1-ma’ruza mavzu: farmatsevtik yordam fani va uning mazmuni. Retseptsiz dori moddalari bilan davolanadigan asosiy kasallik va patologik xolatlarda qayd etiladigan simptom va sindromlar haqida tushuncha dori va oziq-ovqat moddalarining o‘zaro

Vrach aralashuvini talab kiladigan meteorizmning xavfli simptomlari:
- korindagi davomiy ogiklar,
- kungil aynishi va kusish,
- teri va kuz sklerasining sarik tusga kirishi,
- tana ogirligining keskin kamayib ketishi,
- dori preparatlarini kabul kilgandan sung korinning dam bulishi
Meteorizmni dorisiz oldini olish yullari
- meteorizmni vujudga keltiradigan ozik- ovqatlarni aniklab uni ovqat ratsionidan olib tashlash,
- korin damligi, ogrigi, gazlar tuplanishini keltirib chikaradigan shakar urnini bosuvchilari bulgan ozik- ovqatlarni kamaytirish,
- jismoniy xarakatni kupaytirish,
- sakich ( jevatelnaya rezinka) lardan voz kechish,
- chekishdan voz kechish yoki uni kamaytirish,
- ovqatni kam kamdan kuniga 4- 5 maxal ist’emol kilish,
- atsidofil ozik ovqatlarni kabul kilish.
Meteorizmni dorilar bilan davolash.
Enterosorbentlar- ichakdagi turli xil toksik metabolitlarni samarali adsorbsiyalaydi. Enterosorbentlarni kabul kilgandan sung organizmning detoksikatsiyasi organ va tukimalarda biologik aktiv birikmalarni uzaro ta’sirini yaxshilab beradi, ayniksa usimlik birikmalarining organizm retseptorlari Bilan ta’sirini. Enterosorbentlar meteorizmni va boshka dispeptik buzilishlarni kamaytiradi. Kompleksli davolashda, ayniksa usimlik preparatlari bilan samarali ishlatish mumkin.
Meteorizmni simptomatik davolashda enterosgel, kaopektat, attapulgit, polifepan tavsiya etiladi.
Silikonlar- kremniy asosida olingan ximiyaviy inert bulgan yuzaki aktiv moddalar. Ta’sir mexanizmiga kura ular kupiklarni yuk kiluvchilardir: ichak yuzasida xosil bulayotgan gaz pufakchalarini kamaytiradi. Pufakchalar yoriladi va/ yoki rezorbsiyalanadi va tabiiy yul Bilan chikib ketadi. Silikonlar fakat gaz pufakchalari yuzasiga ta’sir kiladi va ichak devorlariga ta’sir kilmaydi, ichakda surilmaydi. Bu gurux preparatlari zaxarli ta’sirga deyarli ega emas. Ular xomilador va emizikli ayollar va bolalarga berilishi mumkin.
Xozirgi paytda bu gurux dori vositalaridan 2 tasi- dimetikon ( seolat) va simetikon ( disflatil, espumizan) kullaniladi.
Ferment preparatlari – meteorizmning simptomatik davolashida ferment preparatlarining berilishining maksadi- funksional etishmovchilikni davolash emas, balki juda kup ovqat ist’emol kilish natijasida oshkozon osti bezi zurikishining « funksional tinchlantirish» ni xosil kilishdir. Lipolitik va proteolitik fermentlarni me’yorida kullash maksadga muvofikdir. Bunday xolatlarda keng kullaniladigan preparatlardan « Festal» dir
Usimliklardan olingan gax xaydovchi vositalar: ukrop preparatlari ( xidli ukrop mevalari, ukrop suvi) dorixona ukropi mevalari, tmin mevalari, moychechak gullari.