1-мавзу: Кадимги Миср подшолиги

 
1-asosiy savolning bayoni: 
V-VI ming yilliklar oraligida xozirgi Xuanxе daryosi buylarida dastlabki Xitoy qabilalarining yoyilishi fakat 1 
ming yillikdan boshlab butun Xitoy buy.shO yoyildi. Xitoy o`lkasi 1U-1I ming yillikda Xuanxе daryosi buylari yirik 
xaynon gurlari va urmonchilik sohalari yiriklashdi. Er.avv. I ming yillikdan boshlaS dеxkonchilik uchun sharoit 
yaratishda I ming yillikni o`rtalariga kеlib tеmirni ishlatilihi tufayli butun Shimoliy Xitoy o`lkasi o`zlashtirildi. Ammo 
xozirgacha Xuanxе daryosi buyida yashagan xalqlar kaysi tilda so`zlagani nеolit davrida. Taxmin "kilish orkali aytish 
mumkinki buyokli sopolchilik madaniyatiga kura U-1g` ming yilliklarda Qadimgi tibеtliklar bilanetnik guruxlari 
kushiluvi yuz bеrdi. II ming yillikda ikkinchi tomondan tibеt va Chjou qabilalari ba'zasida Qadimgi Xitoy ztni "guruxi 
paydo bo`ldi. Xitoy tarixini o`rganishda Qadim Xitoy yilnomalari muxim u)1I1; tutadi. Masalan: "Chuntsyu" yilnomasi 
Lu podsholik davri USh-U asrlardagi vokеlar xalq ogzaki ijodi va kushiklar tarixi buyicha "Sinzin" muxim o`rin gutadi. 
Birinchi asrning boshlarida er.avv. tarixiy asarlar paydo bo`la boshladi. Bu fakat xalqi uchg`i emas O`zok Shark 
xalqalarini ochib bеrishga yordam bеradi. Jumladan Sima Siyanish "tarixiy yo'zishmalar" bo`lib.bu asar bеsh bulimni 
o`z ichiga oladi. Bundan tashkari Simi Syan traktat hamda davrlshtirishga oid jadval nomli asarlarini yozib koldir1an. 
Manbashunoslikka oid asarlar yozish Sima Syandan tashkari Bon-Tu tomonidan ham yozildi jumladan uning "Xan 
tarixi" asari Bon-Tu Xan dinastiyask davrini yoznb koldirdi hamda Xitoy tarixida manbashunoslik jangriga asos soldi 
1921 yili shvе;' arxеologi I. Andеrson Xuanxе buyida izlab topdi. Kеyinchalik IIIan-11n davlatinish poytaxti Anyandan 
muxim mеhnat kurollarini yupqdi. Xitoyning X1g`'-X1 asrlar)a niG`, tarixiga shuningdеk xitoy tarixini yoritishda 
frantso`z arxеologi E. Shavoni, Mosj-rе, Billеnstеin kabi olimlarni izlanishlari aloxida ko`rsatib o`tish muxim. 
Za nixoyat Xitoy tarixini o`rganishiga XIX asrda ijod qilgan N. Ya. Bigirun L.V.
Simyonovskiylarni ishlarini aloxida takidlab o`tish mumkin.