1-Ma’ruza. Kirish. Geodeziya fanining vazifalari. Qisqacha fanning tarixi Davlat xo’jaligini rivojlantirishda geodeziya fanini o’rni.” fanning predmeti va vazifalari Reja


Download 458.67 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/5
Sana08.01.2022
Hajmi458.67 Kb.
#241724
1   2   3   4   5
Bog'liq
1-Maruza 060a79b08eadf514d43b9b86f34b98f5

34



  chiqardi (1.2-shakl). 

Keyin  



cos

1

cos





h

R

                                                      (1) 

formula  bo„yicha  o„sha  davrda  qo„llaniladigan  60-lar  sistemasini  tatbiq  etib, 

Yerning radiusi R ni hisoblab, quyidagini chiqardi: 

зироъ

R

845


,

12851369


967

0000507355

,

0

033



9999492644

,

0



055

,

652





 

1 ziro‟ 0,4933 m desak, R=6339580,745 m =6339,58 km chiqadi.  

1.1-j a d v a l.  

Aniqlash vaqti 

Olimlar nomi 

Radius 

uzunligi, 

km 

Bir gradus 

meridian 

yoyi 

uzunligi, 

km 

Aylana 

uzunligi S, km 

Qaysi 

keng-

likda 

Miloddan 6 asr 

ilgari 

4 asr 


2,5     „ 

1.0     „ 

II asrda 

V—VI „ 


627 yilda 

1037 „ 


1528 „ 

1616 „ 


1633 „ 

1670 ,, 


 

Xoldeylar 

Arastu 

Eratosfen 

Posidoniy 

Ptolemey 

Braxmagupta 

Arabistonda 

Beruniy 

Fernel 


Snellius 

Norvud 


Pikar 

 

6 310,50 



9 549,27 

6 843,65 

6 569,90 

6 059,01 

6 239,26 

6 406,51 

6 339,58 

6 337,01 

6 153,13 

6 412,66 

6 372,01 

 

110,14 



166,67 

119 44 


114,67 

105,75 


108,89 

111,82 


110,65 

110,60 


107,39 

111,92 


111,21 

 

39 650,13 



60 000,00 

43 000,00 

41 280,00 

38 070,00 

39 202,51 

40 253,28 

39 832,76 

39 816,72 

38 661,34 

40 292,01 

40 036,60 

 

— 



— 

30 


35 

40 


— 

35 


32 

49 


52 

52 


49 

 

Beruniy 



jahonda 

birinchi 

bo„lib 

chiziqli 

triangulyatsiya 

va 


poligonometriyani 

tatbiq 


etib, 

shaharlarning 

koordinatalarini 

hisobladi. 

Kartografiyada  stereografik  proeksiya  usulini  tatbiq  etib,  yo‟lduzlar  joylashgan 

samo  va  yer  yuzasi  kartasini  chizish  yo„llarini  ko„rsatdi.  Birinchi  bo„lib  Yer 

globusini yasadi. 

Beruniydan  keyin  1528-1680  yillar  orasida  Fransiya  olimlari  Fernel  va 

Pikar,  Gollandiya  olimi  Snellius,  ingliz  olimi  Norvud  va  boshqalar  ham  gradus 

o„lchash usulida yer shari o„lchamlarini aniqladilar. 



 

 

Download 458.67 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling