1. Traktorlarga texnik xizmat ko‘rsatish va ularni ta’mirlash davriyligini va sonini

Kirish
Traktor va qishloq xo‘jalik mashinalari butun ishlash muddatida texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash ishlariga sarflangan ish hajmi yangi mashinalarni tayyorlashga ketgan ish hajmidan bir necha o‘n barobar ortiqdir, chunki traktor va qishloq xo‘jalik mashinalari bir marta yuqori darajada mexanizatsiyalashgan va avtomatlashtirilgan zavod sharoitida ishlab chiqariladi va o‘n yillab ishlatish sharoitida unga bir necha yuz marotalab texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash ishlari amalga oshiriladi. «Xizmat ko‘rsatish texnikasi va texnologiyasi» yo‘nalishidan bitruv malakaviy ishining asosiy maqsadi, xizmat ko‘rsatish korxonalarning ishlab chiqarish-texnik bazasini texnologik loyihalash, qayta qurish va qayta jihozlash, texnik servis korxonasi bo‘limlari uchun qurilma va moslamalarni loyihalashni o‘rganishdan iborat.
Xizmat ko‘rsatish korxonalari Respublikaning transport va agrar tarmoqlarini rivojlanishida muhim ahamiyatga ega, shuning uchun ham bitiruv malakaviy ishi bo‘lajak mutaxasislarda texnik xizmat ko‘rsatish texnikasi va texnologiyasi bo‘yicha ko‘nikma hosil qilishdagi dastlabki bosqich hisoblanadi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida mashinalarni ta’mirlash, texnik xizmat va texnik xizmatini ko‘rsatishda keskin o‘zgarishlar sodir bo‘lmoqda, masalan, mashinalarni kapital ta’mirlash texnik xizmat ko‘rsatish tizimidan siqib chiqarilmoqda, o‘ng o‘rniga katta korxonalar raqobatiga bardosh beraoladigan, faqatgina ayrim xizmatlarni amalga oshiriaoladigan xususiy korxonalar tashkil qilinmoqda. Ular shaxsiy mashinalar qatorida hissadorlik korxonalari texnikalariga ham xizmat ko‘rsatmoqda.
Texnik xizmat ko‘rsatish korxonalarining ishlab chiqarishi jarayonida hozirgi paytda keng tarqalgan turli rusumdagi traktor va qishloq xo‘jalik texnikasiga, jumladan xorijdan keltiriladigan mashina va mexanizmlarga texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash ishlari olib borilmoqda.
1.Traktorlarga texnik xizmat ko‘rsatish va ularni ta’mirlash davriyligini va sonini hisoblash.
1 Kurs loyhada berilgan dastlabki malumotlarga ko’ra ariyon traktor misolida texnik xizmat ko’rsatish va tamirlash davriligi traktor parkining yangilik darajasga ulardan foygalanish iqlimi sharoyitda bog’kiq holda aniqlaymiz .Traktordan foydalanish kursatmalaridan mofiq uning texnik xizmat kursatish davriligi
TXK-1 -125mota soat
TXK-2-500mota soat
TXK-3-1000mota soat
JT-1000mota soat
Va capital tamirlashda esa 6400 mota soat
Traktor parkining yangilik darajasiga ulardan poydalanish iqlim sharoyitiga bog’liq bo’lgan holatga texnik xizmat kursatish va tamirlash davriligi quydagi formula bilan aniqlaymiz
P=K_i*K_i*P_txk
Bunda K mashinaning texnik holatini hisobga oluvchi koefsenti agar mashina kapital tamirlashdan so’ng ishlayotgan bo’lsa k=0.9 teng (yangi mashinalar uchun 1 teng )
K_i ishlatishdagi iqlim shariyitni hisobga olich koefsenti . Bizning shariyitmiz uchin k_i=0.95
P TXK ko’zda tutilgan texnik xizmat ko’rsatishdagi va tamirlashning davriligi
Kurs loyihasida ko’zda tutilgan arion traktorlar parki uchun texnuk xizmat kursatish va tamirlash davriligini aniqlaymiz. Dastlab birgina mashina uchun texnik xizmat kursatish va tamirlash davriligini (yangi va kapital tamirlashdan o’tganlar uchun hisoblaymiz
Traktorlar parkining 30 tasi capital tamirlashdan o’tmagan va 8 tasi kapital tamirlashdan o’tgan traktorlar tashkil qiladi. Kapital tamirlashdan o’tmagan mashinalarning ishga tushirilgan paytda boshlab ishlagan vaqitni 2950 mota soat kapital tamirlashdan o’tgan mashinalarning ishga tushirilgan paytdan boshlab ishlagan vaqitni 8410 mota soat tashkil qiladi deb qabul qilamiz .
Kapital tamirlashdan o’tmagan (yangi)mashinalar uchun.
Kapital tamirlashda davriligi.
P_k=K*K_i*P_itxk=1*0.95*6400=6080
Joriy tamirlash .
P_jt=K*K_i*P_ijt=1*0.95*1920=1824
3 -texnik xizmat kursatishdagi davriligi.
P_txk3=K*K_i*P_itxk=1*0.95*1000=950
2-Texnik xizmat kursatish davriligi.
P_txk2=K*K_i*P_txk=1*0.95*500=473
1-Texnik xizmat kursatish davriligi.
P_txk1=K*K_i*P_txk=1*0.95*125=119
1-Texnik xizmat kursatishdagi va tamirlash davriligi bir biriga nisbatan karaligi bo’lishlari lozim unda texnik xizmat kursatishda birining davriligi 120 mota soat .
2 -Texnik xizmat kursatishning davriligi 480 mota soat.
3-Texnik xizmat kursatishning davriligi 960 mota soat .
4 Joriy tamirlashning davriligi 1920 mota soat.
Kapital tamirlashdagi 6720 mota soat.
Kapital tamirlashdan o’tgan mashinalar uchun.
Kapital tamirlash davriligi.
P_k=K*K_i*P_itxk=0.9*0.95*6400=5472 mota soat.
Joriy tamirlashdagi davriligi.
P_jt=K*K_i*P_itxk=0.9*0.95*1920=1641 mota soat.
3-Texnik xizmat kursatish davriligi.
P_txk3=K_i*K_i*P_txk=0.9*0.95*1000=855 mota soat.
2-Texnik xizmat kursatish davriligi.
P_txk2=K*K_i*P_txk=09*0.95*500=427 mota soat.
1-Texnik xizmat kursatish davriligi.
P_txk1=K*K_i*P_txk=0.9*0.95*125=107 mota soat.
Texnik xizmat kursatish va tamirlashlar davriligi bir biriga nisbatan karaligi bo’lishi hisoga olinadi.
Texnik xizmat kursatish-1-110 mota soat.
Texnik xizmat kursatish-2-440 mota soat.
Texnik xizmat kursatish-3-880 mota soat.
Joriy tamirlash -1720 mota soat.
Kapital tamilashda -6160 mota soat.
Texnik xizmat kursatish va tamirlash bo’yicha hisoblangan malumotlarga asoslanib mashinaning ohirgi texnik xizmat kursatishva tamirlashdan keyingi ishlagan soatlar aniqlanadi.
Kapital tamirlashda o’tmagan (yangi mashinalar uchun)
Kapital tamirlash uchun.
S_k=2950mot soat.
His mashinaniishga tushirilgan payitdan boshlab ishlagan soatlari.
Joriy tamirlash.
S_jt=1030mota soat.
H_ce=P_jt=2950/1920=1.54
3-Texnik xizmat kursatish uchun.
S_txk=-70 mota soat.
H_ce/P_txk=2950/960=3.07
2-Texnik xizmat kursatish uchun.
S_txk=-70 mota soat.
H_ce/P_txk=2950/480=6.14
1-Texnik xizmat kursatish uchun.
S_txk=-70 mota soat.
H_ce/P_txk=2950/120=24
Kapital tamirlashdagi o’tgan mashinalar.
Kapital tamirlash uchun.
S_kt=2250 mota soat.
H_ce/P_kt=2250/6160=0.36
Joriy tamirlash uchun.
S_jt=530 mota soat.
H_jt/P_jt=2250/1720=1.30
3-Texnik xizmat kursatish uchun.
S_txk=490 mota soat.
H_ce/P_txk=2250/880=2.5
2-Texnik xizmat kursatish uchun.
S_txk=50 mota soat.
H_ce/P_txk=2250/440=5.11
1-Texnik xizmat kursatish uchun.
S_txk=50 mota soat.
H_ce/P_txk=2250/110=20.4
Rejalanayotgan yiliga bir mashina uchun texnik xizmat kursatish v tamirlashlar soni aniqlaymiz bunda mashinaning bir yillik ishlagan vaqti loyha vazifasiga 2600 mota soat tashkil qiladi.
Kapital tamirlashdan o’tmagan yahgi mashinalaruchun.
Kapital tamirlashlar son.
N_kt=(S_kt+T_r)/P_kt=(2950+2600)/6720=0.82 mota soat.
Bunda T_r mashinani bir yilga rejalashtirilgan ishlatilish soatlari.
T_r=2600 mota soat.
Joriy tamirlashlar soni.
N_jt=(S_jt+T_r)/P_jt-N_jt=(1030+2600)/1920-0.82=1.89
3 -Texnik xizmat kursatish uchun.
N_txk=(S_txk+T_r)/P_txk-(N_k+N_txk)=(70+2600)/960-1.89=2.77
2 -Texnik xizmat kursatish uchun.
N_txk=(S_txk+T_r)/P_txk-(N_k+N_txk)=(70+2600)/480-2.78=5.55
1- Texnik xizmat kursatish uchun.
N_txk=(S_txk+T_r)/P_txk-(N_k+N_jt+N_txk)=(70+2600)/120-5.56=23.42
Kapital tamirlashdan o’tgan mashinalar.
Kapital tamirlashlar soni.
N_kt=(S_kt+T_r)/P_kt=2250+2600/6160=0.78
Joriy tamilashlar soni.
N_jt=(S_jt+T_r)/(P_jt-N_k)=(530+2600)/1720-0.78=1.82
3-Texnik xizmat kursatish soni.
N_txk=(S_txk+T_r)/P_txk=N_k+N_jt=(490+2600)/880-2.6=3.52
2- Texnik xizmat kursatish soni.
N_txk=(S_jt+T_r)/P_jt-N_k=(50+2600)/440-6.12=6.12
1-Texnik xizmat kursatish soni.
N_txk=(S_jt+T_r)/P_jt-N+N_jt+N_txk=(50+2600)/110-12.24=27.10
Na-kapital tamirlashdan o’tmagan traktorlar soni.
Joriy tamirlashlar soni.
N_jt=N_jt*N=1.07*30=32.1
3-Texnik xizmat kursatishlar soni.
N_txk=N_txk*N_a=0.89*30=27
2-Texnik xizmat kursatishlar soni.
N_txk=N_txk*N_a=2.78*30=83
1-Texnik xizmat kursatishlar soni
N_txk=N_txk*N_a=23.4*30=702
Kapital tamirlashdan o’tgan traktorlar soni.
Kapital tamirlashlar soni.
N_kt=N_kt*N_e=0.78*8=6.24
Joriy tamirlashlar soni.
N_jt=N_jt*N_e=1.82*8=15
3-Texnik xizmat kursatishlar soni.
N_txk=N_txk*N_e=3.52*8=28.16
2-Texnik xizmat kursatishlar soni.
N_txk=N_txk*N_e=6.12*8=49
1-Texnik xizmat kursatishlar soni.
N_txk=N_txk*N_e=27.10*8=216