1. Sonlarning nisbatini toping va qisqartiring

1. Sonlarning nisbatini toping va qisqartiring:

1. 32:12
2. 45:20
3. 50:25
4. 56:23
5. 12:45
6. 69:120
7. 26:56
8. 87:123
9. 120:240
10. 84:96
11. 36:45
12. 125:250

2. Proporsiyaning noma’lum hadini toping:

1. x:18=68:17
2. 28:x=7:9
3. 18:15=72:x
4. x:9=35:15
5. 60:15=x:2
6. 55:x=5:3
7. 72:4=x:2
8. 96:x=48:24

3. Proporsoyaning noma’lum hadini toping:

1. x:18=56:14
2. 21:x=7:8
3. 40:10=x:2
4. 16:5=64:x
5. x:6=25:15
6. 44:x=4:3
7. 25:x=5:4
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.

4. Chetki hadlari ko’paytmasi 36 ga teng bo’lgan proporsiya tuzing. Bunday

proporsiyalardan nechta tuzish mumkin.
5. Yuk avtomobili 480 km masofani soatiga 60 km tezlik bilan bosib o’tdi. Tezligi 80 km/soat bo’lgan avtomobil shu vaqt ichida qancha yo’l yuradi.
6. Proporsiyaning chetki hadlari 8 va 15 ga, o’rta hadlaridan biri 10 ga teng. Proporsiyaning ikkinchi o’rta xadini toping.
7. Proporsiyaning chetki hadlari 28 va 10 ga, o’rta hadlaridan biri 35 ga teng. Proporsiyaning ikkinchi o’rta xadini toping.
8. Piyoda 3 soatda 10,5 km yo’l yurdi. Piyoda shunday tezlik bilan yursa, 4,5 soatda necha km yo’l bosadi? Masalaning shartiga mos proporsiya tuzing va yeching.
9. Motatsiklchining tezligi 80 km/soat, velosipedchining tezligi esa 16 km/soat. Motatsiklchining tezligi velosipedchining tezligidan necha marta ko’p?
10. Nisbatlar janjirida tushurib qoldirilgan joylarni to’ldiring:
1) 10:20=1:…=3:… 2) 1:2,5=2:…=…:20
11. Olimjon 3,5 soatda 14 km yo’l bosishi mumkin. U shunday tezlik bilan yursa, 8 km masofani necha soatda bosib o’tadi?
12. 4, 12 va 20 sonlari uchligi uchun shunday bir to’rtinchi sonni topingki, natijani bu sonlar proporsiya tashkil qilsin.
13. Proporsiyaning o’rta hadlari 12 va 60 ga, chetki hadlaridan biri 24 ga teng. Proporsiyaning ikkinchi chetki xadini toping.
14. 5 ta nasos 3 soat davomida 27 suvni kanaldan tortib chiqaradi. 4 ta shunday nasos 5 soatda necha kub metr suvni tortib chiqaradi?
15. 4 kg gilos uchun 20000 so’m to’landi. Agar shu gilosdan 7 kg olinsa, qancha pul to’lanadi?
16. 15 misning massasi 133,5g. 22 misning massasi qancha?
17. Toshbaqa 5 soatda 900 metr masofani bosib o’tdi. U 1 sutkada necha metr yo’l yuradi.
18. Chumoli 4 soatda 100 metr masofani bosib o’tdi. U 3 sutkada necha metr yo’l yuradi?
19. Ikkita sonning o’rta arifmetigi 24 ga teng. Bu sonlar qatoriga yana bir son qo’shilib o’rta arifmetigi hisoblansa, unda 25 ga teng bo’ldi. Qo’shilgan sonni toping.
20. Uzunligi 35 m va massasi 840 kg bo’lgan mis simdan 24,5 m sim qirqib olindi. Qolgan qismining massasi necha kg bo’ladi?
21. Uchta sonning yig’indisi 72 ga teng ular 5:1:3 kabi nisbatda. Bu sonlarni toping.
22. Ikki sonning yig’indisi 36 ga ten gular 5:4 kabi nisbatda. Bu sonlarni toping.
23. To’rtta sonning yig’indisi 36 ga teng. Ular 5:2:4:1 kabi nisbatda. Bu sonlarni toping.
24. Usta ishning qismini soatda bajardi. Shu ishning qismini u qancha vaqtda bajaradi.
25. 36 soni 5 va 7 sonlariga teskari proporsional bo’lgan ikkita qismga ajrating.
26. 320 sonini 6:4 kabi nisbatda bo’lingan bu bo’laklarning kattasini toping.
27. 61 sonini 1,2,3 va 5 sonlariga teskari proporsional bo’lgan qismga ajrating.
28. Ikki shahar orasidagi masofa 200 km. 1:2000000 masshtabli xaritada bu masofa necha santimetrga teng bo’ladi.
29. Ikki shahar orasidagi masofa 400 km. 1:8000000 masshtabli xaritada bu masofa necha santimetrga teng bo’ladi.