1 Kompyuter tarmoqlarining hududiy taqsimlanishi

31.savol. TCP va UDP protokollarini tushuntirib bering
IP transport qatlami protokollari. Transmissiyani boshqarish protokoli (TCP) va foydalanuvchi ma'lumotlar bazasi protokoli (UDP) o'rtasida ba'zi o'xshashlik va o'xshashliklar mavjud.Tafsirlardan biri shundaki, TCP - bu ulanishga yo'naltirilgan protokol, chunki u ma'lumotlarni uzatishdan oldin kompyuterlar o'rtasida so'nggi aloqani o'rnatadi. Boshqa tomondan, UDP ulanishsiz protokoldir, chunki u ma'lumotlarni yuborishdan oldin ulanishni aniqlamaydi. TCP / IP modelining transport qatlamida mavjud bo'lgan TCP va UDP protokoli.IP-da ishlaydigan 3-darajali protokollar haqida o'ylab ko'rganimizda, ular ulanmagan, tasdiqlanmagan va ishonchsizdir. Shuning uchun ma'lumotlarning kafolatlangan etkazib berilishini ta'minlash mumkin bo'lmaydi. Avtomatik boshqaruvni osonlashtiradigan va tirbandlikni boshqarish va oqimlarni boshqarish kabi muammolar bilan shug'ullanadigan TCP va UDP protokollariga ehtiyoj paydo bo'ldi.
32.savol. OSI modelining tarmoqqa bog’liq pag’onalarini sanab bering va tushuntiring.
Tarmoqni ishlashi uchun esa bizga OSI modeli va TCP/IP protokollar steki zarur hisoblanadi. OSI (Open System Interconnection) modeli 7ta pog'onadan iborat va har bir pog'ona paket (ma'lumot uzatishning bir turi hisoblanadi) hosil qilishda o'z belgisini qo'yib boradi. Ya'ni bunda agar ma'lumot biror qurilmadan chiqib ketishdan oldin 7-pog'onadan boshlab pastki pog'onaga tushib borib paket ko'rinishiga keladi va uzatiladi. Ikkinchi kompyuter uni qabul qilib olgandan so'ng esa 1-pog'onadan boshlab yuqoriga qarab chiqib boradi va ma'lumot ko'rinishiga keladi. Bunda agar qaysidir pog'onada xatolik bo'lsa, paket qaytadan so'raladi yoki so'rov bekor qilinadi (bu tushunchalar nisbiy hisoblanib, ma'lumot almashinuv aynan aytilganidek amalga oshirilmaydi).
OSI Model darajasidagi funktsiyalariIlova qatlami
Ilova darajasi dastur jarayonlarini o'zaro ta'sir doirasiga kirish vositalari bilan ta'minlaydi, yuqori (ettinchi) daraja va amaliy jarayonlar bilan bevosita bog'liq.
Aslida, dastur sathi turli xil protokollar to'plamidir, ular orqali tarmoq foydalanuvchilari fayllar, printerlar yoki gipermatnli veb-sahifalar kabi umumiy manbalarga kirishadi va shuningdek, masalan elektron pochta protokolidan foydalangan holda o'zaro hamkorlikni tashkil etishadi. Maxsus amaliy xizmat elementlari fayllarni uzatish va terminal emulyatsiya dasturlari kabi maxsus amaliy dasturlar uchun xizmatlarni taqdim etadi. Agar, masalan, dastur fayllarni yuborishi kerak bo'lsa, u holda fayllarni uzatish, kirish va boshqarish uchun FTAM (File Transfer, Access and Management) protokoli qo'llaniladi. OSI modelida ma'lum bir vazifani bajarishi kerak bo'lgan dastur (masalan, kompyuterda ma'lumotlar bazasini yangilash) ma'lumotlar sxemasi ko'rinishidagi aniq ma'lumotlarni dastur sathiga yuboradi. Ushbu darajadagi asosiy vazifalardan biri ariza so'rovini qanday qayta ishlashni, boshqacha aytganda, qanday so'rovni qabul qilish kerakligini aniqlashdir.