1-ma’ruza mavzu: farmatsevtik yordam fani va uning mazmuni. Retseptsiz dori moddalari bilan davolanadigan asosiy kasallik va patologik xolatlarda qayd etiladigan simptom va sindromlar haqida tushuncha dori va oziq-ovqat moddalarining o‘zaro

Qabziyatni surgi dorilari bilan simptomatik davolash

• 
  Surgi dorilarini och koringa tavsiya etiladi.
  
• 
  Ularni uzok vakt berilganda gipokaliemiya rivojlanadi, shuning uchun bu dorilarni kaliy preparatlari bilan birga tavsiya etish kerak.
  
• 
  Antraglikozidlar saklovchi surgi dorilari 8–12 soatdan sung ta’sir etadi,shu sababli ularni kechkurun uykudan oldin tavsiya etiladi.
  
• 
  Antraglikozidlar saklovchi surgi dorilari spastik qabziyat turida kullanilmaydi, chunki yugon ichakda ogrik chakiradi
  
• 
  Antraxinon glikozidlar ona sutiga utadi, shu sababli emizikli onalarga tavsiya etilmaydi.
  
• 
  Surgi dorilarini uzok vakt berib bulmaydi.
  
• 
  Surgi dorilarining antraxinon unumlari peshobni nordon muxitda sark rangga, ishkoriyda kizil rangga buyaydi
  
• 
  Natriy pikosulfat emizish yoshidagi bolalarda samarali ta’sirga ega emas
  
• 
  Vazelin moyini uzok vakt kullanilganda yogda eruvchi vitaminlar (A va D) surilishi kamayadi, OIT da usmalar xosil bulish extimolligi oshadi
  
• 
  Laktuloza surgi dorilari kichik va urta yoshdagi bolalarga tavsiya etiladi.
  
• 
  Laktuloza preparatini o’tkir ichak yalliglanishlarida kullash tavsiya etilmaydi
  
• 
  Kastor moyi 5–6 soatdan sung ta’sirini kursatadi.
  
• 
  Kastor moy xomilador ayollarga umuman tavsiya etilmaydi.
  
• 
  Kastor moyi yogda eruvchan zaxarli moddalardan zaharlanganda tavsiya etilmaydi.
  

Tuzli surgilar xomiladorlikda qullanishi mumkin emas, chunki peristaltika kuchayishi bachadonni qisqarishini kuchaytirib yuborishi mumkin.


Nazorat savollari.

1. 
   OIS kasalligi haqida nima deya olasiz.
   
2. 
   OIS ning infeksion-yallig‘lanish kasalliklarida retseptsiz beriladigan dorilar.
   
3. 
   Funksional dispepsiya, meteorizm, qabziyatda farmatsevtik yordam tamoyillariga nimalar kiradi.
   
4. 
   Qabziyatni surgi dorilari bilan simptomatik davolash