1. Tegislikke tiyisli tuwrı sızıq hám noqat

Joba :
1. Tegislikke tiyisli tuwrı sızıq hám noqat
2. Tegisliktiń bas sızıqları
Tuwri tu`sinigi aniqlanbaytug`in matematikanin` da`slepki tu`siniklerinin` biri, sanliqtan og`an aniqlama joq.
1. Tuwrinin` uliwma ten`lemesi birinshi ta`rtipli eki o`zgeriwshili siziqli ten`leme:
(1)
bunda A, V, S - turaqlilar. Dara jag`daylari:
a) - bul Ox ko`sherine parallel tuwri ten`lemesi;
b) - bul Ox ko`sherinin` ten`lemesi;
v) - bul Ou ko`sherine parallel tuwri ten`lemesi;
g) - bul Ou ko`sherinin` ten`lemesi;
d) - bul koordinata basi O(0,0) noqatisi arqali o`tetug`in tuwri ten`lemesi.
2.Tuwrinin` mu`yeshlik koeffitsientli ten`lemesi. u=kx+b, bunda -tuwrinin` mu`yeshlik koeffitsienti, -tuwrinin` Ox ko`sherinin` on` bag`iti menen payda etetug`in mu`yeshi, b-parametri da`slepki ordinata dep ataladi.
3.Tuwrinin` kesindilerdegiten`lemesi. , bunda a ha`m parametrleri tuwrinin`sa`ykes Ox ha`m Ou ko`sherlerinen kesipetetug`in kesindilerinin` uzinliqlari.
4. Tuwrinin` normal` ten`lemesi. , bunda r-koordinata basinan tuwrig`a tu`sirilgen perpendikulyar (normaldin`) uzinlig`i, -usi perpendikulyardin` Ox ko`sherimenen payda etetug`in mu`yeshi.
tu`rindegi ten`lemeni normal tu`rdegi tuwri ten`lemesine alip keliw ushin ol ten`lemenin` eki jag`inda normallastiriwshi ko`beytiwshi shamasina ko`beytiw za`ru`r, bunda belgisinen S saltan` ag`za belgisine qarama qarsi tan`lap alinadi.
5. Tuwrilar da`stesinin` ten`lemesi.
noqati arqali o`tetug`in tuwrilar da`stesinin` ten`lemesi:
.
Eki tuwrinin` kesilisiw noqati arqali o`tetug`in tuwrilar da`stesinin` ten`lemesi: .
Eger bolsa, onda da`stede ekinshi tuwri bolmaydi.
6. Berilgen noqatlar arqali o`tetug`in tuwrilar.
noqati arqili o`tetug`in tuwrilar da`stesin ten`lemesi menen an`latiladi, bunda qa`legen parametr.
noqatlari arqali tek bir g`ana tuwri o`tkeriw mu`mkin:
.
Berilgen noqatinan tuwrig`a shekemgi d araliq:
.
7. Eki tuwrinin` o`z-ara jaylasiwi.
7.1. Eger bolsa, onda bul tuwrilar parallel boladi ha`m
a) - betlesedi,
b) - kesilispeydi.
7.2. Eger bolsa, onda bul tuwrilar bir (x, u) noqatda kesilisedi
.
8. Eki (yamasa ) tuwrilarinin` arasindag`i mu`yesh
.
Bul formuladan eki tuwrinin`:
8.1. -parallellik sha`rtin,
8.2. -perpendikulyarliq sha`rtin alamiz.
Onda tuwrisina perpendikulyar (normal) tuwrilar tu`rinde jaziladi, bunda ha`m - qa`legen turaqlilar.
8.3. Eki tuwrilarinin` arasindag`i mu`yesh bissektrisasinin` ten`lemesi