1. Milliy mafkura va g’oyaning mohiyati

Milliy istiqlol g‘oyasining asosiy xususiyatlari – Prezident Islom Karimov tomonvdan ko‘rsatib berilgan bo‘lib, «Milliy istiqpol g‘oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar» risolasida qisqa va muxtasar tarzda bayon qilingan. Ularning eng asosiy jihati – bu xususiyatlarning umuminsoniy mazmun-mohiyatida to‘la-to‘kis o‘z aksini topgani bilan belgilanadi. SHu ma’noda milliy istiqgol mafkurasi:
– O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, milliy va umuminsoniy qadriyatlar, demokratiya tamoyillariga asoslanadi. Binobarin, u qonuniylikka, umume’tirof etilgan talablarga, umumbashariy tamoyillarga va milliy manfaatlarga mos keladi;
– xalqimizning asrlar davomida shakllangan yuksak ma’naviyati, an’ana va udumlari, ulug‘ bobokalonlarimizning o‘lmas merosidan oziqlanadi. Bu milliy mafkuramizning chuqur tarixiy va boy ma’naviy asosga ega ekanidan dalolat beradi;
– adolat va haqiqat, erkinlik va mustaqillik g‘oyalari hamda xalqimizning ishonch va e’tiqodini aks etgiradi. Bilamizki, bu ulug‘ g‘oyalar istiqyaol sari intilgan har bir xalqning ezgu maqsadi, ishonch va e’tiqodi bo‘lib kelgan va shunday bo‘lib qoladi;
– yurt tinchligi, Vatan ravnaqi va xapq farovon-lini ta’minlashga xizmat qiladi. Bu tamoyil uning jamiyat a’zolarini aniq maqsad sari safarbar qiluvchi, ularni bu yo‘lda uyushtiruvchi ma’naviy omil sifatida moxiyatga ega ekanini ifodalaydi;
– jamiyat a’zolarini, aholining barcha qatlamlarini O‘zbekistonning buyuk kelajagani yaratishga safarbar etadi. Bu olijanob maqsadlarga erishish fuqarolarning hamjihatligiga, o‘zimizning burchimizni qay darajada anglashimiz, ertangi kunga bo‘lgan ishonchimizga ko‘p jihatdan bog‘liqdir;
– millati va dinidan qati nazar, mamlakatimiz-ning har bir fuqarosi qalbida ona-Vatanga muhabbat, mustaqillik g‘oyalariga sadoqat va o‘zaro xurmat tuyg‘usini qaror toptiradi. Bu qoida har bir fuqaro ongiga Vatanning muqaddasligini singdirishga xizmat qiladi;
– jamoatchilik qalbi va ongiga fikrlar xilma-xilligi, vijdon erkinligi kabi demokratik tamoyillarga rioya qilgan holda ma’rifiy yo‘l bilan singdiriladi.
Milliy istiqlol mafkurasi yaxlit tizim bo‘lganidan uning barcha xususiyatlari o‘zro aloqadorliqda va uzviy bog‘liqliqsa namoyon bo‘ladi.
Mafkura – muayyan ijtimoiy guruh yo qatlamning, millat yoki davlatning ehtiyojlarini, maqsad va intilishlarini, ijtimoiy-ma’naviy tamoyil-larini ifoda etadigan g‘oyalar, ularni amalga oshirish usul va vositalari tizimidir.
Mafkuralar, ma’no-mohiyatiga ko‘ra, falsafiy, dunyoviy, diniy va boshqa turli ta’limotlar asosida yaratiladi. Xilma-xil ijtimoiy-siyosiy kuchlar o‘z mafkuralarini yaratishda siyosiy g‘oyalar bilan birga, diniy oqimlar va ilm-fan yutuqlariga tayanadi, ulardan nazariy asos sifatida foydalanadi