1. Menejer mexnati va uning xususiyatlari. Bozorning menejerlarga bo’lgan talabi


Download 193.93 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/5
Sana27.01.2023
Hajmi193.93 Kb.
#1132679
  1   2   3   4   5
Bog'liq
1403165064 43625



Menejer faoliyatini tashkil etish
Reja:
1.Menejer mexnati va uning xususiyatlari.
2.Bozorning menejerlarga bo’lgan talabi.
3.Attestasiya menejerlarning shaxsiy va ishbilarmonlik sifatini
baxolash usuli sifatida.
4. Menejer mexnatini tashkil etish mexanizmi.


1 Menejer mexnati va uning xususiyatlari.
Menejerning mexnati, tovar ishlab chiqaruvchilarning mexnatini ajralmas
qismi, menejmentning funksiyalari operativ bajarilishi to’g’ri tashkil qilinishiga
bog’liq bo’ladi va ishlab chiqarish natijasiga ta’sir ko’rsatadi. Menejerning
mexnati aqliy, ijodiy xaraqterlarni o’zida mujassam etadi. Boshqaruv mexnatini
ishchilari bevosita moddiy ta’sir ko’rsatmaydi, ammo ularning mexnati samarali
bo’ladi. Boshqaruv mexnatini natijasi egri xisoblanadi, agar ishlab chiqarish
faoliyati mexnat kolleqtivining ko’rsatkichlari bilan boshqaruvchilik mexnatining
o’ziga xos xususiyati xam kiyin, bir xillari uni aniq ulchovini belgilash mumkin
emas.
Boshqaruvchilik mexnatining predmeti ishlab chiqarishning moddiy elementi
emas, balki axborot, xar-xil xujjatlar, boshqaruv yechimlari xisoblanadi. Menejer
mexnatida va texnik bajaruvchilarning ulushi - bu mexnat xarajatlarini olish uchun
axborotni qayta ishlash, ta’minlash va saklash asosiy o’rinni egallaydi. Bitta
buyum ishlab chiqaruvchining taxnologik operasiyasiga beshtagacha va undan
ko’p operasiyalar to’g’ri keladi.
Boshqaruv maksadga yunaltirilgan jarayondek, avvalambor insonlarni
boshqarishdir.
Inson ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarga ta’sir etuvchi asosiy komponentdir va
xar qanday jamiyatda u bir vaqtning o’zida boshqaruvning xam obyekt xam
subyekti bula oladi. Xar qanday inson u egallagan lavozimidan kat’iy nazar
vakolatli organlarda o’z aksini topgan jamiyat tomonidan boshqariladi. Xar qanday
darajadagi raxbar o’zining xoxishi bo’yicha boshqarmaydi. Teng xuquqli
jamiyatda jamiyat tomonidan nazoratdan xech kim erkin emas, xattoki eng yuqori
darajali raxbar xam, Prezident xam jamiyatning xar bir a’zosi boshqariluvchi
xisoblanadi, chunki u ma’lum bir kolleqtivga kiradi. Shu bilan birga jamiyatning
xar bir a’zosi boshqaruvchi bo’lib xisoblanadi. U ishlab chiqarishning xakikiy
xo’jayiniga, ya’ni mulkdoriga aylanadi, shuning uchun u butun iqtisodiy, ijtimoiy-
siyosiy va ma’naviy xayot bilan boshqaruvchi sifatida bo’lib chiqadi. U yoki bu
darajada u kolleqtivning ishlari bilan boshqarishda katnashadi.


Jamiyatning turli a’zolarining ishtiroki bir xil bosqichda bulmaydi. Ko’pchilik
ishga passiv katnashadi, shu bilan birgalikda turli jamoa-tashkilot va komissiya
a’zolari bo’lib xisoblanadi. Professional muxandislar guruxi xam bo’lib, ishlab
chiqarishni tashkillashtiruvchi, davlat, xo’jalik organlari raxbarlari xisoblanadi.
Ular maxsus boshqaruv mexnati bilan shug’ullanib, jamoa foydali mexnati turlari
bo’lib xisoblanadi.
Menejer mexnati o’zini xarakatlarida, operasiyalarda, ya’ni insonlar
boshqaruv jarayonida bajarganda jipslashadi. U yopik siklik formaga egadir.
Boshqaruv jarayoni qo’yilgan maksaddan boshlanib, vazifa va vazifaning
yechilishi bilan yakunlanib, maksadga erishish bilan tugaydi. Masala yechilgandan
keyin, maksadga erishishda, yana boshqa vazifa qo’yiladi, yangi maksad va yana
boshqaruv jarayoni boshlanadi.
Maksad
xarakat
natija
maksad - o’zilmas boshqaruv siklining
sxematik ko ‘rinishi shunday.
Lekin bunda boshqaruv jarayoni nazariy jixatdan to’g’ri bo’ladi, amaliyotda
boshqaruv ko’pgina, bir-biridan farklanadigan jaranlarda namoyon bulshi mumkin.
Korxonalarda menejer mexnati ko’pgina masalalarni xal qilishga qaratilgan
bo’ladi:

texnik, ya’ni uskunalardan foydalanishi, ishlab chiqarish maydonlari bilan
bog’liq, ishlab chiqarishni tashkillashtirish va x.k.;

texnologik,
ya’ni
loyixalashtirish
va
texnologik
jarayonlarni
takomillashtirish bilan bog’liq;

iqtisodiy, ya’ni korxona ichki va tashqi muxitida iqtisodiy munosabatlarni
takomillashtirishdir;

tashkiliy, ya’ni ishlab chiqarish va mexnatni tashkil qilishda boshqaruv
strukturasini takomillashtirish bilan bog’liq;

ijtimoiy, ya’ni ijtimoiy munosabatlarni takomillashtirish bilan bog’liq va
x.k.


Menejer mexnati qo’yilgan maksadga erishishdagi jamoa a’zolarining
xarakatini koordinasiya qilishga qaratilgan. U korxona rivojida asosiy o’rin tutadi.
Shunday vaziyatlar bo’lganki, bunda yangi tayinlangan raxbar zarar bilan
ishlayotgan korxonani foyda keltiradigan korxonaga aylantirgan. Bu shundan
dalolat beradiki, boshqaruv devoni xo’jalik faoliyatiga bevosita ta’sir ko’rsatadi.
Zamonaviy boshqaruv xodimlarining xaraqteristik xususiyatlari - yuqsak
professionalzm va ishbilarmonlik xususiyatlari, boshqaruv bilimi asoslari va
iqtisodiy fikr yuritishdan xabari bo’lishi kerak. Yuqsak ma’rifatli va madaniyatli,
demoqratik, moxirlik va xalqka xsob kila olish, xalqning extiyojini bilishi kerak.
Bundan tashqari maksadni kura olish ijtimoiy muammolarni yecha olish,
kolleqtivni yarata olish va yunaltirish xususiyatlariga ega bo’lishi kerak.

Download 193.93 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling