1-mustaqil ish Fan “Kompyuter tarmoqlari” Guruh: di20-11-guruh Talaba: Hamzaqulov. O o’qituvchi: Fayziyev. V samarqand-202 y

Tarmoq arxitekturasini tanlash. Tarmoq arxitekturasini tanlash tarmoqning maqsadiga, ish stantsiyalari soniga va unda bajariladigan harakatlarga bog'liq.
Tengdosh tarmoqni tanlash lozim bo’ladiki, agar:

• 
  foydalanuvchilar soni o’ntadan oshmasa;
  
• 
  barcha mashinalar bir-biriga yaqin joylashgan bo’lsa;
  
• 
  moliyaviy imkoniyati cheklangan ish joylarida;
  
• 
  ma'lumotlar bazasi serveri, faks serveri yoki boshqa har qanday ixtisoslashtirilgan serverga ehtiyoj bo’lmasa;
  
• 
  markazlashgan boshqaruvni amalga oshirish imkoniyati yoki bunga ehtiyoj bo’lmasa.
  

Mijoz-server tarmoqni tanlash lozim bo’ladiki, agar:

• 
  foydalanuvchilar soni o’ntadan ko’p bo’lsa;
  
• 
  markazlashtirilgan boshqaruv, xavfsizlik, resurslarni boshqarish yoki zaxiralash talab qilinsa;
  
• 
  maxsus serverga ehtiyoj bo’lganda;
  
• 
  global tarmoqqa ulanish talab etilsa;
  
• 
  foydalanuvchi darajasida resurslarni ajratish talab etilganda.
  

Pog’onali arxitekturaning maqsadi va vazifalari. Pog’onali arxitektura tushunchasi ham - bu boshqaruv tizimining bir shakli tarmoqning elementlari, protokollari, interfeyslar, qurilmalari ma’lumot bir pog’onaga mantiqan tegishli bo’ladi. Pog’onali daraxtga joylashtirilgan qurilmalar va boshqaruvchi dasturlar to'plamini o'z ichiga oladi. Misol uchun harbiy sohada ham bunday struktura ishlatiladi, ya’ni askar va uni boshqaruvi, serjand va uni boshqaruvi, batalyon boshlig’i va uni boshqaruvi va h.k. Har bir boshqaruvda boshqariluvchi va boshqaruvchi bo’lib, ular ma’lumot vazifalarni bajaradi, shunday qilib tarmoq elementlarini ham o’zining mantiqiy hududida ma’lum vazifalarni amalga oshiradi.
Tarmoqning o'zaro ishlashi muammosini o'z ichiga olgan murakkab muammolarni hal qilish uchun taniqli universal usuldan foydalaniladi - dekompozitsiya, ya'ni bitta murakkab muammoni bir nechta oddiy vazifa modullariga bo'lish.
Dekompozitsiya har bir modulning funktsiyalarini, shuningdek, ularning o'zaro ishlash tartibini (ya'ni modullararo interfeyslarni) aniq belgilashdan iborat. Ushbu yondashuv bilan har bir modulni "qora quti" sifatida ko'rish mumkin, uning ichki mexanizmlaridan abstraktatsiya qilinadi va modullarning o'zaro ta'siriga e'tibor qaratiladi. Vazifani mantiqiy soddalashtirish natijasida modullarni mustaqil ravishda sinab ko'rish, ishlab chiqish va o'zgartirish mumkin bo'ladi. Shunday qilib, 3.1-rasmda ko'rsatilgan har qanday modul qayta yozilishi mumkin. Aytaylik, masalan, bu A moduli bo'ladi va agar ishlab chiquvchilar bir vaqtning o'zida modullararo ulanishlarni (bu holda A-B va A-C interfeyslari) o'zgarishsiz saqlasalar, bu boshqa modullarda hech qanday o'zgarishlarni talab qilmaydi.

3.1-rasm. Vazifalarni dekompozitsiyalashga misol.
Dekompozitsiya g'oyasini rivojlantiruvchi yanada samarali kontseptsiya ko’p pog’onali yondashuvdir. Asl muammoni modullar to'plami sifatida taqdim etgandan so'ng, bu modullar ierarxiyani tashkil etuvchi pog’onalarga guruhlanadi va tartiblanadi. Ierarxiya printsipiga muvofiq, har bir oraliq pog’ona uchun darhol qo'shni yuqori va quyi pog’onalarni ko'rsatish mumkin (3.2-rasm).

3.2-rasm. Ko’ppog’onali yondoshuv – vazifalar ierarxiyasini yaratish.
OSI modeli yettita o’zaro ishlash pog’onasiga ega bo’lgan. Model amaliy, taqdim etish, seans, transport, tarmoqli, kanal va fizik o’zaro ishlash pog’onalaridan iborat.