1. Kompyuter arxitekturasi

EISA avtobusi
i80386 va i486 kabi yangi mikroprotsessorlarning paydo bo'lishi bilan ma'lum bo'ldiki, ushbu mikroprotsessorli kompyuterlarning ishlashini yaxshilash yo'lidagi to'liq yengib o'tilishi mumkin bo'lgan to'siqlardan biri ISA tizim shinasi hisoblanadi. Gap shundaki, ushbu avtobusning yuqori samarali yangi avlod tizimlarini qurish imkoniyatlari deyarli tugaydi. Yangi tizim avtobusi manzilli xotiraning mumkin bo'lgan eng katta hajmini, 32 bitli ma'lumotlarni uzatishni, shu jumladan DMA rejimida, takomillashtirilgan uzilish tizimi va DMA arbitrajini, tizimning avtomatik konfiguratsiyasini va kengaytirish kartalarini ta'minlashi kerak edi. IBM PC uchun bunday avtobus -mos keluvchi kompyuterlar EISA (Kengaytirilgan sanoat standarti arxitekturasi)ga aylandi. EISA avtobusiga ega anakartlar dastlab yangi arxitekturani qo'llashning o'ziga xos sohasiga, ya'ni bufer keshiga ega qattiq magnit disklardagi yuqori tezlikdagi tashqi xotira quyi tizimlari bilan jihozlangan kompyuterlarga mo'ljallanganligini unutmang. Bunday kompyuterlar hali ham asosan kuchli fayl serverlari yoki ish stantsiyalari sifatida ishlatiladi.
Albatta, maxsus EISA platalariga qo'shimcha ravishda, ISA avtobusiga ega oddiy kompyuter / AT uchun mo'ljallangan 8 yoki 16 bitli kengaytirish kartasi kompyuterning anakartidagi EISA ulagichiga kiritilishi mumkin. Bu oddiy, ammo chinakam mohir dizayn yechimi bilan ta'minlanadi. EISA konnektorlarida ikkita qator pin mavjud, ulardan biri (yuqori) ISA avtobus signallaridan foydalanadi, ikkinchisi (pastki) esa mos ravishda EISA avtobus signallaridan foydalanadi. EISA konnektorlaridagi pinlar har bir signal pinining yonida tuproqli pin bo'ladigan tarzda joylashtirilgan. Bu elektromagnit parazitlarni yaratish imkoniyatini kamaytiradi va shuningdek, bunday shovqinlarga nisbatan sezgirlikni kamaytiradi.
EISA shinasi 180386/486 mikroprotsessorlari uchun mavjud bo'lgan 4 GB manzil maydonini manzillash imkonini beradi. Biroq, bu bo'shliqqa kirishga nafaqat markaziy protsessor, balki asosiy avtobus tipidagi boshqaruv platalari - asosiy abonent (ya'ni, avtobusda ma'lumotlar uzatilishini boshqarishga qodir qurilmalar), shuningdek, ushbu bo'shliqqa ega bo'lgan qurilmalar orqali kirish mumkin. DMA rejimini tashkil qilishi mumkin. EISA standarti o'z mikroprotsessorlari bilan jihozlangan "aqlli" qurilmalar (platalar) uchun ko'p protsessorli arxitekturani qo'llab-quvvatlaydi. Shuning uchun, masalan, qattiq disk kontrollerlari, grafik kontrollerlar va tarmoq kontrollerlaridan olingan ma'lumotlar asosiy protsessorni yuklamasdan mustaqil ravishda qayta ishlanishi mumkin. Nazariy jihatdan maksimal avtobus uzatish tezligi
Portlash rejimi deb ataladigan EISA (portlash rejimi) 33 MB / s ga yetishi mumkin. Oddiy (standart) rejimda u, albatta, ISA uchun ma'lum qiymatlardan oshmaydi.
EISA avtobusi maxsus qurilma - tizim hakami orqali tashkil etilgan markazlashtirilgan boshqaruv usulini taqdim etadi. Bu avtobusda magistrlardan foydalanishni qo'llab-quvvatlaydi, lekin avtobusni so'rovchilarga aylanma rejimda berish ham mumkin.
ISA avtobusi singari, EISA tizimida 7 ta DMA kanali mavjud. DMA funktsiyalarining bajarilishi ISA avtobusidagi shunga o'xshash operatsiyalarga to'liq mos keladi, garchi ular biroz tezroq bo'lishi mumkin. DMA kontrollerlari 8, 16 va 32 bitli ma'lumotlarni uzatish rejimlarini qo'llab-quvvatlash imkoniyatiga ega. Umuman olganda, DMA qurilmasi va tizim xotirasi o'rtasidagi to'rtta almashinuv tsiklidan biri mumkin. Bular ma'lumotlarni uzatish uchun 8 ta avtobus tsiklidan foydalangan holda ISA-mos keladigan tsikllar; 6 ta avtobus siklida bajariladigan A tipidagi tsikllar; 4 ta shina siklida bajariladigan B tipidagi tsikllar va ma’lumotlar uzatish bir shina siklida sodir bo‘ladigan C (yoki portlash DMA) sikllari. A, B va C sikl turlari 8, 16 va 32 bitli qurilmalar tomonidan qo'llab-quvvatlanadi va noto'g'ri o'lchamli xotiraga o'tkazilganda ma'lumotlar hajmini (kengligini) avtomatik ravishda o'zgartirish mumkin. DMA-dan foydalanadigan ISA-mos keluvchi qurilmalarning ko'pchiligi standart (va nisbatan sekin) ISA sikllaridan ko'ra A yoki B davrlarini ishlatish uchun dasturlashtirilgan bo'lsa, ikki barobar tezroq ishlashi mumkin. Ushbu ko'rsatkichga faqat avtobus arbitrajini takomillashtirish orqali erishiladi, ISA muvofiqligi hisobiga emas.
Tizimdagi DMA ustuvorliklari "aylanuvchi" (o'zgaruvchan) yoki qattiq kodlangan bo'lishi mumkin. Uzilish so'rovlari kuchlanish pasayishi (signal qirralari) shaklida uzatiladigan ISA shinasi uzilish liniyalari vaqtinchalik shovqinga juda sezgir. Shuning uchun, ISA avtobusidagi odatiy faqat chekka uzilishlardan tashqari, EISA tizimi faol darajadagi uzilishlarni ham ta'minlaydi. Bundan tashqari, har bir uzilish uchun u yoki bu faoliyat sxemasini tanlash oldindan dasturlashtirilishi mumkin. Haqiqiy chekka-faol uzilishlar EISA-da faqat "eski" ISA adapterlari bilan mos kelishi uchun saqlanadi, ularning uzilish so'rovlari chekka sezgir sxemalar tomonidan xizmat qiladi. Aniqki, darajadagi faol uzilishlar shovqin va shovqinlarga kamroq moyil bo'ladi, odatdagilarga qaraganda. Bundan tashqari, (nazariy jihatdan) cheksiz sonli uzilish darajalari bir xil jismoniy chiziq orqali uzatilishi mumkin. Shunday qilib, bitta uzilish chizig'i bir nechta so'rovlar uchun ishlatilishi mumkin.
EISA shinasiga ega kompyuterlar uchun avtomatik tizim konfiguratsiyasi taqdim etiladi. EISA shinasi bo'lgan kompyuterlar uchun kengaytirish platalarining har bir ishlab chiqaruvchisi ushbu platalar bilan maxsus konfiguratsiya fayllarini jo'natadi. Ushbu fayllardan olingan ma'lumotlar tizimni ishlashga tayyorlash bosqichida qo'llaniladi, bu kompyuter resurslarini alohida platalar o'rtasida taqsimlashdan iborat. "Eski" adapter kartalari uchun foydalanuvchi DIP kalitlari (25-rasm) va jumperlarning to'g'ri o'rnini tanlashi kerak, ammo EISA kompyuterlaridagi xizmat ko'rsatish dasturi monitor ekranida mos keladigan kalitlarning o'rnatilgan pozitsiyalarini ko'rsatishga imkon beradi va ularni to'g'ri o'rnatish uchun ba'zi tavsiyalar beradi.
EISA avtobusiga ega anakartlardan foydalanadigan kompyuterlar juda qimmat ekanligini unutmang. Bundan tashqari, avtobus hali ham taxminan 8-10 MGts chastotada ishlaydi va uzatish tezligi asosan ma'lumotlar shinasi kengligining oshishi hisobiga ortadi.


Xulosa
Men bu mustaqil ishni yozis davomid kompyuter bir nechta asosiy qurilmalardan (arifmetik mantiq birligi, boshqaruv bloki, xotira, tashqi xotira, kiritish va chiqarish qurilmalari) iborat ekanligini tushunib yetim va har bir ma’lumotlami kiritish-chiqarish qurilmasi ikki qismdan tashkil topgan bo‘lishini: kontroller (nazorat qiluvchi) va MKCHQning o‘zi. Har bir kontroller o‘ziga tegishli bo‘lgan MKCHQni boshqarishni va uning shinaga murojaat qilish jarayonini nazorat qilib turganligini bildim. Albatta, maxsus EISA platalariga qo'shimcha ravishda, ISA avtobusiga ega oddiy kompyuter / AT uchun mo'ljallangan 8 yoki 16 bitli kengaytirish kartasi kompyuterning anakartidagi EISA ulagichiga kiritilishi mumkin ekan.