1 Z. M. Bobur. Boburnoma tuzuvchi: 1-maktab ona tili va adabiyot fani o`qituvchisi

@Ona_tili_va_adabiyot_N1

---

6 
 
35. Chanderiy hokimi bilan kim 
Boburga qarshi Lashkar to`playdi? 
J:Mediniy Rav va Raana
36. Bobur dushman xavfi xabari yetib 
kelishi bilan olti-yetti ming yigitni 
kimga yo‘ldosh qilib, Kalpiy 
hududidan Chanderiyga yuboradi? 
J: Chin Temur Sultonga 
37. Bobur jumod ul-avval oyining 
yettinchisida, chorshanba kuni qayerni 
zabt etadi va uning ta’rixini «dor ul-
harb» deb topdilar? J: Chanderiy 
38. Bonur Chanderiyni qo‘lga 
kirgach, uni kimga in’om qiladi?’ 
J: Sulton Nosiriddinning nabirasi 
Ahmadshohga 
39. Bobur qo`shini qaysi daryodan 
o‘tayotganda shunday xabar keldi: 
Ma’ruf, Biban va Boyazid Qanno‘jdan 
qochib, Irijga kelib, Shamsobod 
qal’asini Abulmuhammad 
nayzabozdan kuch bilan tortib 
olibdilar? J: Burhonpur 
40. Bobur to‘qqiz yuz o‘ttiz beshinchi 
yili, muharram oyining uchinchisida, 
juma kuni kimni Mo‘lton maslahati 
uchun chaqirtirgandik, Kobuldan yetib 
kelib, Gvaliyarda iltifot ko‘rsatdi? 
J: Mirzo Askariyni 
41. Bobur Askariy kelayotganda 
qayerlarni imoratlarini aylanib, 
poytaxtga jo‘nab ketadi? 
J: Raaja Bikramajit va Man Singning 
42. Rabi ul-avval oyining 
o‘ninchisida, dushanba kuni 
Muhammad Humoyundan elchilar 
kelib o`g`lining ismini nima 
qo`yganligini aytib yuborgan edi? 
J: Al’amon 
43. Dor ul-xilofa qayer? J: poytaxt 
44. Badaxshondan Muhammad 
Humoyunning elchilari keldi. 
Maktubda bitilishicha, Muhammad 
Humoyun qirq-ellik ming askar yig‘ib, 
Sulton Vaysni o‘ziga yo‘ldosh qilib, 
qayerga borish niyatiga tushibdi? 
J: Samarqandga 
45. O`sha oyning o‘n yettinchisida, 
Bobur payshanba kuni Juun daryo 
sidan o‘tib, sharqqa qarab jo‘naydi va 
O‘sha kuni Bangola vorisi bo‘lgan 
kimdan kelgan elchilar, tortiqlar 
keltirib, qullik izhor qildilar? 
J: Nusratshohdan 
46. Bihar viloyatini Bobur kimga 
beradi?J: Mirzo Muhammad Zamonga 
47. Bobur Kobuldaligida Humoyun 
otasini sog‘inib, Badaxshonni kuyovi 
kimga topshirib, bir kunda Kobulga 
keladi? J: Mirzo Sulaymonga 
48. O`sha payt Boburning 
Qandahordan kelgan farzandi kim edi? 
J: Komron 
49. “Ko‘ngillar gul yanglig‘ ochilib, 
ko‘zlar chirog‘dek yorishdi. Har kuni 
ziyofat berilardi. Keyin uning o‘ziga 
to‘y berib, xursandchilik qildik. Ancha 
paytgacha bir yerda bo‘lib, bir-birimiz 
bilan do‘stona munosabatda bo‘ldik. 
Haqiqatda, suhbatda tengi yo‘q edi va 
agar komil inson deyish mumkin 
bo‘lsa, u o‘sha edi”. 
Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 
J: “Boburnoma” 
50. Muhammad Humoyun 
Badaxshondan kelgan vaqtlari 
Koshg‘ar xonlaridan va Boburga 
qarindoshligi ham bo‘lgankimni 
Yorkentga qo‘yib, xomxayollik qilib 
Badaxshon tomonga jo‘nabdi? 
J: Sulton Saidxon Rashidxonni 
51. “Olti oygacha o‘sha yerda turdi. 
Ko‘rinishicha, u joyning yer va suvi 
unga yoqmadi. Uni isitma tutar ekan, 
bora-bora uzoq cho‘ziladigan 
bo‘libdi. Buni eshitishim bilan 
Dehliga olib kelishlarini va «U yerdan 
kemaga solib olib kelsinlar, bu yerda 
uni ziyrak hakimlar ko‘rib, dardiga 
da’vo qilsinlar» degan farmon 
berildi”. 
Ushbu ta’rif kim haqida? 
J: Humoyun 
52. Ulug‘ kishilardan kim 
(Humoyunning dardiga ): «Bunday 
dardlarga biror yaxshi narsani sadaqa 
qilib berish kerak, shunda Tangri taolo 
shifo beradi», – deb aytadi? 
J: Mir Abdulqosim 
53. Humoyunning shifo topish 
masalasida ulamolar sadaqa haqidagi 
qaysi gapni aytadi? 
J: Ibrohim bilan bo‘lgan urushda 
qo‘lga kiritilgan olmosni Muhammad 
Humoyunga in’om qilgan edingiz, 
o‘sha olmosni sadaqa qilish kerak», – 
deyishdi 
54. “Undan nima o‘tgan bo‘lsa, 
o‘zimga olaman, uning kuchiga kuch, 
bardoshiga bardosh bo‘laman. O‘sha 
holatga kirib, uch qatla boshidan 
aylanib: «Har qanday dar ding bo‘lsa, 
men oldim», – dedim. O‘sha zamon 
men og‘ir bo‘ldim, u yengil tortdi. U 
sog‘ayib o‘rnidan turdi. Men noxush 
bo‘lib yiqildim”. 
Ushbu holat kim bilan sodir bo`ladi? 
J: Humoyun 
55. Bobur davlat a’yonlari va 
mamlakat arboblarini chorlab, bay’at 
(ahd-paymon) qo‘llarini 
Humoyunning qo‘liga topshirib, u 
o‘rnimda qoladigan valiahd ekanligini 
tayinlaydi. Taxtni unga topshiradi. 
Kimlar bu nasihatlarida bor edilar, 
hammasi qabul qilib, hech nima 
deyolmadilar? 
J: Xoja Xalifa, Qanbar Alibek, 
Turdibek, Hindubek va boshqa 
kishilar
56. Zamonning dono kishilari Boburga 
atab nimalar bitdilar? 
J: ta’rix, marsiya, qasida va tarkiblar 
57. “Humoyun bud vorisi mulki vay” 
( Humoyun uning mulkining vorisiedi) 
Ushbu misra muallifu kim? 
J: Mavlono Shihob Muammoyi 
58. Asl zotli podshoda qaysi sakkiz 
sifatlar bo`lishi kerak? 
J: birinchisi shuki, muvaffaqiyatlari 
baland edi; ikkinchisi – himmati 
arjumand (aziz himmatli) edi; 
uchinchisi – viloyat olmoq; 
to‘rtinchisi – viloyat saqlamoq; 
beshinchisi – ma’murlik; oltinchisi – 
Tangri taolo bandalariga turmush 
kengchiligi (yaxshi ahvol) niyati; 
yettinchisi – lashkarning ko‘nglini 
qo‘lga olish; sakkizinchisi – adolat 
qilmoqlik. 
59. “Fazilat bobida kamchiligi yo‘q 
edi, nazm va nasrni turkiy va forsiyda 
aytishda tengsiz edi. Xususan, turkiy 
devoni bor. Unda yangi ma’nolar ham 
topib, she’rlar aytgan”. Kim haqida? 
J: Bobur 
60. “Boburiyya”ni kim forchadan 
tarjima qildirgan? 
J: Bayramxonning o`g`li Mirzoxon 
61. Boburning farzandlari: J: Tangri 
taolo to‘rt o‘g‘il va uch qiz karomat 
qilgan edi. O‘g‘illari: Muhammad 
Humoyun podshoh, Mirzo Komron, 
Mirzo Askariy va Mirzo Hindol edilar. 
Qizlari: Gulrangbegim, 
Gulchehrabegim va Gulbadanbegim 
edilar. 
62. Kim “Faqiriy”taxallusini olgan 
edi? J: Mavlono Shihob Muammoyi 
63. “…uni Xurosondan chaqirib olgan 
edilar, tomirdan ko‘rish va tashxis 
qo‘yish uning ishi edi”. U.t.k.haqida? 
J: Mavlono Yusufiy 
64. Kim turkiy va forsiyda she’r 
aytardi? J: Surx Vadoiy 
65. “…zavqi baland edi, «Maxzan ul-
asror» vaznida podshohga bag‘ishlab 
masnaviy bitgandi...” U.t.k.haqida? 
J: Mullo Baqoiy 
66. Qaysi asar “Vallohu bi kulli 
shay’in alim” («Hamma narsani 
bilguvchi Allohdir»).Omin. –deya 
yakunlanadi? J: “Boburnoma”
Z.M.BOBUR. BOBURNOMA 
Tuzuvchi: 1-maktab ona tili va 
adabiyot fani o`qituvchisi 
G`.Haqnazarov
 
@Ona_tili_va_adabiyot_N1