1. Modda almashinuv asoslari Moddalar almashinuvi yoki metabolizm


Modda almashinish, modda o‘tkazish, tezlik, faza, muvozanat, komponent, moddiy balans, tenglama, molekulyar, turbulent, konvektiv, modda


Download 29.18 Kb.
bet2/5
Sana07.04.2023
Hajmi29.18 Kb.
#1340885
1   2   3   4   5
Bog'liq
Shaxzod ATJQ

2. Modda almashinish, modda o‘tkazish, tezlik, faza, muvozanat, komponent, moddiy balans, tenglama, molekulyar, turbulent, konvektiv, modda berish, koeffisiyent. (avval 1-) Tezlik - bu ob'ekt bosib o'tgan fazo, unga sarf qilingan vaqt va uning yo'nalishi o'rtasidagi munosabatni ifodalovchi jismoniy miqdor. Bu so'z lotin tilidan keladi tezkorlarvelocitatis.Tezlik ob'ekt harakatlanadigan yo'nalishni ham hisobga olganligi sababli, u vektor belgilar kattaligi hisoblanadi.Shunday qilib, tezlik ma'lum bir vaqt ichida ob'ektning kosmosdagi pozitsiyasining o'zgarishini, ya'ni tezlik va shu harakat sodir bo'ladigan yo'nalishni nazarda tutadi. Demak tezlik va tezlik bir xil emas. ezlik (mexanikada) — moddiy nuqta harakatining asosiy kinematik kursatkichlaridan biri; vektor kattalik boʻlib, v q Qfr munosabat orqali aniklanadi, bunda f* moddiy nuqtaning fazodagi oʻrnini ifodalovchi radius vektor. T. vektorning yoʻnalishi harakat trayektoriyasiga utkazilgan urinma boʻyicha yoʻnalgan boʻladi. Tekis harakat tezligi moddiy nuqtaning vaqt birligi t da oʻtgan yoʻli s bilan oʻlchanadi, yaʼni v q |. Notekis harakat uchun berilgan on (moment)dagi T. kattalik jihatdan, agar nuqta shu ondagi tezlikni bundan keyin ham saqlab qolgan boʻlsa, nuqtaning vaqt birligida oʻtadigan yoʻliga teng boʻladi, deb qarash mumkin.
Xalqaro birliklar tizimi SI va T. birligi kilib 1 m/s qabul kilingan.
Δ�¯�¯=Δ(Δ�)Δ�+Δ(Δ�)Δ�.Vaqt (s) oʻtishi bilan tezlik (m/s) oʻzgarishi tezlanishdir (m/s²).
Muvozanat — 1) mexanikada — bironbir aniq mexanik tizimga (jismga) taʼsir koʻrsatayotgan barcha kuchlar oʻzaro tenglashgan holat. Jism barqaror, nobarqaror va befarq M.da boʻlishi mumkin. Jism M. holatidan biroz ogʻganidan soʻng yana eski holatiga qaytsa, bunday holat barqaror M. holati deb ataladi (rayem, a). Agar jism M. holatidan bir oz ogʻganidan keyin bu holatdan borgan sari uzoklasha boshlasa, bunday holat nobarqaror M. holati boʻladi (rasm, 6). Jism M. xrlatidan biroz ogʻganidan keyin yangi holatida qolsa, bunday holatga befarq M. holati deyiladi (mas, gorizontal sirtdagi shar) (rasm, v); 2) termodinamik M. — bironbir tizimning barcha qismlarida temperatura, bosim va boshqa makroskopik parametrlar bir xil boʻladigan holat. Har qanday izolyasi-yalangan tizim vaqt oʻtishi bilan shunday M. holatiga erishadi; 3) Kimyoviy muvozanat — kimyoviy reaksiya borayotgan tizimning faqat qaytar reaksiyalar yuz beradigan holati. Bunday M. holatidagi tizimning holati parametrlari vaqtga bogʻliq boʻlmaydi, tarkibi barqaror boʻladi.[1]

Download 29.18 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling