1. Telekonferensiyalar va video konferensiyalar bilan ishlash. Tarmoq monitoring dasturlari bilan ishlash. Tarmoq xafsizligi asoslari

Reja:
1. Telekonferensiyalar va video konferensiyalar bilan ishlash.
2. Tarmoq monitoring dasturlari bilan ishlash.
3. Tarmoq xafsizligi asoslari.

1.Telekonferensiyalar va video konferensiyalar bilan ishlash.
Telekonferensiya tushunchasi.
Telekonferensiya (teleconferencing) – ikki va undan ortiq guruh
qatnashchilarining o‘zaro muloqotini tashkil etish uchun elektron aloqa
kanallaridan foydalanish jarayonidir. Mavzuli fikr almashishlar moderator
tomonidan boshqariladi.Telekonferensiya jarayonida ovoz, tasvir yoki Kompyuter
ma’lumotlari uzatiladi. Telekonferensiyaga jo‘natilgan xabar uning barcha
qatnashchilariga yetkaziladi, ya’ni muloqot bir stol atrofidagi muloqot jarayoniga
o‘xshaydi.
Videokonferensiya va audiokonferensiya kabi texnologiyalarning rivojlanishiga
olib keldi. Interfaol masofaviy o‘qitish tizimining joriy etilishi videokonferensiya
texnologiyalari bilan hamohang ravishda istalgan masofada sinxron axborotlar
almashinuvini ta’minlaydi.
Masofaviy ta’limda elektron konferensiyalar o‘rni haqida to‘xtalib o‘tamiz.
Elektron konferensiyalar (ularni kompyuterli konferensiya deb ham ataladi) bu
kompyuter monitorida bir-biridan turlicha uzoqlikda bo‘lgan «konferensiya»
qatnashchilari tomonidan uzatilgan xabar yoki ma’lumotlarning matnini (eng
kamida) olish imkonini beradi, bunda ish joyining qurilmalar bilan jihozlanishi
elektron pochta kabi bo‘ladi. Dasturiy ta’minot elektron konferensiyadan
foydalanish holatiga bog‘liq.
Yangi axborot texnologiyalarining telekonferensaloqa va videotelefon
vositalari o‘qituvchi va talabalar o‘rtasida ikki tomonlama aloqani o‘rnatish
imkonini ta’minlaydi. Bunda bir vaqtning o‘zida videotasvirlarning, ovoz va
grafiklarning 2 tomonlama uzatilishi amalga oshiriladi. Bularning barchasini
mijozning (o‘qituvchi va talabalar) har bir monitori ekranida 3ta oynada bir vaqtda
kuzatish mumkin. Katta auditoriyada guruhli mashg‘ulotlar davomida monitordagi
tasvirni katta ekranda suyuq kristalli yoki boshqa proeksiya qurilmalari yordamida
namoyish qilish mumkin. Bitta ish joyining qurilmaviy-dasturiy jihozlanish
talablari: Kompyuter , monitor, printer, videokamera, mos dasturiy ta’minot,
klaviatura, manIPulyatorli sichqoncha, modem
Inson faoliyatining turli sohasida axborot almashish, muam-moni jamoa bo‘lib muhokama qilish natijasida yangi natijalarni olish zaruriyati konferen¬siya, seminarlar, yig‘inlar kabi muloqot shakllarini keltirib chiqardi. Hozirda biror bir jiddiy ishni oraliq natijalar, yakunlar, variantlar, qarorlar variantlari, opponentlarni tinglash va tegishli qaror¬lar qabul qilishning turli darajalarida hal qilmasdan amalga oshirib bo‘lmaydi.
Axborotni uzatish va qayta qabul qilishning raqamli texnikasi imko-niyati telekonferensiya – yangi texnik darajada telefon va televideniyening birga qo‘shilgani – telekonferensiyani tashkil etish imkoniyatini beradi. Telekonferensiyani o‘tkazish texnologiyasi bir paytning o‘zida turli muas-sasalarning turli masofadagi kishilari bilan birgalikda muloqot qilish imko-nini yaratadi. Ishtirokchilar bunda nafaqat bir-birini ko‘rish va eshitish bilan birga yonma-yon, yuzma-yuz turgandek sharoitga ega bo‘ladilar.
Telekonferensiyaning asosiy afzalliklari kuyi-dagilar:
1.Dolzarb masalalar muhokamasini tezkor tashkil etish va hududiy jihatdan uzoqda bo‘lgan, bu masalaga qiziqqan o‘rtoqlarni o‘z vaqtida xabardor qilib qo‘yish. Bu holatda biror joyga borishga va transport harajatlariga zaruriyat qolmaydi. Mutaxassis o‘z ish joyidan uzoq vaqt ketmaydi.
2.Muhokama qilish uchun ishtirok etuvchi tashkilotlardan biridagi har qanday materialdan – jadval, diagramma, matndan foydalanish mumkin. Ba’zan ayrim hisob-kitoblar qilish yoki model vaziyatlarni qaytarish kerak bo‘lib qoladi. Bularning barini tele¬konfe-rensiya uchun foydalaniladigan texnika yordamida bajarish mumkin.
3.Telekonferensiya apparaturalari mavjud bo‘lganda, muhokama etiladigan muammo bo‘yicha qaror qabul qilish uchun katnashishi zarur mutaxassislar doirasini kengaytirish mumkin. An’anaviy usullar orqali esa ishni amalga oshirish mushkul.
4.Telekonferensiya paytida ma’lumotlar bazasi bilan aloqa bo‘lganda deyarli har qanday ma’lumotnoma axborotidan foydalanish va u bilan butun telekonfe-rensiya ishtirokchilarni tanishtirish mumkin bo‘ladi.
Bu biz ishlayotgan, ishbilarmonlik bitimlarini tuzadigan va bir-birimiz bilan muloqot qiladigan yolg'iz inqilobiy texnologiyadir. Videokonferensiya, albatta, bizning hayotimizni yaxshiroq va sayyoramizda yanada sog'lomlashtirmoqda. U erda ko'plab odamlar videokonferentsiya nisbatan yangi kontseptsiya deb o'ylashadi, biroq 60-yillarda bu texnologiya paydo bo'lgan. Video konferentsiya qanday boshlandi?
Birinchi marta 1964 yilda Nyu-Yorkda bo'lib o'tgan jahon yarmarkasida ommaga namoyish etildi. Bugungi me'yorlarga nisbatan ancha sodda edi va ko'pchilik odamlar bunday ixtiro telefonni almashtirishi mumkin degan tushunchaga juda ham achinishdi. Uskunalar juda qimmat bo'lgan, tabiiyki, bu muvaffaqiyatli hisoblanmadi.
Odamlar o'sha kunlarda videokonferensiyaning to'liq hajmini tushunishmadi va ko'pchilik uni har hafta o'z televizorlarida 1966 yildan boshlab guvoh bo'lganlarini juda qadrlashdi. Ha, biz "Star Trek" dan gapiryapmiz. Kema Kirkning boshqa intergalaktik kemalarda ekipajni ko'rishga imkon bergan katta video ekrani videokonferentsiya shaklidir. Bu kelajak bo'lsa ham ...
1970-yilda AQSh telekommunikatsiya kompaniyasi AT & T Picturephone-ni ishga tushirgan, ammo oyiga 160 dollargacha iste'molchilarni aldash uchun juda qimmat va juda katta edi. Ericsson birinchi jonli video telefon qo'ng'irog'ini namoyish etganida o'zgardi; Korxonalar bunday qurilma uchun potentsialni ko'rishga kirishdilar.
Yaponiyada bu safar (1976) Tokio va Osaka o'rtasida muvaffaqiyatli video qo'ng'iroqni o'tkazgan va 1982-yilda IBM Yaponiyada navbatdagi qadamni qo'ydi: AQShning hamkasblari bilan haftalik uchrashuvlar o'tkazish uchun ichki imkoniyatlaridan foydalangan. Biroq, texnologiya hali juda qimmat va 80-yillar boshlangach, faqat liniyani ijaraga olish uchun soatiga 1000 dollarni tashkil etishi mumkin edi. 1982-yilda Kompressor laboratoriya tizimining qiymati $ 250,000. 1986-yil sotib oling, biroq PictureTel-dan raqobat tizimi $ 80,000 dan sotildi. Narxlar tushib ketgan.
Internet protokolining 90-yillarning rivojlanishi videokonferensaloqa yanada rivojlanishi, yanada samarali bo'lishiga va PC-ga asoslangan aloqani ta'minlashga imkon beradi. IBM (yana) 1991 yilda ilk bor qora va rangli kompyuter tizimini 20,000 dollardan sotgan. O'sha yili DARTnet 12 ta alohida saytga ulanganida tarix yaratilgan. Bugungi kunda ushbu texnologiya hali ham mavjud.
1992-yilda Apple Macs-da ishlaydigan CU-SeeMe tizimlari ishga tushirildi. O'sha o'n yil mobaynida ham xuddi shu tarmoqdagi foydalanuvchilar bilan birga ishlagan.