1. Kinematika asoslari. Mexanik harakat. Fazo, vaqt, sanoq sistemalari haqida tushuncha

1. Kinematika asoslari. Mexanik harakat. Fazo, vaqt, sanoq sistemalari haqida tushuncha

1.Kinematika asoslari. Mexanik harakat. Fazo, vaqt, sanoq sistemalari haqida tushuncha.

2.To’g’ri chiziqli harakat. To’g’ri chiziqli tekis harakat.
3. To’g’ri chiziqli notekis harakat. O’rtacha tezlik.
4.To’g’ri chiziqli tekis tezlanuvchan harakat.
5. To’g’ri chiziqli tekis sekinlanuvchan harakat.
6.. Egri chiziqli harakat.Egri chiziqli harakatda tezlik va tezlanish.
7. Aylanma harakat, normal va tangensial tezlanishlar.
8. Yuqoriga tik otilgan jism harakati, ularning xarakat tenglamalari.
9. Pastga tik otilgan jism harakati, ularning xarakat tenglamalari.
10. Gorizontal otilgan jism harakati va ularning harakat tenglamalari.
11. Gorizotga burchak ostida otilgan jism harakati va ularning xarakat tenglamalari.
12. Jismlarning o`zaro ta’siri. Kuch. Kuchlarni o`lchash.
13. Kuchlarni qo`shish. Nuqtaga ta’sir etuvchi kuchlarning mavozanat sharti.
14..Nyutonning I- qonuni. Massa.
15.Nyutonning II – qonuning umumiy ko`rinishi. Inertsial sanoq sistemalari.
16.. Nyutonning III– qonuni va va uning tadbiqi.
17. Jism og’irligi, Og`irlik kuchi.
18.Vaznsizlik. O`ta yuklanish.
19.Jism impulsi.Kuch impulsi.
20. Impulsning saqlanish qonuni.
21.Elastik va noelastik to`qnashuvlar.
22. O`zgaruvchan massali jism harakati. Meshcherskiy tenglamasini keltirib chikarish.
23. O`zgaruvchan massali jism xarakati. Sialkovskiy tenglamasini keltirib chikarish.
24. Kinetik energiya.
25. Yerning tortishish maydonida jismning potentsial energiyasi.
26.Jismning to`liq mexanik energiyasi. Mexanik energiyaning saqlanish qonuni.
27. Kuchning ishi. FIK.
28. Deformatsiya va uning turlari.Elastiklik kuchlari.
29.Deformatsiyalangan jism energiyasi.
30..Mexanik kuchlanish. Mustaxkamlik. Elastiklik moduli. Bikrlik.
31. Ketma-ket va parallel ulangan prujinaning bikrligi.
32. Noinertsial sistemada jismning harakati. Aylanma harakat qilayotgan sistemada inertsiya kuchlari.
33.Burchak tezlik va chiziqli tezlik vektorlari orasidagi boglanrish. Kariolis tezlanishi va kuch. Fuko mayatnigi.
34. Qovushrq ishqalanish. Stoks formulasi.
35.Quruq ishqalanish. Sirpanish ishqalanish. Dumalani ishqalanish.
36.Qo`zg`almas o`qqa ega bo`lgan jismning muvozanit sharti. Jismning qo`zg`armas o`q atrofida aylanma harakat qonuni va uning tenglamasi.
37. Impuls momenti. Og`irlik va inertsiya markazi, uning saqlanish usullari.
38. Impuls momentining saqlanish qonuni.
39. Qatiq jism harakati uchun dinamikaning asosiy qonunlari.
40.Aylanma va ilgarilanma xarakat qilayotgan jismning kinetik energiyasi.
41. Qattiq jism erkin aylanish o`qlari. Giroskoplar.Erkin giroskop o`qining harakati.
42. Yahlit diskning inersiya markazidan o’tuvchi o’qqa nisbatan inersiya momenti.
43. Sharning inersiya markazidan o’tuvchi o’qqa nisbatan inersiya momenti.
44. Halqaning inersiya markazidan o’tuvchi o’qqa nisbatan inersiya momenti.
45. Shteyner teoremasi va unung tadbig’i.
46. Butun Olam tortishish qonuni. Tortishishning potentsial energiyasi.
47. Erkin tushish tezlanishining geografik kenglikka bog’liqligi.
48.Koinot mexanikasining asosiy qonunlari. Kepler qonunlari.
49. Yer yo`ldoshi va kosmik apparatlarning harakati. I-kosmik tezlik.
50. II,III-kosmik tezliklar.
51. Moddaning agregat holatlari.
52.Suyuqlikning statsionar oqishi.Uzluksizlik tenglamasi.
53.Ideal suyuqlik zarrasi uchun dinamikaning asosiy qonuni.
54. Suyuqliklar oqimida energiyaning saqlanish qonuni.Bernulli tenglamasi.
55. Suyuqlik yoki gaz oqimining jismga ta’siri. Reynolds soni.
56. Torichelli formulasi. Magnus effekti. Ko`tarilish kuchi.
57. Arhimed va Paskal qonunlari.
58. Davriy jarayonlar. Chastota, tebranishlar davri, siklik chastota tushunchalari.
59.Garmoik tebranma harakat, uning parametrlari. Amplituda, chastota, tebranishlar davri, tebranish fazasi tushunchalari.
60. Matematik mayatnik va uning kinematikasi, dinamikasi. Matematik mayatnik qonunlari.
61. Fizik mayatnik uning harakat tenglamasi, tebranish qonuniyatlari.
62. Prujinali mayatning uning harakat tenglamasi, tebranish qonuniyatlari.
63. Xususiy tebrashishlar energiysi.
64.So`nuvchan tebranma xarakat. So`nish dekrementi.
65. Majburiy tebranishlar. Majburiy tebranishlar va ularning harakat tenglamasi. Rezonans.
66. Tebranishlarni qo`shish.Titirash. O`zaro perpendikulyar tebranishlarni qo`shish.
67. To`lqin tushunchasi, Ko`ndalang va bo`ylama to`lqinlar.
68.To`lqin sirti va fronti. Torning tebranishi.
69. Yassi sinusoidal to`lqin. To`lqin harakat energiyasi.
70.To`lqin energiyasi oqimi. Umov vektori. To`lqin intensivligi.
67.Tovush parametrlari: kuchi, balandligi, tembri.
68. Tovush bosimi. Tovush intensivligi. Tovush kuchi (qattiqligi)
69. Dopler effekti. Ultratovush va uni hosil qilish usullari.
70.Ultratovushning qo`llanilishi.


MASALA
1. Avtomobil o’z harakati vaqtining birinchi yarmida =80 km/soat tezlik bilan, qolgan vaqtda esa ₂= 40 km/soat tezlik bilan harakatlangan. Avtomobil harakatining o’rtacha < > tezligi topilsin,


2.Tormozlangan poezd tekis sekinlanuvchan harakat qilib 1 min da o’z tezligini 40 km/soat dan 28 km/soat gacha kamaytirgan. Poezdiing a tezlanishi va tormozlanish vaqtida o’tgan yo’li S topilsin.
3.Aylanma harakat qilayotgai g’ildirak gardishidagi nuqtaning v chnziqli tezlngi gardishdan o’qqa 5 sm yaqin bo’lgan nuqtasiniig v₂ chiziqli tezligidan 2,5 marta katta bo’lsa, g’ildirakning R radiusi topilsin.
4.Vertikal yuqoriga otilgan jism 2 s vaqt momentida 4 m balandlikdan ikkinchi marta o’tdi. Jismning boshlang’ich tezligini toping (m/s).
5. Har bir qavatining balandligi 2,5 m bo’lsa, 11-qavatning balkonidan 20 m/s tezlik bilan yuqoriga tik otilgan jism yerga qancha vaqtda tushadi (s)?