi ikkita barmog’i erkin bo’lgan

d) tanasi pat bilan qoplangan

58. Suvda ham quruqlikda yashovchilar qachon kelib chiqqan?

a)devonning boshlarida

b) devonning o'rtalarida

c) toshko'mirning boshida

d) devonning oxirida

59. Bosh oyoqli mollyuskalar xilma-xilligi ortgan , ikki pallali mollyuskalarning kamaygan davrni ko'rsating

a)kembriy

b)ordovik

c)silur

d) devon

48. Ekologiya asoslari
1. Juzg’un qaysi ekologik guruhga kiradi?

a) mezofit

b) kserofit

c) gigrofit

d) gidrofit

2.Transpiratsiya nima?

a) o’simliklarda suvning shimilishi

b) o’simliklarda shimilgan suvning o’zlashtirilishi

c) o’simliklarda suvni bug’latish

d) organizmlarda suvni parchalanishi

3. O’simlikka tushayotgan quyosh nurining necha foizi suv bug’lanishiga sarf bo’ladi?

a) 50 %

b) 80 %

c) 75 %

d) 30 %

4. Tik qiyaliklarda asosan qanday o`simlik o`sadi?

a) gidrofit

b) gigrofit

c) kserofit

d) mezofit

5. Alp o`simliklarida suvni kam bug`latishga qanday moslanish mavjud?

a) qalin mum qavatini hosil bo`lishi

b) bargining tikanga aylanishi

c) bargining so`lganligi

d) qalin tuklar bilan qoplanishi

6. O`rta Osiyoda sho`rlangan yerlarga g`alladoshlar oilasiga kiradiga qaysi o`simlik ekiladi ?

a) makkajo`xori

b) oqjo`xori

c) baxorgi bug`doy

d) kuzgi bug`doy

7. Paporotnik, plaun, mox va lishayniklarda suvni yo`qotishga nisbatan qanday fiziologik moslanish bor ?

a) suvni ko`p yo`qotganda ham o’z hayot faoliyatining saqlashi

b) urug`, spora, tugunag, piyozchas sifatida noqulay sharoitni o`tkazadi

c) tana massasi ancha kamayganda ham suv mavjudligida tez tiklanadi

d) barchasi

8. O`simliklarning sovuqqa chidamliligi hujayraning qanday moddalariga bog`liq ?

1 oqsil miqdorining ko`p bo`lishiga 2 qand miqdorining ko`p bo`lishiga 3 suvning ko`p bo`lishiga 4 suvning kam bo`lishiga

a) 1.2

b) 2.3

c) 2.4

d) 1.3

9. Gumus nima?

a) tuproqdagi mineral moddalar yig`indisi

b) tuproqdagio organik moddalar yig`indisi

c) tuproq biotik tarkibining jamlanmasi

d) organik moddalar parchalanishining oxirgi mahsuloti

10. Ayrim hayvonlar uyquga ketganida ikki oygacha suv ichmaydi. Hayot uchun zarur bo`lgan suvni qayerdan oladi?

a) uglevodlarning oksidlanishi nitijasida hosil bo`lgan suvdan

b) oqsilning sintezlanishi natijasida hosil bo`lgan suvdan

c) nukein kislatalardan

d) yog`ning o`ksidlanishi natijasida hosil bo`lga suvdan

11. Konkurensiya, parazitizm va yirtqichlik hodisalari organizmlarni o’zaro munosabatlarining qaysi turiga kiradi?

a) antibioz

b) simbioz

c) mutualizm

d) neytralizm

12. Hayvon organizimidagi davriy o`zgarishlarni belgilovchi omilni ko`rsating ?

a) haroratning o`zgarishi

b) ozuqaning kamayishi

c) kun uzunligini o`zgarishi

d) hayot faoilyatini susayishi

13. Hayvonlar va o`simliklarning janubdan shimolga tarqalishida nima cheklovchi omil hisoblanadi ?

a) issiqlikning yetishmasligi

b) namlik yetishmasligi

c) bosim

d) issiqlik va bosimning yuqori bo`lishi

14. Organizmlarni bir populyatsiyaga birlashtiruvchi omilni aniqlang ?

a) erkin chatishuv

b) oziqlanish xususiyati

c) geografik to`siq

d) biologik to`siq

15. Organizmlarning qanday holatiga anabioz deb ataladi ?

a) noqulay sharoitda organizmning nobud bo`lishi

b) noqulay sharoitda hayotning vaqtincha to`xtashi

c) ikkita tirik organizmning birga yashashi

d) noqulay sharoitda organizmning sista hosil qilishi

16. Biogeosenoz va unda ro`y beruvchi jarayonlarni ta’riflash uchun qaysi asosiy ko`rsatgichlarni bilish zarurligini belgilang?

a) turlar xilma – xilligi, biomassa

b) turlar xilma – xilligi populyatsiyaning zichligi

c) populyatsiyaning izchilligi, biomassa

d) turlar xilma – xilligi, populyatsiyaning zichligi, biomassa

17. Negroidlar uchun xarakterli belgilarni aniqlang.

1. mushak massasining kamligi 2. ko’krak qafasi keng 3.qonda eritrotsitlar ko’p 4.ko’krak qafasi tor 5.ter bezlari ko’p 6. yog’ bezlari kam

a) 2.4.6

b) 2.3.6

c) 3.4.6

d) 1.4.5

18. Qaysi metod yordamida ayrim omillarning organizm rivojlanishiga ta’siri o`rganiladi?

a) dala

b) matematik modellash

c) ekologik tajribalar

d) taqqoslash

19. Keng bargli o`rmon biogeosenozidagi o`simliklar jaomoasi yaruslar bo`yicha to`g`ri joylashgan qatorni ko`rsating ?

1 har xil butalar 2 eman, shumtol (yorug`sevar ) 3 o`tsimon o`simliklar 4 zarang, chetan, ( kam yorug`sevar )

a) 3.2.4.1

b) 2.4.1.3

c) 4.3.2.1

d) 3.1.4.2

20. Ultrabinafsha nurlar odam organizmida nimalar hosil bo`lishiga yordam beradi ?

1 vitamin A 2 vitamin D 3 vitamin C 4 teri pigmenti 5 ko`z to`r pardasi pigmenti 6 ko`z qorachig`i pigmenti

a) 1.6.3

b) 2.5.4

c) 5.6.3

d) 4.5.6

21. Ekologik piramida asosini nima tashkil etadi ?

a) produtsentlar

b) konsumentlar

c) redutsentlar

d) destruktorlar

22. Ekologik faktorlarni belgilab bering ?

a) abiotik, biotik

b) abiotik, antropogen

c) biotik, sistematik

d) biotik, abiotik, antropogen

23. Biogeosenozga ta’sir etuvchi biotik faktorlarni belgilang ?

a) mikrorganizmlar, o`simliklar

b) o`simliklar, hayvonlar

c) hayvonlar, zamburug`lar, mikrorganizmlar

d) mikrorganizm, o`simliklar, hayvonlar, zamburug`lar

24. Biotik faktorarni belgilab bering ?

a) mikroorganizmlar, o`simliklar, tuproq tarkibi

b) o`simliklar, hayvonlar, tuproq tarkibi

c) hayvonlar, mikroorganizmlar, havo

d) o`simlik, mikroorganizmlar, hayvonlar

25. Yerga yetib kelgan quyosh nurlarining ko`p qismini qaysi nirlar tashki etadi ?

a) ko`rinadigan

b) ulrrabinafsha

c) infraqizil

d) gamma nurlar

26. Gigrofitlar qanday o`simliklar o`simliklar hisoblanadi ?

a) suvda o`sadigan

b) nam sharoitda o`sadigan

c) normal namlikda o`sadigan

d)namlik yetishmaydigan joyda o`sadigan

27. Ekologik piramida qoidasi - bu har bir oziq darajasida …

a) energiya miqdorining ortishi

b) energiya miqdorining kamayib borishi

c) moddalar va energiyaning progressiv ortishi

d) moddalar va energiyaning progressiv kamayishi

28. Yorug`lik nurlari qanday xillarga bo`linadi ?

1.ko’rinadigan 2. β – nurlar 3.infraqizil 4. ultrabinafsha

a. teri pigmentini hosil bo`lishi b. hujayralarning nobud bo`lishi v. fotosintez g. asosiy issiqlik manbai

a) 1 – 6 2 – a 4 – g

b) 1 – v 3 – g 4 – a

c) 2 – 6 3 – v 4 – a

d) 1 – v 2 – g 4 – 6

29. Ultrabinafsha nurlari organizmda nimalar hosil bo`lishiga ta’sir qiladi ?

1 D – vitamin 2 to`qimalar 3 ko`z to`r pardasi 4 nuklein kislatalar 5 hujayralar 6 teri pigmenti

a) 1.3.4

b) 1.3.5

c) 1.3.6

d) 1.4.6

30. Mezofitlar qanday o`simlik hisoblanadi ?

a) suvda o`sadigan

b) nam sharoitda o`sadigan

c) nam yetishmaydigan joyda

d) normal namlik sharoitida o`sadigan

31. Quyidagilardan sun’iy biogeosenozni toping ?

a) suv ombori

b) daryo

c) buloq

d) soy

32. Hayvon va o`simliklarning janub tomon tarqalishi … yetishmasligidan kelib chiqadi ?

a) namlikni

b) issiqlikning

c) havoning

d) yorug`likning

33. Tropik adaptiv tip qanday sharoitda shakllanadi ?

Download 0.61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   48




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling