1-Variant. Jismoniy madaniyat va jismoniy tarbiya tushunchalariga ta‘rif bering. Jismoniy tarbiya nazariyasi
Sport atamasi bo’yicha tishunchalaringizni yozing
Download 28.16 Kb.
|
1 bilet
4.Sport atamasi bo’yicha tishunchalaringizni yozing.
Bugungi kunda “sport”, “sport trenirovkasi”, “sport musoba- qalari” atamalari yer yuzida yashovchi, qanday ijtimoiy qatlamga mansub, qanday turmush tarzini yuritishi va kasb -koridan qat’iy nazar har bir katta-yu kichik inson ongiga singib ketganligi, ularni o‘ziga rom qilishi va u bilan muntazam shug‘ullanishga chorlashi hech qanday shubha uyg‘otmaydi. Sport keng ma’noda musobaqa faoliyati, unga maxsus tayyorgarlik ko‘rish, shu yo‘nalish bilan bog‘liq bo'lgan ijtimoiy- iqtisodiy, ma’naviy-axloqiy, madaniy-maishiy, jismoniy va psixo- funksional, texnik va taktik jarayonlami o‘z ichiga oladi. “Sport” tushunchasining mohiyati insonni jamikiy to‘siq va qiyinchiliklami yengib, o‘z imkoniyatlari chegarasini yanada kengaytirishga qara- tilgan intilishidan iborat. Sport - bu ruhiyatni “charxlovchi”, kayfiyatni ko‘taruvchi in sonni jismonan, ma’nan va ruhan shakllantiruvchi, uning “ichki” va “tashqi” madaniyatini (morfologiyasi - qaddi-qomati va funksional resursini) takomillashtirib boruvchi, insoniyatga cheksiz quvonch hadya etuvchi, zamonga mos, o‘ta ommaviy ijtimoiy harakatdir. Demak, sport chuqur ma’noli, ko‘p qirrali ijtimoiy omildir. “Sport” atamasi etimologik nuqtai nazaridan inglizcha so‘zdan kelib chiqqan bo‘lib, daraxt kurtaklarini bir - biridan “o‘zib” o‘si- shini anglatadi. Zamonaviy sport - bu o‘z evolyusion tarixi, mavqei va maqomi hamda o‘ziga xos musobaqa qoidalariga bo‘lgan ko‘pdan - ko‘p turlardan tarkib topgan. “Sport” va “Sport trenirovkasi” atamalari pirovardida, “musoba qaga tayyorgarlik”, “musobaqa jarayoni”, “musobaqa faoliyati” tu- shunchalarini o‘z tarkibiga biriktiradi. “Trenirovka” atamasi inglizcha so‘z bo‘lib, o‘zbek tilida “mashq qilish”, “charhlash” ma’nosini bildiradi. Ushbu atama turli sohalarda qo‘llaniladi. Masalan “aqliy (intelektual) trenirovka”, “jismoniy trenirovka”, “gipoksik trenirovka”, “hayvonlar treni- rovkasi” tushunchalari amaliyotda keng ma’noda o‘z aksini topgan. “Hayvonlar trenirovkasi”, “hayvonni dressirovka qilish” tushun- chasidan tubdan farq qilib, hayvonlami biror-bir tadqiqot uchun tayyorlash (oq kalamushnitretbanda yugurishi) yoki hayvonlami (masalan itni) “harbiy xizmatga” tayyorlash va hokazo sohalarda amalga oshirilishi mumkin. Sport amaliyotida “sport trenirovkasi” atamasi “sport tay- yorgarligi” atamasi bilan mantiqan yaqin bo‘lsada, ular bir-biridan tubdan farq qiladi. “Sport tayyorgarligi” tushunchasi keng qamrovli ma’noga egabo‘lib, sportchini jamiyki faoliyatini (uyqu, trenirovka, ovqatlanish, profilaktika va hokazo) musobaqaga tayyorlashga qaratilgan jarayondir. “Sport trenirovkasi” esa bir maqsadga yo‘nal- tirilgan jarayondir va nisbatan torroq ma’noni anglatadi. Muntazam sport trenirovkasi natijasida insonning harakat faoli- yati shakllanib boradi, yangi harakat shakllari vujudga keladi, hayotiy zarur harakat malakalari (yugurish, sakrash, yurish va hokazo), ko‘nikmalari takomillashadi, psixik sifatlar (xotira, ong, idrok, iroda, diqqat va h.) sayqal topadi. Muayyan sport turiga xos harakat malakalari mukammallashadi. Download 28.16 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling