1-tajriba ishi. Suyuqlik termometrlarining ishlish prinsipini o’rganish. Ishdan maqsad

 

Tajriba ishini bajarish ketma-ketligi: 

1.  Idishdan qo’zg’aluvchi bimetall termometrni chiqarib oling. 

2.  Zaruriy  holatda  uning  harorati  xona  harorati  bilan  tenglashguncha  kuting, 

honadagi havo haroratini o’lchab 2.1-jadvalga kiriting.  

3.  Isitish  elementi  rostlagichi  60°S  gacha  bo’lgan  haroratga  sozlanganligini 

tekshiring, zarur holatda qayta sozlang. 

4.  Idishni  ishchi  suyuqlik  (suv)  bilan  to’ldiring,  nasosni  ishga  tushiring. 

Isitgichni  ishga  tushiring.  Harorat  datchigining  o’rnatilgan  ko’rsatkichi  va 

belgilangan  haroratga  yetish  ko’rsatkichi  bo’yicha  isitish  jarayoning 

to’xtashini kuting.  

5.  Qo’zg’aluvchi bimetall termometrni idishga kiriting, sekundamerni yoqing. 

6.  Isitishni harorati bo’yicha Harorat datchigi DT joriy harorat qiymati T>Ki va 

vaqt  bo’yicha  t>Ki  2.2-jadvalga  (sekundamer  o’chirilmaydi)  ,  taklif 

etilayotgan qadam 4-6 s.da bajariladi. Sekundamer vaqt ko’rsatkichi t=0 s.dan 

boshlab  o’lchay  boshlanadi.  Jarayon  DT1  va  DT2  ko’rsatkichlari 

tenglashguncha amalga oshiriladi (farq 1°Sdan ko’p bo’lmasligi kerak).  

7.  DT2 ning ko’rsatkichlarini T

jk

 kabi 2.2-jadvalga kiriting. 

8.  Sekundamerni o’chiring. 

9.  DT  ni  idishdan  chiqarib  oling  ,  metall  sterjen  stenga  tegmasligi  uchun  uni 

stendga iling. 

10. DT ning sovush harorati bo’yicha T

BJ

 haroratning joriy qiymati va tei

 

vaqtni 

2.1-jadvalga kiriting. Taklif etilayotgan qadamni bajarish vaqti 10-15 s. 

11. Kranni ochib idishdagi suvni to’king. 

T"> t> L 

12. 

 funktsiya qiymatini hisoblab tablitsaga kiriting, bu yerda Tj1 birinchi 

isitish nuqtasi DT1 ning (idishga kiritilgandan so’ng).  

 

 

---

2.1-jadval. DT1–havo o’lchash  

 

Tvk. °S