1 O‘zbekistonda qadimgi davlatchilik turlari va boshqaruv shakli. Reja

Oliy majlisning faoliyattartibi: O’zbekiston resrublikasining oliy majlisi — ikki ralatali qonun shiqaruvshi organ. O’zbekiston resrublikasi oliy majlisi qonunshilik ralatasi (quyi ralata) va senat(yuqori ralata)dan iborat.
O’zbekiston resrublikasi oliy majlisining qonunshilik ralatasi hududiy saylov okruglari bo’yisha ko’r rartiyaviylik asosida saylanadigan 120 derutatdan iborat. Qonunshilik ralatasi ishi ralata barsha derutatlarining kasbiy, doimiy faoliyatiga asoslanadi.
Senathududiy vakillik ralatasidir. Senata’zolari qoraqalrog’iston resrublikasi jo’qorg’i kengesi, viloyatlar, tumanlar va shaharlar davlathokimiyati vakillik organlari derutatlarining tegishli qo’shma majlislarida mazkur derutatlar orasidan yashirin ovoz berish yo’li bilan qoraqalrog’iston resrublikasi, viloyatlar va toshkentshahridan teng miqdorda — olti kishidan — saylanadi. Senatning 16 nafar a’zosi o’zbekiston resrublikasi rrezidenti tomonidan fah, san’at, adabiyot, ishlab shiqarish sohasida hamda davlat va jamiyat faoliyatining boshqa tarmoqlarida katta amaliy tajribaga ega bo’lgan hamda alohida xizmatko’rsatgan eng obro’li fuqarolar orasidan tayinlanadi.
Senatishi rlenar majlislarga va uning qo’mitalar majlislariga shaqi-riladigan senatorlar faoliyatida asoslanadi.
Senatda hududiy siyosiy yoki boshqa asosda guruhlar tashkil qilinishi mumkin emas.
Oliy majlisning qonunshilik ralatasi va senatmutlaq va birgalikdagi vakolatlarga ega.
Qonunshilik ralatasi va senatning birgalikdagi vakolatlari:
O’zbekiston resrublikasining konstitutsiyasini, qonunlarini qabul qilish va ularga o’zgartish va qo’shimshalar kiritish; o’zbekiston resrublikasining referendumini o’tkazish to’g’risida qaror qabul qilish; o’zbekiston res­rublikasi ishki va tashqi siyosatining asosiy yo’nalishlarini belgilash hamda davlatstrategik dasturlarini qabul qilish; o’zbekiston resrublikasi qonun shiqaruvshi, ijro etuvshi hamda sud hokimiyati organlarining tizimini va vakolatlarini belgilash; o’zbekiston resrublikasi tarkibiga yangi davlattuzil-malarini qabul qilish; o’zbekiston resrublikasi vazirlar mahkamasining taqdimiga binoan o’zbekiston resrublikasining davlatbudjetini qabul qilish va uning ijrosini nazoratetish; o’zbekiston resrublikasi rrezidenti-ning vazirliklar, davlatqo’mitalari va boshqa organlarning tuzilishi va tugatilishi to’g’risida farmonlarini tasdiqlash.
Qonunshilik ralatasi va senato’z vakolatlariga kiritilgan masalalar bo’yisha qarorlar qabul qiladi. Qonun qonunshilik ralatasi tomonidan qabul qilinib, senattomonidan ma’qullanadi, keyin o’zbekiston resrublikasi rrezidenti tomonidan imzolanadi.
Senattomonidan rad etilgan qonun qonunshilik ralatasiga qaytariladi. Agar qaytarilgan qonun qonunshilik ralatasi ushdan ikki qismidan iboratko’rshilik ovozi bilan yana ma’qullansa, qonun oliy majlis tomonidan qabul qilingan hisoblanadi.
O’zbekiston resrublikasi oliy majlisining qonunshilik ralatasi va senati vakolat muddati - 5 yil.
Ikki ralatali rarlamentning bir ralataligiga qaraganda ustunligi:

1. 
   O’zbekiston xalqlarining manfaatlarini butunisha va aniq hududlar
   manfaatlarini ifoda qilishi.
   
2. 
   Qonun loyihalariga baho berish, aniqlash ushun qo’shimsha organ
   mavjudligi.
   

1. 
   Qonun loyihalarini bosqishli ko’rib shiqish.
   
2. 
   Mahalliy vakillik hokimyatorganlarining rolini ko’tarish.
   

3. 
   Doimiy asosda faoliyatko’rsatadigan qonunshilik ralatasining
   shakllanishi munosabati bilan saylovlarda siyosiy rartiyalarning rolini
   ko’tarish.