1. Mehnat unumdorligining umumlashtiruvchi, xususiy va yordamchi ko’rsatkichlari va ularni hisoblash

Smshart1q(MCh_f ±∆MCh_tar)/(T_f-T_u ±T_t)q(100800-2300)/(270270-1367Q8500)q355,08 ming so’m

SMshartq(100800-2300)/(270270)q355,08

Agar olingan natijani rejadagi natija bilan taqqoslansa, mehnatni tashkil etish yaxshilanishi munosabati bilan mehnat intesivligi hisobiga o’rtacha soatlik mahsulot ishlab chiqarish o’zgarganligini bilib olamiz, chunki qolgan shartlar rejadagi shartlarga yaqinlashtirilgan:

SMshartq355,08- 343,05qQ12,03 ming so’m

Ikkinchi shartli ko’rsatkich birinchisidan shu bilan farq qiladiki, uni hisoblash vaqtida mehnat xarajatlari (Tt) ga qarab tuzatish kiritilmaydi:

SMshart2q(MChfQ∆MChtar)/(Tf-Tu)q(100800-2300)/(270270-1367)q366,3 ming so’m

Olingan natija bilan avvalgi natija o’rtasidagi farq FTT tadbirlarini joriy etish munosabati bilan rejadan tashqari farq tejalishi hisobiga o’rtacha soatlik mahsulot ishlab chiqarishining o’zgarganligini ko’rsatadi:

SMshartq366,3-355,08qQ11,22 ming so’m
Uchinchi shartli ko’rsatkich ikkinchi shartli ko’rsatkichdan shu bilan farq qiladiki, maxrajga unumsiz vaqt sarfi bilan tuzatish kiritilmaydi:
SM shart3q(MChfQ∆Mchtar)/Tfq(100800-2300)/270270q364,45 ming so’m
Uchinchi va ikkinchi shartli ko’rsatkich o’rtasidagi farq unumsiz vaqt ta’sirining o’rtacha soatlik mahsulot ishlab chiqarish darajasiga ta’sir ko’rsatishini aks ettiradi:


SMtuq364,45-366,3q-1,85 ming so’m.

Agar uchinchi shartli ko’rsatkichni haqiqiy ko’rsatkich bilan taqqoslasak, mahsulot ishlab chiqarishdagi tarkibiy siljishlar hisobiga o’rtacha soatlik mahsulot ishlab chiqarish qanchalik o’zgarganligini ko’ramiz:

SM tarq372,96 –364,45q8,51 ming so’m

Shunday qilib, uchinchi omildan tashqari barcha omillar korxona ishchilari mehnat unumdorligiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi.

Omillar balansi:12,03Q11,22-1,85Q8,51q29,91 ming so’m.
Omillarning o’rtacha mahsulot ishlab chiqarish darajasiga ta’sirini o’rganishda o’zaro bog’langan regressiv tahlil usullari katta rol o’ynaydi. O’rtacha soatlik mahsulot ishlab chiqarish o’zgarshining ko’p omilli o’zaro bog’langan usuliga quyidagi omillarni kiritish mumkin:mehnat jamg’arma bilan yoki energiya bilan ta’min etilganligi, asbob-uskunalarning o’rtacha hizmat muddati, ko’pgina regressiyali tenglamalar koeffisiyentlari har omil ko’rsatkichi mutlaq ifodadagi birlikka o’zgarganda o’rtacha soatlik mahsulot ishlab chiqarish necha so’mga o’zgarganligini ko’rsatadi. Ishchilarning o’rtacha yillik mahsulot ishlab chiqarishi ana shu omillar ta’sirida qanday o’zgarganligini bilish uchun olingan o’rtacha soatlik mahsulot ishlab chiqarishning o’sishini bitta haqiqatda ishlangan kishi-soat miqdoriga ko’paytirish zarur: