1. mhxs asosida moliyaviy hisob tuzish zaruriyati Transformatsiya usullarining avzalliklari va kamchiliklari Transformatsiya jarayonida qayta baholash

1. MHXS asosida moliyaviy hisob tuzish zaruriyati. IFRS bo'yicha moliyaviy hisobotlarni o'zgartirish "Buxgalteriya hisobi va hisoboti to'g'risida" gi ijtimoiy ahamiyatga ega tashkilotlarning IFRSga muvofiq 2016 yil va undan keyingi yillar uchun yillik konsolidatsiyalangan moliyaviy hisobotlarni tayyorlash majburiyatini belgilaydi. "Erudite" MChJ Audit markazi xo'jalik yurituvchi sub'ektlarga moliyaviy ma'lumotlarni to'plash bo'yicha auditorlik xizmatlarini ko'rsatish doirasida Mamlakatlar qonunchiligiga muvofiq tayyorlangan moliyaviy hisobotlarni IFRS talablariga javob beradigan moliyaviy hisobotlarga aylantirish bo'yicha xizmatlarni taqdim etadi. Transformatsiya xizmatlari auditorlik xizmatlarini ko'rsatish bo'yicha shartnoma asosida va "Moliyaviy ma'lumotlarni yig'ish bo'yicha vazifalar" milliy audit qoidalari talablariga muvofiq taqdim etiladi. "Erudite" Audit Markazi MChJda moliyaviy hisobotlarni IFRSga o'zgartirish bo'yicha xizmatlar faqat to'la vaqtli auditorlar tomonidan taqdim etiladi. “Erudite” MChJ Audit Markazi tarkibiga Moliya vazirligi tomonidan berilgan auditor malaka sertifikatiga ega 22 nafar auditor, shu jumladan IFRS (ACCA DipIFR) sohasida maxsus tayyorgarlikdan o‘tgan 10 nafar auditor, ulardan 2 nafari to‘liq ACCA kursini tamomlagan auditorlarni o‘z ichiga oladi. .

Kompaniya IFRSga o'tganda, biz kompleks yondashuvni taklif qilishga tayyormiz:

1. Tarqatma materiallar to‘plamini taqdim etgan holda IFRS asosiy kursi bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlarini o‘tkazish va amaliy masalalarni yechish.
2. BHMS bo'yicha hisob siyosatini, buxgalteriya hisobi rejasini, BHMS bo'yicha ma'lumotlarni oshkor qilish shakllarini ishlab chiqish.
3. Buyurtmachiga barcha ishlab chiqish jadvallarini taqdim etgan holda IFRSda bayonotlarni o'zgartirishni amalga oshirish.
4. Buyurtmachida IFRSga muvofiq tashkil etilgan bo'lim bilan hisobotni o'zgartirish bo'yicha treninglar o'tkazish, shu jumladan "Erudite" Audit Markazi MChJ tomonidan o'zgartirilgan hisobot ma'lumotlaridan foydalanish.
5. Biz MS Excel dasturida ham, 1Cda ham IFRSga muvofiq buxgalteriya hisobini avtomatlashtirishni amalga oshiramiz.
"Erudite" MChJ Audit Markazi o'z mijozlari - IFRS bo'yicha hisobot berish majburiy bo'lgan yirik xolding kompaniyalari uchun ham, mijozlari investor bo'lgan kompaniyalar uchun ham IFRS hisobotini ko'plab o'zgartirishlarni amalga oshirdi. Ular orasida ko'plab IT kompaniyalari, HTP rezidentlari bor. IFRS bo'yicha hisobot biz tomonidan rus va ingliz tillarida - mijozning iltimosiga binoan taqdim etiladi.
2020 yil 7 noyabr kuni esa, aynan shu masalalar bo’yicha xalqaro hamkorlar, xalqaro ekspertlarni jalb etish maqsadida amalga oshirilayotgan ishlar doirasida 2020 yilning 7 noyabr kuni Buyuk Britaniyaning "Xalt xalqaro biznes maktabi" (Hult International Business School) buxgalteriya hisobi va moliya fakulteti dosenti ACCA, CA va FNEA sertifikatlari ega Hamid Ergashev hamda O'zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi bo'lim boshlig'i M.Yakubovlar bilan xamkorlikda "moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari: imkoniyatlar va dolzarb masalalar" mavzusida xalqaro onlayn vebinar tashkil etildi. Onlayn vebinarga 300 dan ortiq oliy ta'limning professor-o'qituvchilari, buxgalteriya hisobi va audit soxasida faoliyat yuritayotgan turli tashkilotlarning etakchi mutaxassislari, amaliyotchi buxgalterlar va auditorlar. magistrantlar va talabalar ishtirok etdilar.
Bu tadbirdan asosiy maqsada yuqoridagi qaror ijrosini ta'minlashda xalqaro tashkilotlar hamda xalqaro ekspertlarni jalb etish hisoblanadi. "Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari: imkoniyatlar va dolzarb masalalari" mavzusida so'zga chiqqan Hamid Ergashev MHXS ga umumiy tavsif va ularning hujjatlari, O'zbekistonda MHXSni qo'llashning amaliy afzaliklari, Mhxslarni amalga oshirishdagi muammolar, MHXS bo'yicha birinchi marta moliyaviy hisobotlarni tuzishdagi e'tiborli jihatlari, moliyaviy hisobotlarning to'liq to'plami, foydali moliyaviy axborotlarni sifat xususiyatlarini tushuntirish bilan birga o'quv dasturlarini xalqaro talablarga moslashtirish va uni xalqaro akkreditasiyadan o'tkazish uchun dastlabki qilinadigan ishlar xususida o'z munosabatini bildirdi.
Taqdimot yakunida vebinar ishtirokchilari o'rtasida savol-javoblar bo'lib o'tdi. Ishtirokchilar H.Ergashevga O'zbekistonda moliyaviy hisobotning xalqaro standarlarini joriy etish, uning nazariy va amaliy jihatlar xususida bir qator savollarni berib o'zlari uchun qiziqarli ma'lumotlar va javoblarni olishga muvofiq bo'ldilar.Vebinar o'z ishini davom ettirib, so'zni Moliya vazirligi bo'lim boshlig'i M.Yakubovga berildi:
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining "moliyaviy hisobotning xalqaro standartlariga o'tish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida" PQ-4611-sonli qarorida Moliya vazirligi tomonidan amalga oshirilishi kerak bo'lgan qator muhim vazifalar va ularni ijrosini ta'minlashda amalga oshirilayotgan ishlar xususida to'xtalib o'tdi. Jumladan:
- buxgalterlar va auditorlar respublika jamoat birlashmalari bilan birgalikda, buxgalteriya hisobi sohasidagi xalqaro tashkilotlarni jalb qilgan holda, Vazirlar Mahkamasiga quyidagilarni kiritish:
2020 yil 1 iyunga qadar moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari va ularga tushuntirishlar matnini tan olish tartibi to'g'risidagi Nizom;
2021 yil 31 yanvarga qadar MHXSni joriy etishning ustuvor yo'nalishlaridan kelib chiqqan holda va MHXS bo'yicha mavjud kadrlar salohiyatini o'rganish natijalariga ko'ra tayyorlangan buxgalterlarni sertifikatlash milliy tizimini joriy etishning maqsadga muvofiqligi yuzasidan tahliliy ma'lumotnoma;
- manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda O'zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Davlat soliq qo'mitasi, Davlat aktivlarini boshqarish agentligi, kapital bozorini rivojlantirish agentligi va boshqa manfaatdor davlat organlari xodimlarini akkreditasiyadan o'tgan o'quv markazlarida MHXS bo'yicha o'qitish jadvali har yili tasdiqlanishini ta'minlash.
Shuningdek, oliy ta'lim muassasalarining pedagog kadrlari ("buxgalteriya hisobi" va "audit" fanlari bo'yicha), talabalari va bitiruvchilari (o'qishni tugatgandan so'ng olti oy ichida) hamda davlat organlarining xodimlarini o'qitish xarajatlari o'quv kursini muvaffaqiyatli yakunlagan taqdirda O'zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan akkreditasiyadan o'tgan o'quv markazlari birgalikda belgilangan o'qitishning yagona qiymati bo'yicha akkreditasiyadan o'tgan o'quv markazlariga qoplab beriladi. Oliy ta'lim muassasalarining "buxgalteriya hisobi" va "audit" fanlari bo'yicha pedagog kadrlari, talabalari va bitiruvchilari (o'qishni tugatgandan so'ng olti oy ichida) hamda davlat organlari xodimlarining har biriga alohida quyidagi xarajatlar qoplab beriladi:
dastlabki ro'yxatdan o'tish xarajatlari — to'liq hajmda;
imtihon topshirish uchun birinchi marta ro'yxatdan o'tish xarajatlari — ro'yxatdan o'tish summasining 50 foizi miqdorida imtihon topshirgunga qadar, ro'yxatdan o'tish summasining qolgan 50 foizi - imtihonni muvaffaqiyatli topshirgan taqdirda;
imtihon topshirish uchun ikkinchi marta ro'yxatdan o'tish xarajatlari — ro'yxatdan o'tish summasining 50 foizi miqdorida imtihonni muvaffaqiyatli topshirgan taqdirda.
O'zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi o'quv markazlariga o'qitish xarajatlarini, shuningdek, oliy ta'lim muassasalarining "buxgalteriya hisobi" va "audit" fanlari bo'yicha pedagog kadrlari, talabalari va bitiruvchilariga (o'qishni tugatgandan so'ng olti oy ichida) hamda davlat organlarining xodimlariga dastlabki ro'yxatdan o'tish va imtihon topshirish uchun ro'yxatdan o'tish xarajatlarini qoplash bo'yicha avtomatlashtirilgan dasturiy ta'minotni ishlab chiqish ustida amaliy ishlarni olib bormoqda. Shundan so'ng Moliya vazirligi bo'lib boshlig'i M.Yakubov va onlayn vebinar ishtirokchilari o'rtasida savol-javoblar bo'lib o'tdi.
Umumiy xulosa qilinganda O'zbekiston Respublikasi Prezidentining "moliyaviy hisobotning xalqaro standartlariga o'tish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida"gi PQ-4611-sonli qarori ijrosini ta'minlash doirasida tashkil qilingan mazkur xalqaro onlayin vebinar o'z oldiga qo'ygan maqsadga erishdi va 2020 yil yakuniga qadar amalga oshirilishi mumkin bo'lgan amaliy ishlar xususida yakuniy xulosalarga kelindi va tegishli qarorlar qabul qilindi.
Kun tartibidagi masala bo'yicha so'zga chiqqan i.f.D. prof. A.Karimov ham yuqoridagi PQ-4611 qaror ijrosini ta'minlashda moliya institutida amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar xususida to'xtalib o'tdi: 2020 yil O'zbekistonda "ilm-ma'rifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yili" deb e'lon qilinib, iqtisodiyotda raqamlashtirishni jadallashtirilgan qaratilgan islohotlarning belgilab olindi. Biznes yuritish, xorijiy mamlakatlar va investorlar bilan hamkorlik aloqalarini yanada kengaytirishda muhim omil hisoblanadigan moliyaviy hisobot axborotlarini to'liq va shaffof, barcha tushunadigan holda tayyorlanishi va taqdim etilishi muhim ahamiyat kasb etadi. Joriy yilda yo'nalish o'quv rejalari hamda dasturlarini kompleks tahlil qilish amalga oshirilib, fan dasturlari mavzulariga yuqoridagi Farmonda belgilab berilgan talablar kiritildi. Jumladan, moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari bo'yicha fanlarini o'qitishni yanada chuqurlashtirish maqsadida bakalavriat va magistratura mutaxassisligi fan dasturlari moliyaviy hisobotning xalqaro standartlariga oid mavzular bilan boyitildi.
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 24 fevraldagi "moliyaviy hisobotning xalqaro standartlariga o'tish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida"gi PQ-4611-sonli qarori ijrosini ta'minlash maqsadida bakalavriat ta'limi yo'nalishlari va magistratura mutaxassisligidagi fanlari bo'yicha moliyaviy hisobotning xalqaro standartlarini chuqur o'rganishni nazarda tutuvchi yangilangan o'quv dasturlari ishlab chiqilib o'quv jarayoniga tatbiq etildi.
Buxgalteriya hisobi bo'yicha pedagog kadrlarning akkreditasiyadan o'tgan o'quv markazlarida moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari bo'yicha o'qitilishini ta'minlash maqsadida mutaxassislik kafedralari professor-o'qituvchilarini o'qitish rejasi ishlab chiqildi hamda onlayn malaka oshirishlari yo'lga qo'yildi.