1. Sanlı izbe-izlik dep natural sanlar toplaminda anıqlanǵan hám haqıyqıy bahalar qabıl etiwshi


Download 197.33 Kb.
bet9/17
Sana10.11.2023
Hajmi197.33 Kb.
#1763301
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   17
Bog'liq
1. Sanl izbe-izlik dep natural sanlar toplaminda an qlan an h m

k1 < k2 < ... < kn < ...



{ } { } { }
Ta'rif. Agar xn ketma-ketlik berilgan bo'lsa, xkn n=1 ketma-ketlik xn ketma- ketlikning qismiy ketma-ketligi deyiladi.

{ } { } { }
Masalan, x2n1 va x2n ketma-ketliklar berilgan xn ketma-ketlikning har xil, ya'ni biri toq nomerdagi va ikkinchisi juft nomerdagi, elementlaridan tashkil topgan ikki qismiy ketma-ketliklaridir.
Ta'rif. Agar {xn} ketma-ketlikning a soniga yaqinlashuvchi {xkn } qismiy ketma- ketligi mavjud bo'lsa, a son {xn} ketma-ketlikning qismiy limiti deyiladi.
2.4.1 - Misol. xn = (−1)n bo'lsin. U holda juft nomerli
x2n = (−1)2n = 1
qismiy ketma-ketlik 1 soniga yaqinlashadi, toq nomerli
x2n1 = (−1)2n1 = − 1
qismiy ketma-ketlik esa −1 soniga yaqinlashadi. Shuning uchun 1 va −1 sonlar
{xn} ketma-ketlikning qismiy limitlari bo'ladi.

  1. Endi ketma-ketlik uchun limit nuqta tushunchasini kiritamiz. Dastlab, yozuvni soddalashtirish maqsadida, quyidagi atamalashga kelishib olaylik.


{ }
Faraz qilaylik, E - sonlar o'qining ixtiyoriy qismiy to'plami va {xn} - biror ketma-ketlik bo'lsin. Agar shunday cheksiz ko'p turli nomerlar topilsaki, xn

{ }
ketma-ketlikning bu nomerlarga mos kelgan elementlari E to'plamga tegishli bo'lsa, biz E to'plamda xn ketma-ketlikning cheksiz ko'p elementlari yotadi deymiz.

{ − }
Bu kiritgan ta'rifimiz to'plamlar nazariyasida qabul qilingan an'anaviy atamadan farq qiladi. Misol uchun, agar E to'plam faqat bitta x = 1 nuqtadan iborat bo'lsa, to'plamlar nazariyasi nuqtai nazaridan, u cheksiz ko'p nuqtaga ega bo'la olmaydi. Ammo, yuqoridagi kelishuvga ko'ra, E to'plamda ( 1)n ketma-ketlikning cheksiz ko'p, ya'ni barcha juft nomerli elementlari yotadi.





Sonlar o'qidagi a nuqtaning atrofi deb shu nuqtani o'z ichiga oluvchi ixtiyoriy intervalga aytilishini eslatamiz. Biz a nuqtaning ε-atrofi deganda (a ε, a + ε) intervalni tushunamiz va bunda doim ε > 0 deb hisoblaymiz.

{ }
Ta'rif. Agar a nuqtaning ixtiyoriy ε-atrofida xn ketma-ketlikning cheksiz ko'p elementi joylashsa, a nuqta berilgan ketma-ketlikning limit nuqtasi deyiladi.

— { − }
Masalan, 1 va 1 nuqtalar ( 1)n ketma-ketlikning limit nuqtalaridir. Bu
ketma-ketlik uchun limit nuqtalar to'plami qismiy limitlar to'plami bilan ustma-ust tushishi tasodifiy emas. Chunonchi, quyidagi ikki tasdiq o'rinli.

      1. - Tasdiq. Har qanday ketma-ketlikning qismiy limiti shu ketma-ketlikning

limit nuqtasi bo'ladi.

{ }
Isbot. Faraz qilaylik, a nuqta {xn} ketma-ketlikning qismiy limiti bo'lsin, ya'ni, a ga yaqinlashuvchi {xkn } qismiy ketma-ketlik mavjud bo'lsin. Shunday ekan, istalgan ε > 0 uchun {xkn } ketma-ketlikning biror nomerdan boshlab barcha elementlari a nuqtaning ε- atrofida yotadi. Demak, shu ε atrofda xn ketma-
ketlikning cheksiz ko'p elementlari yotadi, ya'ni a - ketma-ketlikning limit nuqtasi ekan.

Download 197.33 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling