1 Mavzu: Tabiat-inson-jamiyat munosabatlari va ekologik xavfsizlik. Reja

7 Mavzu: Gidrosfera funksiyalari va bugungi kundagi muammolari

Reja:

1. Gidrosferning tirik organizmlar hayotidagi ahamiyati.

2. Gidrosferaning ifloslanitiruvchi manbalar.

3. Gidrosfera muhofazasi chora-tadbirlari.

Tayanch tushunchalar: suvning tabiatda aylanishi, suvning kimyoviy xususiyati, suvning fizikaviy xususiyati, suvning ifloslanishi, suvning isrof qilinishi, chuchuk suv muammosi, mexanik tozalash usuli, kimyoviy tozalash usuli, fizikaviy tozalash usuli, biologik tozalash usuli.

Respublikamizda suvdan foydalanish va uning xolati, daryolarning gidrologik tavsifi, kanallar, kul va suv omborlari, ularning xrzirgi ax,voli, suv resurslarini muxofaza kilish muammolariga aloxida e’tibor berilgan.

Mazkur bobdagi barcha muammolar O‘zbekiston Respublikasida 1993 yil 6 mayda kabul kilingan «Suv va suvdan foydalanish tug‘risida»gi Qonun asosida tula yoritib berishga harakat kilingan.

Ayniksa, davlat suv fondi va unga egalik kilish, davlat xrkimiya-ti va boisharuv organlarining suvga doyr munosabatlarini tartibga solish soxasidagi vakolatlari, suvdan foydalanish soxasida davlat boshkaruvi va davlat nazoratini olib borish, suvdan foyd&chanuvchi sub’ektlar, suvdan foydalanishning turlari, birlamchi va ikkilamchi foydalanish tushunchasi va uning moxiyati masalalari e’tiborli tarz-da yoritilgan.

Suvdan maxsus foydalanish tartibi, suvdan ilmiy asosda foydalanish, suvdan foydalanuvchilarning huquq va majburiyatlari ham yukrridagi konun asosida tula kursatib berilgan.

Zero, suvdan foydalanish huquqtshi bekor kilish asoslari va tartibi, etkazilgan zararni krplash, turli matssadlarda suv ob’ektlari-dan foydalanish masalalari, ayniksa, kishlok. xujaligida suvdan foydalanishning uziga xosligi va asosiy vazifalari, suv ob’ektlaridan sanoat, energetika, balikchilik. ovchilik maksadlarida foydalanish va boshka muammolarga ham e’tibor berilgan.

SHuningdek, suvdan foydalanishga doir nizolarni xal kiluvchi organlar, ularning vakolatlari, nizolarni xal kilish va kurib chikish tartibi, suvni muxofaza kilish, er osti suvlari, kichik daryolar suvla-rini muxofaza kilishga ham e’tibor karatilgan.

Nixryat, suvdan foydalanishni rejalashtirish, suv monitoringi hamda suvdan foydalanish krnun va talablarini buzganlik uchun yuridik javobgarlik masalalari ham konun asosida yoritib berilgan.