1. Risk tushunchasi. Moliyaviy risklarning tavsifi va tasnifi

tushunchalar
№
Muallif
Ta’rif
1
V.T.Sevruk
Risk - bu zarar ko`rish yoki manfaatni qo`ldan chiqarish bilan bog`liq ehtimollar
o`lchamidir
2
G.Panova
Risk kutilmagan hodisalar yuzaga kelganida yo`qotish havfi yoki imkoniyatidir
3
I.R.Toymuxamedov
Risk - bu ma`lum maqsadni ko`zlagan xolda olib borilayotgan faoliyat natijasida bo`lgan
ishonchsizlik, ba`zan qoniqarsiz tugashi natijasidagi yo`qotishlardan iborat
4
V.M.Usoskin
Risk doimo noaniqlik bilan birga kelib, oxirgi o‘z navbatida oldindan ko‘ra bilish kiyin
yoki mumkin bo‘lmagan voqealar bilan bog‘liq bo‘ladi
5
P.G.Grabovoy, 
S.N.Petrova, 
S.I.Poltavsev
Risk - bu korxona resurslarining bir qismini yo‘qotish yoki daromad ola olmaslik,
qo‘shimcha xarajatlar qilish хavfidir
6
O.I.Lavrushin
Bank riski ehtimoliy hodisaning qiymat o‘lchovi bo‘lib, u yo‘qotishlarga olib keladi
7
Sh.Z.Abdullayeva
Bank amaliyotida risk har doim ham kutilmagan xodisa emas. Bank faoliyatining barcha
turi risk bilan bog‘liq. Bank shu faoliyat turi yoki operatsiya riskli ekanligini bilib turib,
shu operatsiyani amalga oshirishga qaror qiladi yoki amalga oshiradi va u barcha рollarda
shu operatsiya natijasida yuqori daromad olishni rejalashtiradi.

---

Tadbirkorlik riskining klassik va neoklassik ko`rinishi ham
ishlab chiqilgan bo`lib, Klassik nazariyada tadbirkorlik riski qabul
qilingan
qarorlar
natijasida
yuzaga
kelishi
mumkin
bo`lgan
yo`qotishlarning matematik kutilishi bilan tenglashtiriladi deyilgan.
Ushbu
qarashlar
klassik
nazariya
namoyandalari
Dj.Mill
va
I.U.Seniorlar tomonidan bildirilgan.
XX-asrning 30-yillarida iqtisodchilar A.Marshall va A.Pigu
tadbirkorlik
riskining
neoklassik
nazariyasini
yaratdilar.
U
quyidagilardan iborat: noaniqlilik sharoitida ishlayotgan, daromadi
o`zgarib turadigan tadbirkor, bitim tuzayotganda ikkita kriteriyaga
asoslanadi:
• kutilayotgan foyda hajmiga;
• uning ikkilanishlarining hajmiga.

---

Bu shundan dalolat beradiki, bir xil daromad beradigan
ikkita kapital qo`yilmalari orasidan tadbirkor qaysi biriga
ko`proq ikkilanayotgan bo`lsa, o`sha kapital qo`yilmani
tanlamaslikka harakat qiladi.
A.Smit tadbirkorlik faoliyatining ba`zi bir xususiyatlari
haqida
gapirib
o`tganda,
quyidagilarni
ta`kidlagan:
“Foydaning odatdagi ko`rinishi doimo ozmi-ko`pmi risk
bilan
o`sib
boradi.
Lekin
unga
proporsional
tarzda
o`smaydi. Insonlar tavakkal qilib ishlashlari riskga olib
keladi”.

---