1-Mustaqil ish Mavzu: Hisoblash texnikasining asosiy tushunchalari
Download 0.86 Mb. Pdf ko'rish
|
Kompyuter tashkil etish
- Bu sahifa navigatsiya:
- Leonardo da Vinchi
- Gotfrid Vilgelm Leybnits
|
Jon Neper
ning 1617-yilda yaratilgan tayoqchalari keyinchalik 1632- yida Ingliz matematika o’qituvchilari Vilyam Otred ning doiraviy va Richard Delamey ning to’g’ri burchakli logarifm chizg’ichi yaratildi. Mexanik mashinalar davriga kelsak bu davrda nemis matematika Vilgelm Shikkard 1623-yili loyihalashtirish moslamadan mexanik mashinalar davrini boshladi.Aslida esa Shikkardning mashinasi ham birinchi emas edi.Chunki 1967-yili Madriddagi milliy kutubxonadan Leonardo da Vinchi ning nashr etilmagan qo‘lyozmasi topilgan. Qo‘lyozmadagi chizmalar ichida o‘n uchta raqamli sonlarni qo‘sha oladigan hisoblash qurilmasining chizmasi mavjud bo‘lib, ular asosida yasalganda qurilma qo‘shish va ayirish amallarini bajaruvchi mashina ekanligi ma’lum bo‘lgan. Shunga asosan uyg‘onish davrining buyuk rassomi, italiyalik matematik Leonardo da Vinchi birinchi hisoblash qurilmasining ixtirochisi deb hisoblanadi.Keyinchalik 1642-yilda fransuz matematigi va fizigi Blez Paskal qo’shish va ayirish amallarini bajara oladigan “Paskalina” nomini olgan mexanik mashina yasadi. 1642–1645- yillarda Paskal mexanik tarzda hisoblovchi qurilmasining 50 dan ziyod shakllarini ixtiro etdi. Ularning 1645-yilda yasalgan eng mukammali «arifmetik mashina» yoki «Paskal g‘ildiragi» deb nomlandi. Bu qurilma sonlarni “eslab” qolardi va 4 ta arifmetik amalni bajara olardi. Keyinchalik 1673-yilga kelib nemis matematigi va fizigi Gotfrid Vilgelm Leybnits ikkilik sanoq sistemasi qo’llangan 4 ta amal bajara oladigan hamda ildiz chiqara oladigan mashina ixtiro qildi. Elektromexanik mashinalar ham o’z navbatida ya’ni XX – asr fan va texnikasi taraqqiyoti ehtiyojlarini qoniqtira olmay qoldi.Ya’ni bu mashinalarda hisoblash jarayoni ko’p vaqt qilishi ishlash tezligi va amal aniqligining kichikligi sababli yanada tezroq hisoblaydigan yangi xildagi mashina yaratish zaruriyati tug’ildi.Shu boisdan ham hisoblash mashinalarida yuqoridagi talablarni amalga oshirishga zamin yaratuvchi elektron lampalardan foydalanish ustida jadallik bilan tadqiqot olib borila boshlandi. Shu maqsa yo’lida 1942-1945 – yillarda birinchi bo’lib AQSHdagi Pensilvaniya universitetida axborotlarni saqlash imkoniyatiga ega bo’lgan elektron lampalar yordamida raqamli mashinasi yaratildi. BU hisoblash mashinasining og’irligi bazi kitoblarda 30 tonna deb bazi kitoblarda esa 70 tonna deb berilgan.U 150 kvadrat metrli xonani egallagan va 18 mingta electron lampaga ega bo’lgan hisoblash mashinasi ENIAK deb nomlandi.1946- yili amerika olimi Djon Fon Neyman shunday electron hisoblash mashinalarini qurishni matematik jihatdan asoslab berdi.Asosan bu xil mashinalar hisoblash texnikasi tarixida keskin burilish yasadi ya’ni fan texnikasining turli sohalari jadal rivojlanishiga turtki bo’ldi.Keinroq AQSHda va Buyuk Britaniyada “ADVAK” ,“EDSAK”,”SEAK”,”BINAK” va “UNIVAK” mashinalari yartildi. Elektron hisoblash mashinalari davri kelsak bu davr asosan 4 ta davrni o’z ichiga oladi Avlodlar Asosiy element Amal bajarish tezligi Kiritish- chiqarish qurilmasi Dasturiy ta’minot Shu avlod EHMiga misol 1-avlod 1946-1955 Elektron lampa 1 sekundda 10-20 ming Boshqarish pulti, perfokarta Mashina tili, dasturlash tili ENIAC, MESM, MINSK-1, URAL 2-avlod 1956-1965 Tranzisto r 1 sekundda 100-500 ming Perfokarta, perfolenta, magnitli baraban Dispetcher va paket sistemasi, IBM 707, BESM-6 MINSK-22 3-avlod 1966-1974 Integral sxema 1 sekundda 210 6 gacha Videoterminal sistemasi Operatsion sistemalar IBM 360, EC-1030 4-avlod 1975 -… Katta integral sxema 1 sekundda 10 8 va yuqori Rangli grafik displey Ma’lumotlar ombori, ekspert sistemasi PRAVETS, IBM, Pentium Download 0.86 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|