1. Suyaklaring joylashishi,shakli va vazifasi bo`yicha klassifikatsiyasi

o`rtasidagi birlashmalar. 

Umurtqa pog`onasi-columna vertebralis.5 qismdan iborat:1)chin umurtqalar(vertebrae verae)-

bo`yin,ko`krak,bel{o`siqlari va tanalari alohida bo`lganligi uchun} 2)soxta umurtqalar(vertebrae 

spure)-dumg`aza va dum{bitta suyakka aylanib ketganligi uchun}. Umurtqa  qismlari:corpus 

vertebrae,arcus vertebrae-,pedunculi vertebrae-,foramen vertebrae-, umurtqa ravog`idagi 

processus articularis superior et inferiors,processus spinosum-,processus transverses ,incisurae 

vertebrales sup. et posterior,foramen intervertebrale.Bo`yni umurtqasi –vertebrae cervicales 7 

dona.Qismlari iborat:corpus vertebrae,foramen vertebrae,processus transversus ,foramen 

transversusni hosil qilgan.Bo`yin umurtqalarining boshqalardan farqi:1) CI ning tanasi va qirrali 

o`sig`i yo`q 2)C II tishli bo`ladi 3)C VII vertebrae prominens turtib chiqqan umurtqa deyiladi 

chunki processus spinosusi uzun,teri ostidan bilinib turadi 4)C VI oldingi do`mbog`I yaxwi 

rivojlangan ,oldidan uyqu arteriyasi o`tganligi uchun  tuberculum caroticum uyqu do`mbog`i 

deb ataladi  5)Kondalang teshigining bo`lishi  6)C II-C V ning processus spinosuslari(kalta va) 

ayri 7)Bo`g`im yuzalari gorizontal sathda joylashgan. 1-boyin umurtqasi-atlas,atlant-2ta yuzasi 

bor:loviyasimon va aylana [Qismlari:oldinda arcus anterior,tuberculum anterior, orqada arcus 

posterior, tuberculum posteriorbor. Fovea articularis superor,fovea articularis inferior,2 ta 

processus transverses,2 ta foramen transverses,fovea dentis]Ravoqning ichki yuzasida fovea 

dentis bor.Oldinda tuberculum anterior orqa ravoqda tuberculum posterior.2-bo`yin umurtqas-

axis.Tana shakllangan,processus spinosusi bor.Qismlari: corpus vertebrae,foramen 

vertebrae,dens,2 ta processus transverses,foramen transversus,facies articularis superor,facies 

articularis inferioir. Tishsimon o`sig`i dens 1-umurtqa ravog`ining facies articularis anteriorga 

kirib turadi.Densning uchi-apexi mavjud Ko`krak umurtqalari-vertebrae thoracica.12 

ta.Boshqa umurtqalarda farqi:1)Bo`g`im yuzasi frontal sathda joylashgan 2)Tanasi va 

ko`ndalang o`sig`ida qovurg`a brikadigan fovea costalis bor.Bir-biridan farqi:1)Th 10 da fovea 

costalis superior yarimta bor, fovea costalis inferior yo`q 2)Th XI –XII 1 tadan to`liq fovea 

costalisi bor 3)1-ko`krak umurtqasi fovea costalis superiori to`liq fovea costalis inferiori 

yarimta.Ko`krak umurtqasi ekanligini  quyidagicha aniqlaymiz:foramen transversus 

yo`q,processus sipnosuslari pastga qaragan va qovurg`a birikadigan fovea costalislari bor. Bel 

---