1-мавзу. “Глобал иқтисодий ривожланиш” фанининг предмети ва вазифалари

1-мавзу. “Глобал иқтисодий ривожланиш” фанининг предмети ва вазифалари
1.Глобал иқтисодий ривожланиш фанининг предмети.
2. Жаҳон иқтисодиётини глобаллашуви моҳияти, келиб чиқиш сабаблари, шарт-шароитлари ва даражалари.

1.Глобал иқтисодий ривожланиш фанининг предмети.

халқаро иқтисодий муносабатлар
уни амалга ошириш механизми
предмети
Халқаро иқтисодий муносабатлар (ХИМ)
Халқаро меҳнат тақсимоти.
Халқаро товар ва хизматлар савдоси.
Халқаро капитал ва хорижий инвестициялар ҳаракати
Халқаро ишчи кучи миграцияси
Халқаро валюта-молия ва кредит муносабатлари.
Халқаро иқтисодий интеграция.
Глобаллашув атамаси биринчи бор 1960 йил Гиддинс томонидан фойдаланилган1. Бу атама XX асрнинг 90-йилларигича деярли фойдаланилмаган. 1985 йилга келиб америкалик социолог Р. Робертсон «глобаллашув» атамасига тушунча берган2.
Глобаллашув – бутунжаҳон иқтисодий сиёсий, маданий интеграция ва унификация (бир бирга яқинлашув) жараёнидир
2. Жаҳон иқтисодиётини глобаллашуви моҳияти, келиб чиқиш сабаблари, шарт-шароитлари ва даражалари.
Бу (лотинча globus – ер курраси) жаҳон хўжалигининг бутун маконини қамраб олувчи иқтисодий муносабатлар ягона тармоғининг ташкил топиши ва ривожланиши
Асосий хусусиятлари халқаро меҳнат тақсимоти, капитал, ишчи кучи ва ишлаб чиқариш ресурларининг эркин ҳаракати, қонунчилик, иқтисодий ва технологик жараёнларни стандартлаштириш, шунингдек, турли мамлакатларнинг маданиятининг қўшилиш ва яқинлашувидир.
Бу тенденцияларнинг асосийси иқтисодиётнинг глобаллашувидир
”стратегик вазифаларни ҳал этиб жаҳон ҳамжамиятида кенг интеграциялашган, замонавий демократик давлат қуришни яхши тушунамиз. Чунки жаҳон хўжалиги бугунга келиб кўп қиррали бўлмоқда… ХХI аср халқаро муносабларда шак шубҳасиз глобаллашув асри бўлади.” 
Ислом Абдуғаниевич Каримов
Жаҳон иқтисодиётида глобаллашув жараёнлари
халқаро капитал бозорлари ҳамда инфраструктуранинг ривожланганлигида
глобал телекоммуникатсия системасининг шаклланганлигида
ТМКларнинг юқори суръатда ўсганлиги, кичик ва ўрта корхоналарнинг ишлаб чиқариши, иқтисодий ва инвестицион фаолияти билан боғлиқ бўлган интеграциялашган миллий корпоратив структурасининг ташкил топишида

Иқтисодиётнинг глобаллашувида пировард мақсад

барча давлатларда муттасил иқтисодий ўсиш ва аҳоли фаровонлигини ошишини таъминлашдан иборат

2

Глобал режаларнинг юзага келиш тамойили
янги қулайлик ва имкониятлар
турли-туман таҳдид ва зиддиятлар
халқаро иқтисодий муносабатлар борасида
яратиш
Келтириб чиқаради
Глобаллашув шарт-шароитлари
технологик тараққиёт;
капиталнинг концентарциялашуви ва марказлашуви;
халқаро бизнеснинг интеграциялашуви;
жаҳон иқтисодиётининг эркинлашуви;
халқаро молия институтлари фаолият доирасининг кенгайиши;
глобал муаммолар томонидан хавфнинг кучайиши;
миллий ва халқаро миқёсда сиёсий тизимларнинг ўзгариши
Глобаллашув жараёни ва унинг чуқурлашув босқичлари
глобаллашув
трансмиллийлашув
интеграциялашув
Глобалашув турлари
4. “Глобал иқтисодий ривожланиш” фанининг умумиқтисодий ва мутахассислик фанлари билан боғлиқлиги, фаннинг вазифалари.
Иқтисодиёт назарияси, макроиқтисодиёт, микроиқтисодиёт, иқтисодий трансформация назарияси, ижтимоий соҳа иқтисодиёти, иқтисодий таълимотлар тарихи, монетар сиёсат, давлатнинг иқтисодий сиёсати