1-мавзу. “Ma’lumotlar bazasi” fanining maqsadi, vazifalari, asosiy tushunchalar, ta’riflar va rivojlanish tendensiyalari

---

3-ma’ruza. Raqamli iqtisodiyotning 
tarkibiy qismi

---

Reja:
2.1. Texnologik paradigmalar: umumiy tavsiflar
2.2. Sanoat 4.0: to‘rtinchi sanoat inqilobi
2.3. Aqlli fabrika
2.4. Sanoat 4.0 inqilobidagi to‘siqlar va
kamchiliklar.
.

---

2.1. Texnologik paradigmalar: umumiy
tavsiflar
Texnika sohasiga ko'prik tashlab, ijtimoiy ishlab chiqarishning
texnologik turlari va texnologik klasterlarning rivojlanishining
tabiiy ilmiy va paradigmatik xususiyatini aniqlash mumkin. 
T. Kunning "paradigma" kontseptsiyasini texnologik
tadqiqotlarga birinchi bo'lib J. Dosi qo'llagan. U "oddiy" 
texnologik o'zgarishlarga yangi, yangi texnologik
paradigmalarga olib keladigan yirik, inqilobiy (va shuning
uchun "kamdan -kam") texnologik yutuqlarni kuzatib boradigan
qo'shimcha, nisbatan kichik o’zgarishlarni kiritishni taklif qildi.

---

J. Dosi texnologik paradigmani "yangi bilimlarni olishga
qaratilgan aniq qoidalar bilan birgalikda tabiiy
fanlardan olingan puxta tanlangan tamoyillarga
asoslangan individual texnologik muammolarni hal qilish
modeli va tuzilishi" deb ta'riflaydi. 
Texnologik paradigma - bu ikki qiymatli modelga misol
bo’ladi: ishlab chiqilishi va takomillashtirilishi kerak bo'lgan
artefakt va evristik tamoyillar to'plami. 

---

Dosidan so'ng, "texnologik paradigma" tushunchasi
ko'plab tadqiqotchilar tomonidan qo'llanilgan va
konsepsiya sifatida umumiy tarzda qabul qilingan. 
Yangi texnologik paradigma asosida fundamental, sifat
jihatdan yangi nazariy ishlar paydo bo'ladi. 
K. Debaker va M. Rappa texnologik paradigmalar odatda
ikki bosqichda shakllanishini taklif qilishdi: botlegging va