1-mavzu: Xo‘jalik hisobi, uning mohiyati, maqsad va vazifalari. Yangi fan uchun boshlang‘ich nazorat olish

27-mavzu. Baholash va uning ahamiyati.
“Insert usuli”:
Insert - samarali o‘qish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi hisoblanib, mustaqil o‘qib-o‘rganishda yordam beradi. Bunda ma’ruza mavzulari, kitob va boshqa materiallar oldindan talabaga vazifa qilib beriladi. Uni o‘qib chiqib, «V; +; -; ?» belgilari orqali o‘z fikrini ifodalaydi.
Matnni belgilash tizimi
(v) - men bilgan narsani tasdiqlaydi.
(+) – yangi ma’lumot.
(-) – men bilgan narsaga zid.
(?) – meni o‘ylantirdi. Bu borada menga qo‘shimcha ma’lumot zarur.
Insert jadvali

Tushunchalar	V	+	-	?
Baholash
Kalkulyatsiya
Buxgalteriya hisobining ob’ektlari
Tijorat hisob – kitobi
Sotib olingan Tovar
Xizmat ko‘rsatish sohasidagi korxonalarning bajargan ish va xizmatlar
Xizmat tannarxi
Xo‘jalik mablag‘larini baholash
Baholashning realligi
Baholashning yagonalik

“Insert usuli”:

Insert - samarali o‘qish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi hisoblanib, mustaqil o‘qib-o‘rganishda yordam beradi. Bunda ma’ruza mavzulari, kitob va boshqa materiallar oldindan talabaga vazifa qilib beriladi. Uni o‘qib chiqib, «V; +; -; ?» belgilari orqali o‘z fikrini ifodalaydi.
Matnni belgilash tizimi
(v) - men bilgan narsani tasdiqlaydi.
(+) – yangi ma’lumot.
(-) – men bilgan narsaga zid.
(?) – meni o‘ylantirdi. Bu borada menga qo‘shimcha ma’lumot zarur.
Insert jadvali

Tushunchalar	V	+	-	?
Buxgalteriya hisobi usuli elementlari
Baholash
Xaqiqiy tannarx
Bozor bahosida
Sotish sof qiymati
Boshlangich qiymat
Joriy qiymat
Nomoddiy aktivlar baholash

28-mavzu. Kalkulyatsiya, uning maqsad, vazifalari va turlari

Bu xolda mahsulotning ishlab chiqarish tannarxini hosil qiladigan xarajatlarni ularning iqtisodiy mazmuniga muvofiq guruhlash qo‘yidagicha bo‘ladi:

• 
  Moddiy xarajatlar (qaytariladigan chiqindilar qiymati chegirilgandan keyin);
  
• 
  ishlab chiqarish xarakteridagi mehnatga haq to‘lash xarajatlari;
  
• 
  ishlab chiqarish xodimlari bo‘yicha ijtimoiy ajratmalar xarajatlari;
  
• 
  ishlab chiqarish uchun mo‘ljallangan asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar ammortizatsiyasi;
  
• 
  ishlab chiqarish xarakteridagi boshqa xarajatlar.
  

Xarajatlarning elementlari xarajatlar tarkibi to‘g‘risidagi Nizomda bo‘yicha guruhlanishi quyidagicha ko‘rsatilgan:

• 
  xom ashyo materiallar (chiqindilar chegirib tashlangandan keyin);
  
• 
  asosiy ishlab chiqarish ishchilarining ish haqi;
  
• 
  ijtimoiy ehtiyojlarga ajratmalar;
  
• 
  umumishlab chiqarish xarajatlari;
  
• 
  boshqa xarajatlar.
  

“Insert usuli”:

Insert - samarali o‘qish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi hisoblanib, mustaqil o‘qib-o‘rganishda yordam beradi. Bunda ma’ruza mavzulari, kitob va boshqa materiallar oldindan talabaga vazifa qilib beriladi. Uni o‘qib chiqib, «V; +; -; ?» belgilari orqali o‘z fikrini ifodalaydi.
Matnni belgilash tizimi
(v) - men bilgan narsani tasdiqlaydi.
(+) – yangi ma’lumot.
(-) – men bilgan narsaga zid.
(?) – meni o‘ylantirdi. Bu borada menga qo‘shimcha ma’lumot zarur.
Insert jadvali

Tushunchalar	V	+	-	?
Xarajatlar hajmi
Kalkulyatsiya
Kalkulyatsiya hisob
Moddiy xarajatlar
Ishlab chiqarish xarajatlari
Mehnatga haq to‘lash xarajatlari
Ammortizatsiyasi
Xom ashyo materiallar xarajatlari
Asosiy ishlab chiqarish ishchilarining ish haqi
Ijtimoiy ehtiyojlarga ajratmalar
Umumishlab chiqarish xarajatlari
Boshqa xarajatlar

29-mavzu. Xo‘jalik faoliyatining asosiy ko‘rsatkichlari
“Baliq skeleti” chizmasi - Bir qator muammolarni tasvirlash va uni echish imkonini beradi (lavha)


Sifat
ko‘rsatkichlari


Munozara uchun savollar:

1. 
   Sifat ko‘rsatkichlari deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Miqdoriy ko‘rsatkichlari deganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   Korxona mahsulot sotish hajmi deganda nimani tushunasiz?
   
4. 
   Ishlab chiqarish deganda nimani tushunasiz?
   
5. 
   Transport tashkilotlari deganda nimani tushunasiz?
   
6. 
   Savdo tashkilotlari deganda nimani tushunasiz?
   
7. 
   Davlat (byudjet) tashkilotlari deganda nimani tushunasiz?
   

30-mavzu. Ta’minot jarayonining buxgalteriya hisobi.


Uyga berilgan vazifa nazorati boyicha savollar

1. 
   Sifat ko‘rsatkichlari deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Miqdoriy ko‘rsatkichlari deganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   Korxona mahsulot sotish hajmi deganda nimani tushunasiz?
   
4. 
   Ishlab chiqarish deganda nimani tushunasiz?
   
5. 
   Transport tashkilotlari deganda nimani tushunasiz?
   
6. 
   Savdo tashkilotlari deganda nimani tushunasiz?
   
7. 
   Davlat (byudjet) tashkilotlari deganda nimani tushunasiz?
   

51 -”Hisob -kitob 60 - “Mol yetkazib beruvchi 10 - “Materiallar”

schyoti” va pudratchilar bilan yoqilg‘i va boshqalar
hisob - kitoblar
Dt Kt Dt Kt Dt Kt
Qoldiq Qoldiq Qoldiq
3 1
2



Izox:
1-moddiy qiymatliklarni sotib olish bahosi .
2-materiallarni sotib olish va tayyorlash xarajatlari.
3-sotib olingan materiallar uchun taominotchilarga shuningdek transport tashkilotiga mehnat buyumlarini tashib keltirish xarajatlari uchun to‘lovlar.


10 ”Materiallar” scheti.
14-jadval.
Dt Dt

Operatsiya №	Ulgurji baho	Haqiqiy Tannarx
1 2	1550000 -	2350000 150000
Oborot	1550000	2500000

60 “ Mol yetkazib beruvchilar 51 “Hisob - kitob”

va pudratchilar bilan schyoti
hisob kitoblar”
D-t K-t D-t K-t

3) 2500000 1) 2350000 qoldiq 3) 2500000
2)150000


Analitik hisob.


D-t “A” material K-t D-t “B” material K-t

1)1100000 1) 450000

31-mavzu. Ishlab chiqarish jarayonining buxgalteriya hisobi


Uyga berilgan vazifa nazorati boyicha savollar

1. 
   Asosiy faoliyat deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Talabni qondirish deganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   Belgilangan davrdagi ta’minot xajmini aniqlash deganda nimani tushunasiz?
   
4. 
   Sotib olingan va yetkazib kelingan ishlab chiqarish zaxiralari deganda nimani tushunasiz?
   
5. 
   Ta’minot bilan bog‘liq operatsiyalar deganda nimani tushunasiz?
   

Ishlab chiqarish xarajatlarini turkumlanishi.
16 - jadval.

Turkumlanish belgilari

Xarajatlar turkumi

1. Mahsulot tayyorlashdagi texnika iqtisodiy roliga qarab. 2. Ayrim mahsulot turlarining tannarxiga qo‘shilishiga qarab. 3. Tayyorlanayotgan mahsulot miqdoriga bog‘liqligiga qarab. 4. Xarajatning turiga qarab. 5. Tarkibiga qarab. 6. Ishlab chiqarish bilan bog‘liqligiga karab. 7. Mahsulot tannarxini hosil qilishdagi xarateriga qarab. 8. Xosil bulish joyiga qarab. 9.Taqvim davriga tegishligiga qarab.

1)Asosiy 2) Ustama 1)Bevosita( to‘g‘ri) 2) Bilvosi ta(egri) 1) O‘zgaruvchan 2) O‘zgarmas 1) Iqtisodiy ele 2) Kalpkulya mentlar. tsiya moddaliri 1) Bir elementli 2) Kompleks 1) Ishlab chiqarish 2) Noishlab dagi chiqarishdagi. 1) Unumli 2) Unumsiz 1) TSex 2)Uchastka 3) Bo‘lim 4) Brigada 1) Joriy davr 2) Kelgusi davr 3) Kelajakdagi xarajatlar rezervi

1. 
   Naqd pulsiz hisoblashuvlarni iqtisodietga qanday taosiri bor?
   
2. 
   To`lov talabnomasi bilan hisoblashuvlarni iqtisodietga qanday taosiri bor?
   
3. 
   CHek bilan hisoblashuvlar qanday amalga oshiriladi?
   

4. 
   
   
   Qanday?
   
5. 
   

Qanday?